بحران کمبود مدرسه در تهران که از عوارض شهرک سازی‌های بی رویه است، باعث شده تا تراکم دانش آموزان در برخی کلاس‌های درس از ۴۸ نفر بالاتر برود؛ دولت می‌گوید «تقصیر پروژه‌های مسکن سازی» است.
به گفته مقامات آموزشی، برای رسیدن به سرانه استاندارد کشوری با تراکم ۳۵ دانش آموز در هرکلاس، لازم است که ۱۳ هزار کلاس درس جدید در تهران ساخته شود.
در گزارشی از خبرگزاری حکومتی تسنیم، مسئولان آموزش و پرورش تأکید دارند که ۶۹۵ مدرسه ۱۵ کلاسه در شهرستان‌های استان تهران مورد نیاز است تا از تراکم بیش از حد کلاس‌ها جلوگیری شود.
این مقامات می‌گویند که با وجود تلاش‌های صورت‌گرفته برای افزایش سرانه فضای آموزشی از ۵/۱۷ مترمربع در سال ۱۳۹۵ به ۵/۲۸ مترمربع، این عدد همچنان از استاندارد کشوری ۸ مترمربع برای هر دانش‌آموز فاصله دارد.
به گفته کارشناسان توسعه مدارس، در تهران، سرانه فضای آموزشی حتی پایین‌تر بوده و به ۵/۱۶ مترمربع می‌رسد، که نیاز فوری به ساخت مدارس جدید را نشان می‌دهد.
توسعه شهری و تراکم جمعیت در شهرک‌ها، نیز باعث شده تا مشکلات ناشی از کمبود مدارس در مناطق حاشیه‌ای و شهرهای جدید مانند پردیس، پاکدشت، و اسلامشهر، به ویژه در پروژه‌های مسکن مهر و مسکن ملی، تشدید شده است.
برخی کلاس‌های درس در این مناطق با ۴۰ تا ۵۰ دانش‌آموز برگزار می‌شوند که باعث افت کیفیت آموزش شده است.
یکی از شهروندان پردیسی با اشاره به کلاس‌های ۴۸ نفره فرزندش می‌گوید: «در این شرایط، دانش‌آموزان نمی‌توانند محتوای درسی را به خوبی یاد بگیرند. همچنین مدارس غیردولتی نیز با شهریه‌های بالا گزینه‌ای قابل دسترس نیستند.»
براساس این گزارش، فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت پزشکیان، اعلام کرده است که در بسیاری از پروژه‌های مسکن مهر و ملی، قوانین الزام‌آور برای ساخت مدارس نادیده گرفته شده است.
این مقام حکومتی می‌افزاید که «این کمبود در مناطقی که تحت مدیریت اداره کل راه و شهرسازی بوده‌اند، از جمله سایت‌های امام رضا پاکدشت و واوان اسلامشهر، محسوس‌تر است.»
همچنین، عباس زارع، مدیرکل نوسازی مدارس استان تهران به کمبود مدارس در برخی از سایت‌های مسکن مهر مانند امام رضا پاکدشت و واوان اسلامشهر اشاره کرده و می‌گوید: «در پروژه‌هایی که متولی آن اداره کل راه و شهرسازی است با مشکل ساخته نشدن مدرسه مواجه هستیم.»
کارشناسان آموزشی هشدار می‌دهند که اجرای پروژه‌های عمرانی بدون برنامه‌ریزی برای زیرساخت‌های آموزشی، مشکلات جدی‌تری در آینده ایجاد خواهد کرد.
تامین کمبود فضای آموزشی، یکی از مطالبات اعتراضی فعالان صنفی معلمان است. به طوری در تجمعات صنفی بارها درباره کمبود مدارس و تراکم بی رویه دانش آموزان در مناطق مختلف کشور هشدار داده‌اند.
در تازه‌ترین بیانیه فرهنگیان، بیش از یک هزار تن از معلمان در استان کردستان در نامه‌ای نوشتند که «آموزش و پرورش ایران با مشکلات عدیدەای از جملە کاهش کیفیت آموزش، افت تحصیلی، ترک‌تحصیل صدها هزار دانش‌آموز، کمبود معلم و فضای آموزشی، طبقە‌بندی کردن و خصوصی سازی آموزش و نارضایتی شغلی معلمان مواجە است.»
