مقالهای از ریچارد انگل برای وبسایت شبکه خبری ان.بی.سی
همه چیز به چند ماه قبل بازمی گردد.
اوایل ماه اوت گزارش های رسانه ای از سفر قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران ایران به مسکو حکایت داشت؛ در حالی که سلیمانی کسی نیست که برای دیدارهای مقدماتی به جایی برود.
مسکو و تهران، مانند واشنگتن، نگران سقوط رژیم بشار اسد هستند و همه طرفین معتقدند که این امر می تواند یک فاجعه باشد. با وجود مواضع علنی واشنگتن مبنی بر این که "بشار اسد باید برود،" مقامات آمریکایی نمی خواهند به هیچ وجه شاهد فرار او از دمشق از دست داعش و شورشیان غارتگر باشند.
این روزها اسد چنان ضعیف شده است که عملا ایران و روسیه کشور را اداره می کنند. سوریه برای ایران خطی مستقیم به حزب الله لبنان و یک متحد شیعه علوی است که تهران می تواند از طریق آن در منطقه اعمال نفوذ کند. سوریه همچنین آخرین متحد روسیه در خاورمیانه و پایگاهی مهم در آبهای گرم مدیترانه است.
ایران و روسیه در نشستی در مسکو تصمیم گرفتند برای جلوگیری از سقوط بشار اسد، از رژیم او حمایت کنند؛ اما آیا حمایت آنها از حکومت دمشق، لزوما به معنای حفظ بشار اسد است؟
یک مقام اطلاعاتی آمریکا و یک دیپلمات ارشد عرب آشنا به رویدادها در مسکو، به شبکه خبری ان.بی.سی گفتهاند که این دو امر لزوما به هم گره نخوردهاند.
منابع خبری به ان.بی.سی نیوز گفتهاند حتی پیش از استقرار نیروهای روسیه در سوریه منافع فزاینده مسکو در آن کشور می توانست راهی برای خروج از یک سیاهچال در خاورمیانه باشد.
محاسبه این امر ساده است.
اسد با ریختن بمب های بشکه ای و راکت بر روی شهرهای سوریه، بیش از کسانی که میکشد، دشمن برای خود میتراشد.
اسد آهن ربای داعش است. روسیه و ایران دارند به این واقعیت میرسند که اسد بیش از این که سرمایه باشد، یک دردسر است.
البته روسیه باید سیاسی کاری خود را انجام بدهد و اطمینان حاصل کند که مناقشه سوریه در آخر به سودش تمام خواهد شد.
مقامهای ارشد اطلاعاتی آمریکا و مشاوران بلندپایه کنونی و پیشین عرب به شبکه خبری ان.بی.سی میگویند روسیه میخواهد جهان بداند که مسکو پشت متحدانش خواهد ایستاد حتی اگر واشنگتن آنها را جایگزین پذیر بداند.
البته انتظار نداشته باشید که روسیه به طور علنی با اسد مخالفت کند.
روسیه در کوتاه مدت ممکن است اسد و رژیم او را تقویت، و داعش را تضعیف، و بعد وقتی در موضعی مناسب و آماده قرار گرفت، اسد را به کناره گیری از قدرت در یک گذار سیاسی ترغیب کند. این روند باید مشروع به نظر برسد و از طریق یک همه پرسی یا یک کنفرانس سیاسی در یک پایتخت اروپایی انجام بگیرد.
برنامه روسیه طی چند ماه آینده ممکن است این باشد: تقویت رژیم برای اطمینان از عدم سقوط اسد، هدایت یک دولت جدید زیر نظارت مسکو و یقین یافتن از حفظ منافع روسیه. به این ترتیب، روسیه موضع خود را به عنوان یک قدرت جهانی (دغدغه پوتین) اثبات کرده، واشنگتن را شرمسار می کند، و نفوذ تهران در سوریه را که مسکو خیلی به آن اعتماد ندارد، محدود خواهد کرد.
جای تعجب ندارد و غیرعادی هم نیست که روسیه در سوریه مداخله میکند. واشنگتن در مدیریت آشوب چهار سال گذشته کار فوق العاده ای انجام نداده است.
سوریه برای روسیه به یک فوریت بدل شده است. مسکو نمی خواهد شاهد بازگشت جهادی های چچنی و داغستانی آموزش دیده در سوریه به سرزمین شان باشد.
یک مقام برجسته اطلاعاتی آمریکا میگوید، پیشتر دیدارهایی با مقامهای امنیتی روسیه درباره تضعیف گروه داعش انجام گرفته است.
اقدامات سیاسی بزرگی در حال انجام است. این یک بازی شطرنج است و روسیه اسبها و رخهایش را برای کیش و مات به حرکت درآورده است.
* برگردان فارسی این مقاله تنها برای آگاهی رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آن الزاماً بازتاب دیدگاه صدای آمریکا نیست.