همزمان با گسترش حضور نظامی روسیه در سوریه و سرازیر شدن موج مهاجران گریزان از جنگ سوری به اروپا، کمیته نیروهای مسلح سنای آمریکا روز چهارشنبه تشکیل جلسه داد تا سیاست باراک اوباما در مقابله با داعش را زیر ذرهبین بگذارد.
در این جلسه کریستین وُرموت معاون امور سیاستگذاری وزارت دفاع آمریکا و ژنرال لوید آستین فرمانده نیروهای مرکزی این کشور ضمن شهادت دادن درباره عملیات نظامی آمریکا در سوریه، به پرسشهای اعضای کمیته پاسخ دادند.
کمیته فوق باراک اوباما را به عدم تصمیمگیری و تعیین سیاست فعالانه در سوریه متهم میکند و میگوید اقداماتش در این کشور درگیر جنگ داخلی بیاثر است. سیاستمداران جمهوریخواه آمریکایی ماههاست از این که "در نتیجه حضور ضعیف آمریکا" گروههای افراطی درسوریه میدان گرفتهاند دولت را به باد انتقاد گرفتهاند.
دست به کار شدن پنتاگون برای بررسی گزارشهایی مبنی بر این که مقامات ارشد دولتی تحلیلگران را تحت فشار گذاشتهاند تا در گزارشهایشان تصویر ضعیفتر از واقعیت از داعش و متحدانش نشان دهند، نگرانی این دسته از سیاستمداران را بیشتر کرده است. این امر در پرسشهایی که روز چهارشنبه نمایندگان کمیته نیروهای مسلح سنا از ژنرال لوید آستین، فرمانده نیروهای مرکزی آمریکا و کریستین وُرموت معاون امور سیاستگذاری وزارت دفاع پرسیدند، بازتاب داشت.
ژنرال آستین در پاسخ به سوال جان مککین، رئیس کمیته نیروهای مسلح سنای آمریکا مبنی بر این که آیا حاضر است در سوریه وضعیت پرواز ممنوع اعلام کند گفت: "ما قادر به این کار هستیم ولی در حال حاضر چنین تصمیمی را پیشنهاد نمیکنم."
داعش
سناتور جان مککین رئیس کمیته نیروهای مسلح سنا در آغاز جلسه طی سخنانی گفت: "نه این که ما در مقابله با داعش هیچ نمیکنیم. مسئله این است که دلیلی وجود ندارد که باور کنیم آنچه که میکنیم برای رسیدن به اهداف استراتژیکمان در تضعیف و نهایتا نابودی داعش، کافی است." او گفت آمریکا و شرکایش ابتکار عمل ندارند، در حالی که دشمنانشان دارند. او گفت موقعیت در مناطق درگیر جنگ نشان میدهد که همه چیز رو به بدتر شدن است."
تام کاتن، سناتور جمهوریخواه عضو کمیته فوق نیز در سخنانی در این جلسه صریحا از عدم وجود استراتژی در نیروهای آمریکایی انتقاد کرد و از آقای آستین درباره افزایش حضور نظامی روسیه در سوریه و استراتژی نیروهای تحت فرماندهی او برای مقابله با این امر پرسید.
آموزش به نیروهای سوریه برای مقابله با داعش
سناتور مککین گفت: "تلاشهای آمریکا برای تجهیز و آموزش نیروهای سوریه برای مقابله با داعش متاسفانه شکست خورده است." او گفت هدف آموزش ۳۰۰۰ نیرو در اولین سال بود ولی تنها ۵۴ نفر آموزش دیدند که برخی کشته شدند و برخی فرار کردند. او گفت "بدتر از این هدف دولت آمریکا در آموزش این نیروها برای مقابله با داعش بوده است و نه رژیم بشار اسد که بیش از داعش شهروندان سوریه را کشته است."
در همین زمینه سناتور کلی آیوت گفت: "در حال حاضر تنها چهار یا پنج نیروی آموزشدیده ضد داعش در حال جنگ با این نیرو هستند." او گفت دولت آمریکا برای این برنامه آموزش نیروهای سوری ۵۰۰ میلیون دلار هزینه کرده است. او گفت دولت اوباما ابتدا وعده داده بود که با این برنامه سالانه ۴۵۰۰ نفر را آموزش میدهد. سناتور کلی گفت: "چهار یا پنج نفر...این مثل جوک میماند." در پاسخ لوید آستین گفت: "آمریکا نمیتواند به هدفی که ما در ابتدا برای خودمان تعریف کردیم برسد."
کنگره آمریکا یک سال پیش لایحه آموزش و تجهیز شورشیان سوری برای مقابله با داعش را تایید کرده بود.
ایران
آستین در سخنانش گفت: "ما از نزدیک فعالیتها و رفتار ایران را زیر نظر داریم. دیپلماتهای ما در حال مذاکره با ایران درباره برنامه اتمی تهران هستند ولی فارغ از این مسئله، رابطه ما با ایران همچنان چالشبرانگیز است چرا که ما نگران رفتار غیرمفید آنان در زمینههای دیگر هستیم."
او در جای دیگری از اظهاراتش ایران را شاخصترین تهدید در منطقه خواند و گفت: "بیثباتی، پراکندگی جوامع و دولتهای ضعیف محلی زمینه مساعدی برای فعالیت جهادگران و محیط مناسبی برای ایران و متتحدانش فراهم میکند تا اهداف منطقهای آمریکا را تضعیف کنند." او گفت علاوه بر برنامه اتمی، ایران دارای توانایی سایبری و بزرگترین زرادخانه موشکهای بالیستیک در خاورمیانه است و میتواند اهدافی تا فاصله ۲۰۰۰ کیلومتر را هدف قرار دهد. فرمانده قوای مرکزی آمریکا همچنین گفت "شاید مهمترین نگرانی فعالیتهای منفی دائمی ایران از طریق نیروی قدس سپاه پاسداران، وزارت اطلاعات و نیروهای تجاری و مالی و همچنین عواملی چون حزبالله و حماس و به خطر انداختن امنیت اسرائیل است."
با وجود این موضعگیری، اعضای کمیته نیروهای مسلح سنای آمریکا درباره نحوه عملکرد نیروهای آمریکایی در جلوگیری از نفوذ ایران در خاورمیانه و بویژه در سوریه آقای آستین را به چالش کشیدند. آستین به وجود نشانههایی از نفوذ پررنگتر ایران در سوریه در ماههای اخیر و حمایتهای همیشگی تهران از دولت سوریه اشاره کرد و سپس در پاسخ به یکی از سناتورها که با اشاره به آزاد شدن سرمایههای خارجی ایران در سایه توافق اتمی خواستار نمونههایی از این نشانهها شد، به این بسنده کرد که "ما قطعا جلوی نفوذ ایران را میگیریم و تمهیداتی داریم که ایران نه تنها در سوریه بلکه در نقاط دیگر نیز محدود شود و مثلا به حوثیهای یمن سلاح ندهد."