خبرگزاری رویترز در مقاله ای تحلیلی درباره کمک های دولت آمریکا به کشورهای خارجی و نقش این کمک ها در بهبود وجهه بین المللی آمریکا نوشته است در تلاطم بیانیه ها و نظراتی که به دنبال کشته شدن اسامه بن لادن صادر شد، نظر حسین حقانی، سفیر پاکستان در واشنگتن درباره طرز فکر دریافت کنندگان کمک های خارجی آمریکا حاوی نکات بسیاری بود.
حقانی در یک مصاحبه تلویزیونی گفت: «آمریکا نسبت به افغانستان، پول بیشتری را در عراق صرف کرد. و بعد نسبت به پاکستان، پول بیشتری را صرف افغانستان کرد. پس آیا در این میان ترک هایی وجود داشت که باعث میشد چیزهایی به پایین سقوط کنند؟ حتما این طور بود».
برن دباسمن، تحلیلگر خبرگزاری رویترز در ادامه می نویسد: طبق چنین توجیه اغراق شده ای، اگر آمریکا چند میلیارد بیشتر از آنچه که تاکنون به پاکستان کمک کرده به این کشور می داد، بن لادن، مردی که برای مرده یا زنده اش، ۲۷ میلیارد دلار جایزه تعیین شده بود، «به حفره میان ترک ها سقوط نمی کرد»؟ آن ترک ها آنقدر گشاد بودند تا مجموعه یک هکتاری و محصور در دیوارهای ضخیم و ساختمان سه طبقه اش را در یک شهر نظامی در نزدیکی پایتخت پاکستان، ببلعند و مخفی کنند. آمریکا طی دهه گذشته ۲۰ میلیارد و هفت میلیون دلار به پاکستان کمک کرده است.
اقامت شش ساله این چهره شاخص تروریستی در ابت آباد پاکستان، برخی اعضای کنگره آمریکا را بر آن داشته است تا خواستار تعلیق کمک های واشنگتن به اسلام آباد شوند و برخی دیگر از آنان را به تلاش برای کاهش این کمک ها واداشته است. هرچند کاهش چشمگیر کمک ها، بعید به نظر می رسد چرا که ۱۴۰ هزار سرباز ناتو و آمریکا در افغانستان، متکی بر کمک هایی هستند که از بندر کراچی ترخیص شده و با کامیون از گذرگاه خیبر از پاکستان به افغانستان منتقل می شود.
مایکل شوئر، رئیس سابق واحد بن لادن در سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، سی آی ای، می گوید: «پاکستانی ها می دانند که بیش از آن که آنها به ما احتیاج داشته باشند، ما به آنان محتاجیم. آنان این را هم می دانند که اگر ما عقب بکشیم، عربستان سعودی و چین با وعده کمک مالی و پول پا پیش می گذارند».
در نتیجه، کمک های نظامی و غیرنظامی احتمالا ادامه می یابد و رابطه پرتلاطم آمریکا و پاکستان این مرحله را نیز پشت سر خواهد گذاشت. اما دادن میلیاردها دلار پول به کشوری که باراک اوباما درباره اش گفته است «فکر می کنیم نوعی شبکه حمایتی از طالبان در آنجا وجود دارد»، احتمالا بحث های قدیمی درباره دلیل و چگونگی ارائه کمک های خارجی به آنجا را بار دیگر داغ می کند.
ایالات متحده آمریکا بزرگترین کشور کمک کننده جهان است و کمک های آمریکا به کشورهای نیازمند جهان، به تنهایی از مجموع کمک های فرانسه و آلمان بیشتر است. به گفته سرویس تحقیقاتی کنگره که بازوی تحقیقاتی کنگره آمریکا است، سال گذشته، واشنگتن به ۱۴۹ کشور جهان به نوعی کمک رسانده است. یعنی کمک های آمریکا در سال گذشته تقریبا شامل حال چهار پنجم کشورهای جهان شده است اما نه تنها این کمک ها به محبوب شدن ایالات متحده آمریکا در جهان منجر نشده است بلکه برعکس. دلایل زیادی برای این امر موجود است. یکی از این دلایل، آنگونه که کن ادلمن، سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل متحد می گوید به طبیعت بشر باز می گردد. آقای ادلمن در مقاله اخیرش در نشریه فارن پالیسی نوشت: «هدیه دادن به کسی، در ابتدا حس قدردانی طرف مقابل را برمی انگیزد (و اغلب با این حس که چرا هدیه بزرگتری داده نشده است). هدیه دادن در بار دوم قدردانی کمتری را برمی انگیزد (و با همان حس همراه است که چرا این هدیه بزرگتر نیست). دفعه سوم، هدیه دادن دیگر تبدیل به وظیفه شده است. کمترین کوتاهی موجب خشم می شود.
دیدگاه های منفی:
در پاکستان و مصر، دو تا از چهار کشوری که در صدر دریافت کنندگان کمک های آمریکا در سال ۲۰۱۰ جای دارند، طبق نظرسنجی های سالانه مرکز تحقیقاتی «پیو»، که در واشنگتن مستقر است، عموم مردم درباره ایالات متحده نظر منفی دارند.
چندین دهه است که ارائه کمک های خارجی ابزاری ضروری در سیاست خارجی آمریکا به شمار رفته است که بخشی از هدف آن تاثیرگذاری مثبت بر رفتار کشورهای خارجی است. این کمک به شکل های متنوعی از جمله برای کاهش فقر، افزایش دسترسی به بهداشت و آموزش و یا بهبود حقوق بشر ارائه می شود. اما حتی کمک های اضطراری آمریکا، که اغلب به موقع و کارآمد است، مانند کمک های سال گذشته به قربانیان سیل سهمگین پاکستان، همیشه در تغییر نگرش کشورها به آمریکا، موفق نیست.
اگر کمک های خارجی قدردانی، وفاداری و همکاری دیگران را جلب نکند، آیا در تصمیم گیری دولت های دوست تاثیری می گذارد؟ الزاما خیر. مثال اسرائیل را در نظر بگیریم؛ عمده ترین دریافت کننده کمک های خارجی آمریکا از زمان تاسیس در سال ۱۹۴۸. علی رغم کمک های آمریکا، ساختن شهرک های یهودی نشین در کرانه غربی رود اردن، علی رغم خواسته واشنگتن و قوانین بین المللی، در اسرائیل ادامه دارد.
با این همه، آیا کمک خارجی آمریکا به ۱۴۹ کشور جهان در رای گیری ها در حمایت از موضع آمریکا در سازمان ملل متحد (با ۱۹۲ کشور عضو) انعکاس می یابد؟ جواب منفی است. طبق تحقیقی که توسط بنیاد محافظه کار هریتج انجام شده است، حدود ۹۵ درصد از اعضای سازمان ملل متحد که دریافت کنندگان کمک های آمریکا هستند، در رای گیری های مجمع عمومی سازمان در سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۸، علیه آمریکا رای داده اند.
این ها همگی توضیح می دهد که چرا نظرسنجی ها همواره نشان داده اند که اکثریت مردم آمریکا با قطع کمک های خارجی موافق هستند. تحقیق جدید موسسه گلوپ که در ماه ژانویه ۲۰۱۱ انجام شده نشان داد که ۵۹ درصد از شرکت کنندگان در نظرسنجی، خواستار کاهش کمک ها بودند. اگر مردم آمریکا توضیح دقیقتری از این که چه مقدار از مالیات پرداختی شان صرف کمک به کشورهای خارجی می شود داشتند، احتمالا نتایج نظرسنجی ها متفاوت تر از وضع فعلی بود.