رسانهها از «به زیر آب رفتن» تعدادی از روستاهای شمال خوزستان به علت «بالا آمدن آب سد گتوند» و بروز خسارات خبر دادهاند. اما شرکت دولتی توسعه منابع آب و نیروی ایران مدعی شده که بهای خانههای این روستاها «۱۰ سال پیش» پرداخت شده است.
علی یوسفی منجزی، نماینده پیگیری امور اهالی چندین روستای زیر آب رفته، به خبرگزاری «ایلنا» گفته است: بهواسطه «بارندگی خوب»، آب از حدی که در سالهای گذاشته بالا میآمد عبور کرده و «زمینهای کشاورزی، خانهها و آغلهای چندین روستا را به زیر آب برده است.»
او با بیان اینکه «بعد از چندین خشکسالی»، در سال جاری «دهها هکتار از زمینهای اطراف» زیر کشت «گندم و جو» رفته بود و برخی نیز در اطراف زمینهای خود «چادر زده بودند»، افزوده است: «ناگهان آب به قدری بالا آمد که اهالی چادرهای خود را جمع کردند و منطقه را ترک کردند.»
بر این اساس، روستاهای پابر آفتاب، گلزاری، تنگ هلیل و سربیشه در منطقه آب ماهیک شهرستان «لالی» و روستاهای تلخآب تاجالدین، پَر نوشته، چشمه شیرین و کنار هشتلک از بخش عنبر شهرستان «مسجدسلیمان» به علت «بالا آمدن آب سد گتوند» زیر آب رفته و مورد مناقشه میان اهالی و مقامات دولتی قرار گرفته است.
از سوی دیگر، شهرام محتشم خانی، مسئول حقوقی شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران وابسته به وزارت نیرو جمهوری اسلامی در ارتباط با تصاویر منتشره از مناطق مسکونی و کشاورزی زیر آب رفته، اعلام کرده که در روستای تلخاب تاجدین، «۲۹ ساختمان مسکونی» وجود دارد که ۲۸ واحد مسکونی «خالی از سکنه» و فقط یک واحد دارای سکنه بوده است.
این مقام وزارت نیرو دولت جمهوری اسلامی با ادعای اینکه «پیش از آبگیری مخزن سد گتوند»، در سالهای ۱۳۹۰ و ۱۳۹۲ «بهای ۲۸ واحد مسکونی پرداخت شد»، اظهار داشته است: «بهای یک واحد مسکونی دارای سکنه به دلیل اختلاف در مالکیت پرداخت نشد.»
در این حال، علی یوسفی منجزی، نماینده پیگیری امور اهالی چندین روستای زیر آب رفته با بیان اینکه «جادهها نیز زیر آب رفته و تردد را غیر ممکن کرده» اظهار داشته است: زمینها و خانههای حدود «۵۰ خانوار» از روستاهای اطراف به خصوص در «تلخآب تاجالدین و آب ماهیک» هنوز توسط شرکت آب وزارت نیرو تملک نشده و در حال حاضر «برخی اهالی به وسیله قایق تردد» دارند و «وسایل آسیب دیده» خود را از خانهها خارج میکنند.
با این وجود، شهرام محتشم خانی، مسئول حقوقی مجموعه دولتی شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران با اعلام اینکه در برخی مناطق عدهای غیر بومی پس از خرید زمینها و تخریب روستاها توسط وزارت نیرو، «بدون مجوز قانونی از مراجع ذیصلاح اقدام به ساخت ساختمان در اراضی مخزن سد کردند»، درخصوص اراضی که تاکنون بهای آن پرداخت نشده اذعان کرد: «خسارت دیدگان از سوی واحد حقوقی طرح شناسایی میشوند و به زودی پس از بررسی موضوع نسبت به پرداخت خسارت به آنها اقدام خواهد شد.»
سد گتوند از جمله سازهای آبی پر مناقشه ایران از سالیان گذشته تا کنون است که علاوه بر چالشهای مالکیتی اهالی، بسیاری از کارشناسان حوزه آب و حتی برخی از مقامات دولتی جمهوری اسلامی نیز ساخت آن را «اشتباه و مخرب» دانستهاند.
غلامرضا شریعتی، استاندار سابق خوزستان اسفند ماه ۹۵ با انتقاد از «سدسازیهای غیراصولی» در این استان، گفته بود: «پیش از انقلاب تنها دو سد شهید عباس پور و دِز در استان وجود داشت که پنج و نیم میلیارد متر مکعب آب ذخیره میکردند اما الان بیش از ۱۶ سد در خوزستان هست که ۱۶ میلیارد متر مکعب آب ذخیره میکنند.»