لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
جمعه ۲۶ بهمن ۱۴۰۳ ایران ۲۲:۵۷

گزارش: درگذشت آیت الله منتظری، مهمترین اخبار ایران در روزهای پس از انتخابات


آیت الله حسینعلی منتظری روحانی بلند پایه منتقد جمهوری اسلامی در سن ۸۷ سالگی درگذشت. این خبر از مهمترین اخبار ایران در روزهای پس از انتخابات است. او زاده نجف آباد اصفهان بود و در سالهای پیش از انقلاب بارها به زندان افتاده بود. ریاست مجلس خبرگان و جانشینی آیت الله خمینی از سمت هایی بود که در جمهوری اسلامی به دست آورد و از دست هم داد زیرا از جمهوری اسلامی به تندی انتقاد می کرد. او ۵ سال در خانه اش تحت بازداشت خانگی بود. دلیل درگذشت وی بیماری های ناشی از سالخوردگی اعلام شده است.

روحانیون بسیاری در کنار آیت الله خمینی در سال ۵۷ در صحنه سیاسی ایران ظهور کردند. آنان نماینده رهبر در میان طبقات مختلف اجتماعی محسوب می شدند. برخی به سرعت در پست های سیاسی ظاهر شدند و برخی ترجیح دادند تا از طریق کسوت روحانیت به فعالیت سیاسی خود ادامه دهند. در این میان آیت الله منتظری که به تعبیر آیت الله خمینی «فقیه عالیقدر» لقب گرفته بود یک چهره روحانی از خود ترسیم کرد تا چهره ای سیاسی. او بحث ولایت فقیه را که قرنها در حوزه های علمیه مطرح بود تئوریزه کرد. این نظریه به قانون اساسی جمهوری اسلامی الحاق شد و به روحانیت اجازه داد تا در جمهوری تازه تاسیس یک پست ویژه داشته باشد. آیت الله منتظری به ویژه پس از درگذشت آقای طالقانی و ترور آقایان مطهری و بهشتی در روزهای پس از انقلاب به جایگاه کم نظیری در نزد آیت الله خمینی رسید. و همین نکته کافی بود که در هنگام بحث پیرامون جانشینی آیت الله خمینی او به این سمت دست یابد.

روزهایی که او به عنوان رهبر آینده در کانون خبر بود و برخلاف دیگران از اوضاع کشور انتقاد هم می کرد مخالفان این انتقادها را زیر نظر کسانی می دانستند که دفتر او را اداره می کردند. به همین دلیل برخی از اعضای این دفتر برکنار شدند و قرار شد تا دفتر رهبر آینده به گونه ای اداره شود که دردسر آفرین نشود.

اما سرانجام پس از آن که حادثه معروف بازداشت سید مهدی هاشمی رخ داد او رسما به آیت الله خمینی اعتراض کرد و خواستار برگزاری دادگاهی عادلانه شد. اختلافی که از این مقطع زمانی در میانه دهه ۶۰ آغاز شد و در پایان جنگ ۸ ساله با عراق در اعتراض به اعدام دسته جمعی زندانیان سیاسی به اوج رسید. دستور آیت الله خمینی مبنی بر اعدام زندانیان سیاسی در فضای پر تنش پس از جنگ تنها اعتراض آیت الله منتظری را در پی داشت که از این حادثه و نقش آیت الله خمینی پرده برداشت. آیت الله منتظری این دستور را که بر اساس آن و در کمتر از چند ماه چند هزار زندانی سیاسی به صورت سازمان یافته اعدام شدند یک قتل عام نامید. اعتراض او خشم آیت الله خمینی را در پی داشت و به برکناری وی در فرودین سال ۶۸ منجر شد و تنها ۳ ماه پس از آن آیت الله خمینی نیز در خرداد ۶۸ در گذشت.

دوران رهبری آقای خامنه ای برای او در کسوت یک روحانی در قم روزهای تدریس بود.اما انتقادهایش ادامه داشت تا آن که در سال ۷۱ فشار بر او بیشتر شد تا از دامنه انتقادها بکاهد. حادثه ای سرانجام به بازداشت خانگی او در سال ۷۶ منجر شد. او از این که حکومت قصد داشت تا مرجع معرفی کند انتقاد کرد.او دیگر پستی نداشت تا آن را از دست بدهد به همین دلیل از سوی مقامات امنیتی به مدت ۵ سال در خانه اش تحت نظر قرار گرفت و پس از آن که این دوره پایان یافت او به تدریس و شاید از آن مهمتر به طرح دیدگاه های جدید در دفاع از حقوق اقلیت ها پرداخت.

او در حوادث روزهای پس از انتخابات ایران از حقوق مردم دفاع کرد و تا آخرین روزها به جمهوری اسلامی توصیه می کرد که حقوق مردم و معترضان به نتیجه انتخابات را به رسمیت بشناسد.

آیت الله منتظری که به صراحت لهجه شهرت داشت روز گذشته به دلیل کهولت سن در سن ۸۷ سالگی درگذشت. اعلام این خبر در ایرانی که به استقبال ماه محرم رفته فرصتی است تا دیدگاه های او بار دیگر در معرض آشنایی افکار عمومی قرار گیرد. او بی تردید بلند پایه ترین روحانی منتقد جمهوری اسلامی بود. کسی که شاید دشوار بتوان برایش در میان روحانیت جایگزینی یافت. او که سالها پیش همواره می گفت واضع نظریه ولایت فقیه است در سالهای پایان عمر نه تنها منتقد آن بود بلکه از یادآوری آن دیدگاه هم خودداری می کرد.

XS
SM
MD
LG