همزمان با حواشی شرکت محمد خاتمی در انتخابات روز جمعه، میرحسین موسوی و زهرا راهنورد، از چهره های مخالف دولت که در بازداشت خانگی هستند، اعلام کرده اند در انتخابات شرکت نکرده اند.
سایت کلمه متعلق به میرحسین موسوی این خبر را داد و اعلام کرد موسوی و رهنورد برای دیدار با با دخترانشان به خانه یکی از آنها آورده شدند.
این سایت نوشته ملاقات با تدابیر شدید امنیتی و حضور ماموران اطلاعاتی در منزل بود. با اینکه گزارش شده چندان امکان گفت و گوی آزاد بین آنها نبوده اما میرحسین موسوی و زهرا رهنورد به فرزندان شان اعلام کردند که در انتخابات شرکت نکرده اند و رای هم نداده اند.
قبل از انتخابات اخیر مجلس ، میرحسین موسوی اعلام کرده بود با توجه به شرایط موجودی امیدی به این انتخابات نیست.
با این خبر از موسوی، اکنون مخالفان دولت در ایران دو رویه جداگانه را برای ابراز اعتراض شان گزیده اند
محمد خاتمی ، رییس جمهوری پیشین ایران که بارها از عدم شرکت در انتخابات گفته بود، روز جمعه در شعبه ای در روستای دماوند حاضر شد و رای داد.
این اقدام آقای خاتمی با واکنش های متفاوتی از سوی مخالفان دولت روبرو شد. برخی نزدیکان او در روزهای اخیر، از «تدبیر خاتمی» برای کاهش فشارها بر مخالفان گفته اند و برخی هم آن را سیاست ورزی رییس جمهوری سابق ایران نامیده اند.
رای خاتمی مخالفانی هم دارد. آنها می گویند در شرایطی که میرحسین موسوی ، مهدی کروبی و زندانیان سیاسی از مساعد نبودن شرایط گفته اند، چرا او رای داده است.
مراد ویسی، روزنامه نگار از رادیو فردا، معتقد است موسوی و خاتمی بر مخالفت با دولت تفاهم دارند اما روش و رفتار سیاسی این دو متفاوت است.
آقای ویسی گفت:«برای آقای موسوی اهمیت دارد که صراحتا وفاداری خود را به بدنه اعتراضی جامعه ابراز کند. جامعه ای که که هزینه زیادی داده از جمله بازداشت شده ، برخی شان کشته شده اند. آقای موسوی خودش کاندیدای ریاست جمهوری بوده و این مردم بخاطر ایشان آمده اند. از طرف دیگر، حکومت هم نشانه ای از آشتی نشان نداده تا مخالفان دولت پای جلو بگذارند و در انتخابات شرکت کنند.»
این روزنامه نگار افزود:«در مقابل، آقای خاتمی معتقد است باید پیوند ها با حکومت حفظ شود تا در نهایت آشتی ملی بوجود آمد و حکومت موجود به سمت حکومت منتخب واقعی مردم اصلاح شود. آقای خاتمی احساس می کند که تندروهای حاکم مترصد هستند تا منتقدان شرکت نکنند و بعد آنها فشار را بیشتر کنند.»
محمد خاتمی روز سه شنبه در پیامی به انتقادات از رایی که روز جامعه داد ، پاسخ داد. او در بخشی از پیام اش توضیح داد که رای دادن او براساس «راهبرد اصلاح طلبانه» اش بود و برای «آشتی ملی»، «بازگشت به آرمان های اصیل انقلاب و قانون اساسی» ، «ایجاد فضای همدلی» و «مشارکت همگان» بوده است.
در روزهای اخیر، کسانی که از رای دادن خاتمی حمایت کرده اند می گویند او شرایط سیاسی داخل کشور را لحاظ کرده است و چنین تصمیمی گرفته است. در مقابل، مخالفان این اقدام او می گویند تصمیم خاتمی خلق الساعه بود و برخلاف وعده هایی بود که در ماه های گذشته داده بود.
محمد خاتمی چند ماه پیش شروطی را برای شرکت اصلاح طلبان در انتخابات مطرح کرد و حتی دو هفته قبل از انتخابات گفت که با این شرایط دلیلی برای شرکت در انتخابات وجود ندارد.
مدافعان خاتمی اکنون می گویند منظور او عدم ارایه لیست انتخاباتی بود نه اینکه رای ندهد. اما منتقدان خاتمی می گوید اگر هم چنین بوده چرا از پیش اعلام نکرد و با حامیان خود شفاف نبوده است.
بحث درباره اقدام خاتمی در شرایطی در فضای اینترنت و محافل سیاسی مخالفان دولت ادامه دارد که به نظر می رسد حکومت چندان از رای دادن او استقبال نکرده است. اکنون که او رای داده است، یک مقام سپاه هم از خاتمی خواسته توبه کند.
مراد ویسی، در تحلیل رای دادن خاتمی و رای ندادن موسوی، تدبیر میرحسین موسوی را با فایده تر می داند.
او گفت:«من فکر می کنم ایرادی در حرکت اخیر آقای خاتمی وجود دارد. هرچند که آقای خاتمی همین استیعنی کسی است که به انتخابات ، صندوق رای و اصلاحات معتقد است و جز این نباید از آقای خاتمی انتظار دیگری داشت. اما اگر شما معتقد به مذاکره با حکومت هستید ، بدون داشتن یک بدنه اجتماعی نمی توانید با حکومت پیوند برقرار کنید و به همین دلیل است که حالا می بینیم حکومت به رای دادن ایشان هم خیلی اهمیت نداده است.»
این روزنامه نگار تاکید می کند:«اگر قرار باشد روزی مذاکره ای بین منتقدین و حکومت روی بدهد و قدرت اجتماعی پشت سر آقایان موسوی، کروبی یا خاتمی باشد، حتی اگر شما رای هم نداده باشید و ارتباط تان با حکومت قطع شده باشید، می توانید با حکومت وارد تعامل بشوید مثل آنچه در برمه شاهد بودیم که هرچند خانم آنگ سان سوچی با حکومت سالها تعاملی نداشت اما قدرت اجتماعی باعث شد حکومت وارد مذاکره با او شود.»
بیش از یکسال است که موسوی ، رهنورد و مهدی کروبی بخاطر اعتراض شان در خانه بازداشت هستند.
امروز فاطمه کروبی که به دیدار خانواده سیاسی ابوالفضل قدیانی رفته بود درباره آخرین وضعیت مهدی کروبی گفته سه ماه است که از او بی خبرند و آنچه بر مهدی کروبی می گذرد سخت تر از شرایط زندان است.