سه وکیل دادگستری با شکایت از ۱۶ عضو شورای عالی فضای مجازی خواستار پیگیری قانونی آنها به دلیل «ممانعت از حق دسترسی به اینترنت آزاد» شدند. این شکایت در شیراز ثبت شده است و برای پیگیری به دادستانی تهران ارسال خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری حکومتی ایسنا، هادی شریف‌زاده، یاسر اینالو و محمدهادی جعفرپور در شکایت خود به قوانین مختلفی از جمله «اصل نهم قانون اساسی» و «قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات» استناد کرده‌اند.
این سه وکیل تأکید کرده‌اند که اعضای شورای عالی فضای مجازی با مخالفت خود با رفع فیلترینگ، حقوق قانونی مردم را نقض کرده‌اند.
شریف‌زاده، اینالو و جعفرپور، در شکوائیه خود به ماده ۵۷۰ قانون مجازات اسلامی اشاره کرده‌اند که بر اساس آن، هر مقام یا مسئولی که بر خلاف قانون، آزادی‌های افراد را سلب کند یا آنها را از حقوق مقرر در قانون اساسی محروم سازد، علاوه بر مجازات حبس، از مشاغل دولتی نیز محروم خواهد شد.
در بخشی از این شکایت آمده است که «بر اساس ماده ۲ قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات، هر ایرانی حق دارد به اطلاعات عمومی دسترسی داشته باشد و هیچ بهانه‌ای حتی مسائل کلان ملی مانند استقلال کشور، نباید موجب نقض این حق شود.»
این سه وکیل دادگستری در ادامه به آثار مخرب وضعیت فعلی اینترنت اشاره کرده و گفته‌اند که این شرایط باعث آسیب رساندن به روح و روان مردم و همچنین تحمیل هزینه‌های گزاف خرید بسته‌های بی‌کیفیت اینترنت و فیلترشکن شده است.
آنها همچنین با استناد به ماده ۲۲ قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات تاکید کرده‌اند: «هر اقدام که مانع اطلاع‌رسانی یا حق دسترسی مردم به اطلاعات شود، جرم محسوب می‌شود و مرتکب آن باید جریمه بپردازد.»
در این شکایت، مخالفت اعضای شورای عالی فضای مجازی با رفع فیلترینگ به عنوان مصداق بارز این جرم معرفی شده است.
این سه وکیل از دادستان تهران خواسته‌اند تا با پیگیری این شکایت، اعضای شورای عالی فضای مجازی را به پاسخگویی وادار کند.
این شکایت تأکید می‌کند که مخالفت با رفع فیلترینگ، علاوه بر نقض حقوق مردم، باعث ضرر مالی آنها نیز شده است.
طرح معروف به «صیانت» که از سوی حکومت ایران برای محدودسازی اینترنت طراحی شده، سال‌هاست که در مجلس در دست بررسی است. با وجود این‌که این طرح هنوز تبدیل به قانون نشده اما در سال‌های گذشته در عمل توسط نهادهای مسئول به اجرا در آمده است. اجرای این طرح طی چند سال گذشته حاشیه‌های فراوانی در پی داشته و اعتراضات گسترده کاربران اینترنت را به همراه داشته است.
پیش از این، علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، با وجود ادامه تشدید سیاست اعمال محدودیت برای استفاده کاربران از اینترنت که ایران را به یکی از کشورهای محدودکننده اینترنت در جهان تبدیل کرده است، خواستار «کنترل فضای مجازی» شده و گفته که باید در فضای مجازی، به ادعای او، «حکم‌رانی قانون‌مند» وجود داشته باشد.
سخنان علی خامنه‌ای در شرایطی ابراز شد که جمهوری اسلامی ایران یکی از حکومت‌های جهان است که بیشترین محدودیت‌ها را برای استفاده شهروندان از اینترنت ایجاد کرده است.
جمهوری اسلامی با ایجاد محدودیت‌های سخت‌گیرانه، شبکه‌های اجتماعی مستقر در آمریکا مانند «فیس‌بوک، ایکس و یوتیوب» را فیلتر کرده است اما کاربران ایرانی معمولا با استفاده از فیلترشکن یا «وی‌پی‌ان» به این پلت‌فرم‌ها دسترسی دارند.
در این حال، بر اساس گزارش گروه حقوق دیجیتال «اکسس ناو»، ایران در سال گذشته میلادی از نظر قطعی اینترنت در رتبه سوم جهان قرار گرفت.
این قطعی شامل خاموش کردن شبکه‌های تلفن همراه در سطح ملی و در مناطق خاص، و همچنین مسدود کردن دسترسی به اینستاگرام و واتس‌اپ، تنها پلت‌فرم‌های اصلی بود که به صورت کامل در ایران قدغن نیستند.
در همین حال، بر پایه گزارش اخیر مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، رتبه ایران در شاخص جهانی کیفیت زندگی دیجیتال از سال ۲۰۲۰ تا سال ۲۰۲۳ میلادی روند نزولی داشته و در تمام زیر شاخص‌ها سقوط جایگاه رخ داده است.
متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، پشتیبانی از آزادی اینترنت و تضمین دسترسی شهروندان ایران به اینترنت را یکی از ارکان محوری مورد توجه واشنگتن اعلام کرده است.
