برخی از مسئولان سابق جمهوری اسلامی در ۷ ماه گذشته تلاش کرده اند تا به نحوی زمینه گفت وگو و شاید توافق میان جناح های درگیر را فراهم کنند تا به تعبیر آنان حکومت بیش از این آسیب نبیند و مردم نیز بیش از این مرگ و زندان و تهدید را تحمل نکنند. در این میان هاشمی رفسنجانی که هنوز در ساختار جمهوری اسلامی سمت حساسی نظیر ریاست مجلس خبرگان را بر عهده دارد اولین سیاستمداری بود که وارد میدان شد و طرفین را به آشتی دعوت کرد. پس از او سید محمد خاتمی، رییس جمهوری سابق نیز سکوت نکرده و به انتقاد خود ادامه داده است. اکنون در آخرین اظهارات این دو روحانی ارشد و روسای سابق جمهوری می گویند برای حل بحران تلاش کرده اند.
شاید کمتر کسی باور می کرد که نتیجه انتخابات در ایران به بحرانی تبدیل شود که اکنون ۷ ماه از آن سپری شده بی آن که پایانی برای آن قابل تصور باشد. بحرانی که رهبران معترضان به نتیجه انتخابات می گویند در هر فرآیندی که هدف از آن عبور از بحران کنونی باشد باید با اعتراف به این که در کشور بحران وجود دارد، آغاز شود.
در حالی که جناح دولتی در برابر این راه حل ها پافشاری می کند که باید رهبران معترضان بپذیرند که ماجرا از اعلام تقلب به نتیجه انتخابات کلید خورده است. در چنین فضایی است که صدای معترضان شنیده نمی شود. رسانه ها در معرض تهدید و توقیف قرار دارند و کسانی نظیر هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی که حرف شان در نزد افکار عمومی پذیرفتنی است از دسترسی به تریبون های رسمی محروم شده اند.
هاشمی رفسنجانی پس از آن که در تیر ماه در نماز جمعه تهران حاضر شد و از دولت خواست تا شرایط کشور را درک کند از امامت جمعه تهران پس از ۳۰ سال کنار گذاشته شد. محمد خاتمی که همواره در شب عاشورا در آرامگاه آیت الله خمینی برای عزاداران سخنرانی می کرد ترجیح داد تا در حسینیه جماران سخنرانی کند اما لباس شخصی ها با حمله این سخنرانی را نا تمام گذاشتند.
در روزهای پس از عاشورا، برخی فعالان سیاسی در صدد برآمده اند تا راهی برای خروج از بحران بیابند و بار دیگر این دو تن در مرکز رایزنی ها قرار گرفته اند. هاشمی رفسنجانی در دیدار با جمعی از نمایندگان سابق مجلس شورای اسلامی گفته است که سکوت نکرده و به رایزنی خود برای حل بحران ادامه داده است. وی تصریح کرده که برخی افراد آلوده به غرض های سیاسی و جناحی دنبال جوسازی و ایجاد جنگ روانی در کشور هستند. به اعتقاد هاشمی رفسنجانی اتلاف وقت می تواند به نابودی فرصت ها منجر شود.
اما خاتمی صریح تر از وی سخن گفته است. رییس جمهوری سابق می گوید نگران سرنوشت ملت است. ملتی که کشته می شوند و بازداشت می شوند و حکومت می گوید بحرانی در کشور وجود ندارد. پس اگر نام این مشکلات بحران نیست، بحران چیست؟ وی اضافه می کند که تداوم وضعیت کنونی مشکلات بسیاری در پی خواهد داشت. از جمله اخلال در تولید و اشتغال و عمیق شدن فاصله فقیر وغنی. خاتمی تاکید می کند تا زمانی که صورت مسئله را پاک نکنیم، بحران حل نخواهد شد. رییس جمهوری سابق ایران می گوید از بعضی تحلیل ها پشت آدم می لرزد. از طرفی مردم را تشویق می کنند که به صحنه بیایند و شعارهای ساختارشکن بدهند و از طرف دیگر می گویند یک قدم عقب نشینی حکومت یعنی سرنگونی آن. این یعنی تشویق طرفین به برخوردهای خشن و افزایش التهاب و ناامنی. باید فکر کنیم به کجا می رویم؟
این اظهارات همراه با بیانیه ای میرحسین موسوی و مهدی کروبی مبنی بر اعلام شرایط خروج از بحران هر چند با استقبال اصلاح طلبان مواجه شده اما در جناح اصولگرا و حامیان دولت هنوز واکنشی در پی نداشته است.
پنجشنبه ۱۹ مهر ۱۴۰۳ ایران ۲۰:۴۸