یک نماینده مجلس شورای اسلامی از سخت‌تر شدن صادرات کالا و محصولات کشاورزی به کشورهای همسایه از جمله عراق، و از جایگزین شدن ترکیه با ایران در بازار عراق خبر داد و تاکید کرد که حتی عربستان در تولید محصولات کشاورزی، بازارها را تصاحب می‌کند و این خطری جدی به شمار می‌آید.
به گزارش خبرگزاری ایلنا، محمدجواد عسگری، رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس، گفت که امروز حدود ۵۰۰ میلیون تن از جمعیت پیرامونی ایران به صادرات محصولات کشاورزی علاقه‌مند هستند و به یقین، آن فضا از دست خواهد رفت.
او با اشاره به سفرش به عراق و قطر افزود: «متوجه شدم فضا را به طور کامل در میان مصرف‌کنندگان از دست می‌دهیم، این اتفاق به طور خاص در مورد خشکبار و تره‌بار رخ می‌دهد.»
قطع و کاهش تجارت کشورهای همسایه به خصوص عراق با ایران از مدت‌ها پیش شروع شده است و آمارهای رسمی گمرک ایران نیز نشان می‌دهد در ۱۱ ماهه سال، تراز تجاری ایران از منفی ۱۵ میلیارد دلار عبور کرده است.
در همین ارتباط، رئیس کمیسیون توسعه تجارت اتاق بازرگانی تهران روز ۱۶ بهمن از توقف صادرات شیرینی و شکلات ایران به عراق خبر داده بود.
کاوه زرگران در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران تاکید کرده بود که دولت عراق به صورت رسمی واردات محصولات شیرینی و شکلات را از ایران متوقف کرده است.
گزارش‌ها نشان می‌دهد در کنار حضور پررنگ کشورهایی مثل ترکیه و عربستان در بازار عراق و فشار ایالات متحده به بغداد برای قطع مبادلات مالی با ایران، حمله موشکی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به اقلیم کردستان عراق در روز ۲۶ دی سال جاری منجر به ایجاد ممنوعیت برای حضور کالاهای «ساخت ایران» در اقلیم کردستان عراق شد.
پس از آن و در دهم بهمن ماه، خبرگزاری «ایلنا» به نقل از مقامات صنفی از کاهش سهم ایران در بازار سلیمانیه خبر داد و اعلام کرد که بازار تقریبا در تسخیر تولیدات ترکیه‌ای است.
در این ارتباط، نائب رئیس اتاق بازرگانی سنندج گفته بود که ترکیه حضور قدرتمندی در بازار اقلیم کردستان عراق پیدا کرده است و کالاهای ترکیه‌ای چند برابر کالاهای ایرانی در این کشور معامله می‌شود.
از دست رفتن این بازار پس از حملات موشکی جمهوری اسلامی به اقلیم کردستان عراق و تحریم کالاهای ایرانی توسط مقامات این اقلیم در حالی رخ داد که پیشتر نیز دولت عراق هرگونه تبادل ارزی توسط صرافی‌ها و بانک‌های عراقی با ایران را ممنوع اعلام کرده بود.
پیشتر رسانه‌ها در ایران روز ۱۲ دی از ابلاغ تصمیم تازه‌ای در عراق خبر داده بودند که اجرای آن مانعی در مسیر دسترسی ایران به دلار ایجاد کرد. بر اساس این گزارش‌ها، بانک مرکزی عراق با وضع قانون جدیدی در حوزه ارز، صرافی‌های رسمی و بانک‌های این کشور را از هرگونه مبادله ارزی با ۵ کشور از جمله ایران منع کرد تا تامین دلار از مجاری قانونی این کشور برای جمهوری اسلامی غیرممکن شود.
عراق همچنین فروش دلار به مسافران را نیز ممنوع کرد و در واکنش به این موضوع دبیرکل اتاق مشترک ایران و عراق «توقف فروش دلار مسافرتی با قیمت رسمی در عراق» که در پی تحریم‌های تنبیهی بین‌المللی علیه جمهوری اسلامی اعمال شده را «فرصت» دانست.
در نوزدهم دی نیز علی شریعتی، عضو اتاق بازرگانی در مصاحبه با وب‌سایت «انتخاب» با اشاره به کاهش تجارت بین ایران و عراق، گفته بود که طرف آمریکایی به روسای بانکی عراق گفته «باید ماجرای دور زدن تحریم‌ها توسط تجار ایران جمع شود.»
مرور اخبار منتشر شده در مورد تجارت ایران با عراق و همچنین سیاست‌های تنبیهی ایالات متحده در راستای اجرا کامل تحریم‌ها نشان می‌دهد که دولت عراق در راستای تامین منافع خود به دنبال بریدن بند ناف اقتصاد خود از ایران است و در این مسیر بسیاری از محدودیت‌ها از جمله تعلیق فعالیت بانک ملی ایران در عراق را به اجرا گذاشته است.
