سایت «پالیگرف»، پروژه راستیآزمایی صدای آمریکا، در پژوهشی به نقش گروه واگنر روسیه در جنگ داخلی سودان پرداخته است. این جنگ از روز ۱۵ آوریل بین نیروهای عبدالفتاح البرهان، حاکم نظامی سودان، و محمد حمدان دقلو، رهبر گروه شبه نظامیان «نیروهای پشتیبانی سریع»، آغاز شد.
گمانهزنیهای زیادی در مورد نقش شرکت نظامی خصوصی روسی واگنر در بحران فعلی سودان وجود دارد اما یوگنی پریگوژین، بنیانگذار این گروه، حضور مزدورانش در سودان را رد کرده است.
واقعیت این است که گروه واگنر از بیثباتی سیاسی در سودان، مانند سایر نقاط آفریقا، استفاده کرده است تا دسترسی به منابعی را تضمین کند که به گفته تحلیلگرانی مانند آریل کوهن، یکی از اعضای ارشد «شورای آتلانتیک»، برای تأمین منابع مالی جنگ روسیه در اوکراین استفاده میشود.
روسیه در ابتدا با عمرالبشیر که برای چندین دهه بر سودان حکومت میکرد، روابط برقرار کرد.
وزارت خزانهداری ایالات متحده در ژوئیه ۲۰۲۰ ضمن اعلام تحریمهای اضافی علیه «موسسات مستقر در سودان، هنگکنگ و تایلند» که به یوگنی پریگوژین کمک کردهاند که از تحریمهای ایالات متحده فرار کنند گفت: «عمر البشیر، رئیسجمهوری سابق سودان در طول ۳۰ سال حکومتش، همکاریهای اقتصادی و امنیتی با روسیه را افزایش داد، کمکهای نظامی دریافت کرد و موافقتنامههایی با روسیه امضا کرد که دربرگیرنده برخی از پرسودترین بخشهای اقتصادی سودان مانند نفت، گاز طبیعی، کشاورزی و طلا بودند.
از جمله این که حکومت سودان در ۲۰ دسامبر ۲۰۱۸، قراردادی را امضا کرد که به روسیه اجازه میداد یک پالایشگاه نفت در بندر سودان، در دریای سرخ بسازد.
زمانی که سودان جنوبی در سال ۲۰۱۱ استقلال خود را اعلام کرد، کنترل آنچه را که تخمین زده میشود سومین ذخایر بزرگ نفت در جنوب صحرای آفریقا است، در دست گرفت.
در این میان، گروه واگنر نقش کلیدی در بهره برداری روسیه از منابع طبیعی سودان ایفا کرده است. وزارت خزانه داری ایالات متحده اعلام کرده که یک شرکت متعلق به پریگوژین به نام «ام وست»، «به عنوان پوششی برای نیروهای واگنر عمل میکند که در سودان مستقر هستند.» این شرکت در ازای ارائه تسلیحات و آموزش جناحهای نظامی و شبهنظامی در سودان «موافقتنامههایی برای اکتشاف معادن طلا» دریافت کرد.
هر دو جناح در مناقشه فعلی سودان، به روسیه در قاچاق طلا از این کشور کمک کردهاند. اما پیوندهای قوی مسکو با «نیروهای پشتیبانی سریع سودان» باعث شده است که آریل کوهن استدلال کند پریگوژین بر روی پیروزی این گروه سرمایه گذاری میکند، به ویژه با توجه به این واقعیت که این گروه کنترل بخش بزرگی از معادن طلای سودان را در دست دارد.
بر اساس این گزارش، سودان در استراتژی گستردهتر گروه واگنر برای ارائه خدمات امنیتی به رژیمهای غیردموکراتیک در کشورهای بیثبات سیاسی در ازای سهمی از منابع معدنی پرسود قرار میگیرد.
مقامات و تحلیلگران غربی میگویند روسیه در سودان و سایر کشورهای آفریقایی مانند یک «انگل» رفتار میکند، ثروت این قاره را به تاراج میبرد، علیه ظهور دولتهای دموکراتیک فعالیت میکند و برای تامین امنیت به خشونت متوسل میشود.
این مطلب برگردان بخشی از پژوهش انجامشده در سایت «پالیگرف» پروژه راستیآزمایی صدای آمریکا، است.