سازمان عفو بین الملل همزمان با سالگرد اعتراضات آبان ۱۳۹۸ و فرارسیدن ۲۵ آبان، مرگبارترین روز درگیری نیروهای امنیتی با مردم، از وبسایتی رونمایی کرده است که اطلاعات و مستندات قطع اینترنت به منظور پنهان کردن ابعاد کشتار معترضان را نشان میدهد.
عفو بین الملل در این وبسایت، که روز ۲۵ آبان از آن رونمایی شد، جزئیات و مستنداتی از سرکوب خشن اعتراضات را به همراه تصاویری از شهرهای مختلف، اطلاعات کشته شدگان جریان اعتراضات، و قطع اینترنت همزمان با اوج گیری سرکوب ارائه داده است.
مستند «پسرم را اینجا کشتند؛ روایتی ناگفته از آبان ۹۸» درباره کشته شدن پویا بختیاری در اعتراضات آبان و مصاحبه مسیح علینژاد، روزنامه نگار و مجری برنامه تبلت، با مادر ابراهیم کتابدار، یکی دیگر از معترضان کشته شده که از صدای آمریکا پخش شد نیز حاوی جزئیات دیگری از سرکوب، کشتار معترضان و تهدید خانوادههای آنان است.
نقشه اعتراضات
در بخش نخست گزارش عفو بین الملل در این وبسایت که با عنوان «اینترنت خاموش، کشتار بیصدا» منتشر شده است، نقشه آغاز اعتراضات در شهرهای مختلف ایران از ۲۴ آبان به همراه ویدئوهایی از تظاهرات مردم منتشر شده است. این گزارش توضیح میدهد که وزیر کشور ایران روز ۲۵ آبان اعلام کرد که دولت دیگر اعتراضات را تحمل نمیکند و از ساعت ۲ بعد از ظهر همان روز قطع اینترنت به طور گسترده در ایران آغاز شد.
اقدامات مغایر قوانین بین المللی
عفو بین الملل با اشاره به این که کمیته حقوق بشر سازمان ملل کشورها را از قطع اینترنت به منظور جلوگیری از انتقال اطلاعات اعتراضات مسالمت آمیز منع کرده است، با توجه به مستندات به دست آمده از بررسی نهادهای پژوهشی و گروههای ناظر بر اینترنت جهانی، گزارش داد که قطع اینترنت در ایران از ساعت ۲ بعد از ظهر به وقت محلی آغاز شد و ساعت ۷ شب ایران از دسترسی به اینترنت در خاموشی مطلق بود. این اتفاقات مرگبارترین روز اعتراضات مردمی را رقم زد.
اوج گیری کشتار همزمان با قطع اینترنت
عفو بین الملل در ادامه گزارش خود خط زمانی و مستندات اوج گیری کشتار معترضان همزمان با قطع اینترنت را ارائه داده است. این سازمان میگوید که بر اساس یافتههایش در فاصله ۲۴ تا ۲۸ آبان نیروهای امنیتی دست کم ۳۰۴ نفر از معترضان را کشتند. در این بین، روز ۲۵ آبان که قطع اینترنت آغاز شد، با دست کم ۱۰۰ کشته، مرگبارترین روز اعلام شده است.
اطلاعات جانباختگان
عفو بین الملل در گزارش خود اسامی کامل ۲۳۳ تن از کشته شدگان را با ذکر تاریخ و محل کشته شدن آنها اعلام کرده است. در این بخش، یادآوری شده است که دست کم ۲۳ تن از جانباختگان زیر ۱۸ سال بوده اند. این سازمان همچنین اعلام کرد که گلولههای نیروهای امنیتی در نیمی از موارد به اعضای حیاتی چون سر، گردن، و سینه برخورد کرده است. این بدان معنا است که این نیروها به قصد کشتن معترضان شلیک می کردند.
درخواست تحقیقات مستقل
این سازمان از مقامات جمهوری اسلامی خواسته است که اطلاعات همه معترضان کشته شده در اعتراضات آبان ۹۸ را به طور کامل منتشر کند و اطمینان حاصل کند که تحقیقات مستقلی درباره این کشتار و مسئولان این اقدام مجرمانه انجام میگیرد. عفو بین الملل همچنین از مقامات جمهوری اسلامی خواست که از قطع سراسری اینترنت، که مغایر قوانین بین المللی حقوق بشر است، دست بردارد.
اعتراضات آبان سال گذشته در پی گران شدن ناگهانی قیمت بنزین از جمعه شب ۲۴ آبان در چند شهر ایران از جمله مشهد، اهواز، خرمشهر، و بهبهان آغاز شد. تلویزیون حکومتی ایران در نخستین ساعات جمعه خبر افزایش سه برابری قیمت بنزین را اعلام کرده بود. اعتراضات در نخستین ساعات به طور آرام برگزار شد و مردم در شهرهایی چون تهران، مشهد، شیراز، اصفهان، و تبریز با خاموش کردن خودروهای خود در خیابانها و دادن شعارهایی چون «پول نفت گم شده خرج فلسطین شده»، «مرگ بر گرانی» به گرانی بنزین اعتراض کردند. اما نیروی انتظامی و نیروهای امنیتی به معترضان حمله کردند.
وزیر خارجه آمریکا وزیر خارجه ایالات متحده در نخستین واکنش به اعتراضات گسترده در شهرهای ایران، روز شنبه ۲۵ آبان در توئیتی گفت که ایالات متحده در کنار مردم ایران است. مورگان اورتگاس، سخنگوی وزارت خارجه نیز روز شنبه با انتشار توئیتی ضمن محکوم کردن قطع اینترنت در ایران خطاب به مقامات جمهوری اسلامی نوشت: «بگذارید مردم حرفشان را بزنند.»