کشورهای غربی و عرب، روز یکشنبه سعی کردند فشارها بر بشار اسد رئیس جمهوری سوریه را افزایش دهند و از حالت کلامی به مرحله دیگری ببرند. آنان به پذیرش طرح پایان خشونت های خونین یک ساله در سوریه از سوی آقای اسد اطمینان ندارند اما در عین حال قرار نیست کشورهای بین المللی انقلابیون را مسلح کنند و یا شورای مقاومت سوریه را به رسمیت کامل بشناسند.
گروه «دوستان سوریه» به نشانه لبریز شدن کاسه صبر در قبال رفتار حاکمیت سوریه، کوفی عنان نماینده سازمان ملل متحد برای حل بحران سوریه را به تنظیم جدول زمانی ترغیب کردند که از جمله دربرگیرنده ارجاع مسئله به شورای امنیت سازمان ملل متحد در صورت ادامه خونریزی ها باشد.
به رغم میانجیگری آقای عنان برای برقراری آرامش نسبی و توقف کشتارها، خشونت ها در سوریه ادامه دارد.
ناظران حقوق بشر سوریه اعلام کرده اند که تنها در روز یکشنبه، دست کم ۱۴ نفر در نقاط مختلف این کشور از جمله طی بمباران برخی مناطق حمص کشته شده اند.
سازمان ملل متحد گفته است بشار اسد فرصت برآوردن تعهداتش به عنان را از دست داده است. کوفی عنان نماینده مشترک سازمان ملل متحد و اتحادیه عرب برای حل بحران سوریه است.
گروه دوستان سوریه طی گزارشی گفت: «حاکمیت سوریه بر اساس کرده هایش مورد قضاوت قرار میگیرد و نه وعده هایش.» چین و روسیه اعضای شورای امنیت و همچنین ایران، متحد سوریه از جمله کشورهایی بودند که در کنفرانس دوستان سوریه در استانبول شرکت نداشتند.
بشار اسد طرح شش ماده ای کوفی عنان را پذیرفته اما هنوز آن را اجرا نکرده است. این طرح خواستار آتش بس نظامی و خروج نیروهای نظامی از شهرها و روستاها می شود و همچنین می خواهد که فعالان حقوق بشر بتوانند به مناطق درگیر بروند.
احمد داوداوغلو، وزیر خارجه ترکیه پس از کنفرانس استانبول در یک نشست خبری گفت: «اجازه نمی دهیم که حاکمیت سوریه یک فرصت دیگر را بسوزاند. فرصتی که آخرین شانس برای حل وضعیت فعلی سوریه است.»
گروه «دوستان سوریه»، اپوزیسیون «شورای مقاومت سوریه» را به عنوان نماینده مشروع تمامی مردم سوریه به رسمیت شناخت و آن را به عنوان اپوزیسیون عمده سوریه در جامعه بین الملل خواند. به این ترتیب این گروه که دچار برخی اختلاف نظرهای درونی است، هنوز به شکل تمام و کمال به عنوان یک گروه منسجم جایگزین برای سوریه، به رسمیت شناخته نمی شود.
گروه دوستان سوریه در کنفرانس روز یکشنبه در استانبول از حمایت یا پشتیبانی تسلیحاتی ارتش آزاد سوریه سخنی نگفت اما اعلام کرد که «به فعالیت خود ادامه می دهد تا تمهیدات مناسب تری با در نظرگرفتن تامین امنیت مردم سوریه را به کارگیرد.» ارتش آزاد سوریه، شامل انقلابیون مخالف و همچنین اعضای سابق ارتش این کشور است.
کمک به انقلابیون
با توجه به کنفرانس روز یکشنبه استانبول، پیش بینی می شود که کشورهای حاشیه خلیج فارس احتمالا نتیجه مذاکرات را به عنوان مجوزی برای حمایت مالی و نه تسلیحاتی از ارتش آزاد سوریه تعبیر کنند. همزمان ایالات متحده و دیگر کشورها نتیجه مذاکرات استانبول را چراغ سبزی برای ارسال کمک ها و تجهیزات انساندوستانه به مخالفان اسد درنظر خواهند گرفت.
هیلاری کلینتون، وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا در کنفرانس دوستان سوریه گفت دولت آمریکا به مخالفان سوریه «تجهیزات ارتباطی میداد تا به سازماندهی اقدامات و منحرف کردن حملات نیروهای حاکمیت و همچنین ارتباط آنان با جهان خارج کمک کند.» خانم کلینتون همچنین گفت واشنگتن برای حل بحران سوریه در حال مذاکره با شرکای بین المللی آمریکا بوده تا به بهترین راه گسترش حمایت ها از مخالفین دست یابند.»
وزیر خارجه آمریکا در کنفرانس استانبول از اسد به دلیل عدم پیروی از طرح صلح عنان انتقاد کرد و گفت: «تقریبا یک هفته سپری شده و تنها می توان نتیجه گرفت که فهرست طولانی وعده های عمل نشده دمشق طولانی تر می شود. و دیگر وقتی برای بهانه و تاخیر باقی نمانده است.»
کشورهای غربی نظرات مختلفی درباره مداخله نظامی در سوریه دارند اما آقای داوداوغلو دراین باره وضعیت فعلی سوریه را با بوسنی در دهه ۱۹۹۰ مقایسه کرد و گفت: «در مورد بوسنی، جامعه بین الملل به کندی عمل کرد... در نتیجه مردم زیادی کشته شدند. در سوریه، باید بدون فوت وقت عمل کنیم.»
تحریم های کشورهای عرب و غربی تاکنون نتوانسته اند موجب نرمش موضع حاکمیت بشار اسد در قبال مردم مخالف سوریه شوند.
برهان غلیون، رئیس شورای ملی سوریه «دوستان سوریه» را به حمایت از ارتش انقلابیون و همچنین گشودن راهی برای رساندن کمک های انسان دوستانه به مردم غیرنظامی ترغیب کرده است.
