بخش انگلیسی صدای آمریکا - شرکت داروسازی «استرازنکا» روز دوشنبه ۳ آذر، با اعلام خبر موفقیت واکسن کووید۱۹ خود، که آن را با همکاری دانشگاه آکسفورد بریتانیا تولید کرده است، سومین واکسن بالقوه موفق را عرضه کرده است؛ واکسن‌هایی که شاید ابزارهای حیاتی مقابله با همه‌گیری جهانی کرونا باشند.
شرکت بیوتکنولوژی «مدرنا» و دو شرکت «فایزر» و «بایو ان تک» نیز هفته گذشته برای مصرف اضطراری واکسن‌های خود از سازمان غذا و داروی آمریکا درخواست مجوز کردند.
هرچند دانشمندان هشدار می‌دهند که اطلاعات آنها از این واکسن‌ها فقط محدود به نکات مثبتی است که این شرکت‌ها در بیانیه‌های مطبوعاتی اعلام کرده‌اند.
در چند هفته آینده، پس از ارائه درخواست مجوز به سازمان غذا و دارو، اطلاعات بیشتری در مورد این واکسن‌ها در دست خواهد بود.
ولی تا آن زمان، بر اساس اطلاعات محدودی که این شرکت‌ها در بیانیه‌های مطبوعاتی ارائه داده اند، سه واکسن یاد شده در چند رده‌بندی زیر با یکدیگر مقایسه شده‌اند:
کارآیی
به نظر می‌آید هر سه واکسن مؤثر باشند.
سازمان غذا و دارو به این شرکت‌ها گفته بود که محصولات آنها برای دریافت اجازه مصرف اضطراری باید بیش از ۵۰ درصد مؤثر باشد.
واکسن‌های فایزر و مدرنا در آزمایش‌های بالینی ۹۵ درصد مؤثر بودند. واکسن استرازنکا نیز تا ۹۰ درصد مؤثر بود. هرچند میزان کارآیی یکی از دزهای واکسن استرازنکا تنها ۶۲ درصد بود.
این شرکت‌ها هنوز نتایج آزمایش‌های انجام شده بر اساس گروه‌های سنی و قومی را منتشر نکرده‌اند. افزون بر آن، این مطالعات هنوز بر روی کودکان و زنان باردار انجام نشده است. همچنین هنوز معلوم نیست که واکسیناسیون تا چه مدت یک فرد را در مقابل بیماری مصون می‌کند.
علاوه بر آن، این شرکت‌ها نگفته‌اند که ایا فردی که واکسینه شده کاملاً از بیماری مصون است یا آن که تنها شدت بیماری در او کاهش می‌یابد.
ایمنی
هیچ یک از شرکت های تولیدکننده واکسن از نظر ایمنی مشکلی جدی را گزارش نداده‌‌اند.
عوارض جانبی واکسن‌های فایزر و مدرنا شامل درد در ناحیه تزریق واکسن به مدت یکی دو روز، و تب و خستگی بوده است.
استرازنکا نیز عوارض جانبی جدی ای را گزارش نداده و جزئیات خاصی را در اختیار نگذاشته است. این شرکت داروسازی آزمایش‌های بالینی خود را دو بار به خاطر بروز عوارض جدی عصبی در دو داوطلب متوقف کرده بود.
هیئت ایمنی این پژوهش می‌گوید این عوارض علت دیگری داشت و با تجویز واکسن همزمان شده بود. این موارد هنوز تحت بررسی کارشناسان خارج از آن شرکت قرار نگرفته است.
دسترسی
استرازنکا شاید دزهای بیشتری از واکسن را زودتر در دسترس داشته باشد.
این شرکت داروسازی موافقت کرده است که ۱.۷ میلیارد دز واکسن در سطح جهان تولید کند که شامل قرار داد با انستیتیوی سرم هند برای تولید یک میلیارد دز واکسن برای کشورهای کم درآمد و متوسط درآمد است.
شرکت فایزر نیز تا پایان سال جاری میلادی ۵۰ میلیون دز واکسن و تا پایان سال ۲۰۲۱ تا ۱.۳ میلیارد دز دیگر در سطح جهان تولید خواهد کرد.
شرکت مدرنا نیز تصمیم دارد که تا پایان سال جاری ۲۰ میلیون دز واکسن و در سال ۲۰۲۱ نیز بین ۵۰۰ میلیون تا ۱ میلیارد دز دیگر را در سراسر آمریکا توزیع کند.
توزیع
نگهداری و توزیع واکسن استرا زنکا آسان‌تر است و تا شش ماه در یخچال دوام میآورد.
واکسن‌های مدرنا و فایزر باید برای نگهداری بلندمدت منجمد شوند. واکسن مدرنا تا حداقل یک ماه در یخچال دوام میآورد. واکسن فایزر برای نگهداری و انتقال به فریزر‌های مخصوص بسیار سرد نیاز دارد که اصولاً در خارج از مراکز درمانی دانشگاهی موجود نیست. واکسن فایزر تا پنج روز در یخچال دوام می آورد.
قیمت
واکسن استرازنکا ارزانتر است.
این شرکت داروسازی عهد کرده است که در طول همه‌گیری جهانی کرونا به دنبال سود از طریق تولید واکسن نباشد. به گزارس رسانه‌های خبری، پیش‌بینی می‌شود قیمت هر واکسن استرازنکا زیر ۵ دلار باشد. این در حالی است که قیمت واکسن‌های دیگر بین ۲۰ تا ۴۰ دلار پیش‌بینی شده است.
