نیکلاس مادورو رئيس جمهوری ونزوئلا با برکناری وزير نفت و سکان‌دار کشتی اقتصاد، برجسته‌ترين چهره عمل‌گرا و قوی‌ترين صدای اصلاحات برای برخورد با بحران عميق اقتصادی آن کشور را به حاشیه راند.
رافائل رامیرز، وزیر نفت پرسابقه و رئيس شرکت نفتی دولتی PDVSA در بيش از يک دهه از شهرت فراوانی به عنوان خدمتگذار وفادار انقلاب سوسیالیستی هوگو چاوز برخوردار است. راميرز که سابقه مهندسی دارد، از يک سال پيش شاهد صعود ستاره اقبالش در حکومت ونزوئلا بود، بويژه پس از آن که مادورو او را به عنوان معاون رئيس جمهوری در امور اقتصادی برگزيد و به در طيف وسيعی از وظايف دولتی – از نظارت بر ذخاير ارز خارجی گرفته تا تثبيت قيمت نفت – اختيار نظارت را داد.
به عنوان بخشی از آنچه مادورو آن را به عنوان وظايف جديدی برای راميرز ۵۰ ساله تعريف کرده بود، تصدی وزارت امور خارجه به همراه پست جديدی تحت عنوان «معاون رئيس جمهوری برای حاکمیت سیاسی» بود. اما روز سه‌شنبه ورق برگشت و کابينه ونزوئلا دستخوش تغيير و تحولاتی شد.
به گزارش خبرگزاری آسوشيتدپرس، دوهفته پيش وزرای کابینه آقای مادورو بطور دسته‌جمعی استعفای خود را به او تقديم کرده بودند. روز سه‌شنبه (۱۱ شهريور ماه) – در حرکتی که بطور گسترده‌ای پیش‌بینی می‌شد – رئیس جمهوری ونزوئلا ترکيب کابينه را بهم زد، اما کسی انتظار نداشت راميرز برکنار شود.
حتی گفته می‌شود اين حرکت برای خود راميرز هم غيرمنتظره بود. هنگامی‌که مادورور، طی مراسمی در کاخ رياست جمهوری، در برابر مقامات ارشد دولتی و انتظامی، از زحمات راميرز در طول ساليان دراز گذشته قدردانی و برايش آرزوی موفقيت در زندگی خصوصی کرد، بهت و ناباوری در چهره راميرز موج می‌زد.
آسوشيتدپرس در ادامه می‌گويد کنار گذاشته شدن راميرز از مدیریت صنعت نفت کشوری که گفته می‌شود دارنده بزرگترين ذخاير نفتی تثبیت شده جهان است و ۹۵ درصد درآمدهای صادراتی آن از فروش نفت تأمین می‌شود، به معنای آن است که سهام‌داران و سرمايه‌گذارانی که امیدوار بودند سختی‌های اقتصادی اخیر به چرخش به سمت سياست‌های طرفدار بازرگانی منجر خواهد شد، يک متحد بالقوه را از دست دادند.
در هفته های اخیر، رامیرز قول انجام اقدامات و سیاست‌هایی را می‌داد که به نظر می‌رسید حکومت از بسياری جهات از کنترل دولتی اقتصاد که در ۱۵ سال گذشته حاکم بود فاصله خواهد گرفت. سياست‌هايی که او وعده‌اش را می‌داد شامل برنامه منفوری بود برای بالابردن قيمت بنزين، که اکنون در ارزانترين سطح در جهان قرار دارد.
از ديگر طرح‌های راميرز، متحد کردن سه نرخ رسمی برای واحد پولی کشور (بوليوار) بود، که مسبب اصلی سقوط آن در بازار سياه بوده و به نشت ذخاير ارزی و تورم لجام گسيخته (۶۰ درصدی) دامن زده است.
در حالی که تندروها و مراکز قدرت در نيروهای انتظامی نسبت به چنین سياست‌هايی روی خوش نشان نمی‌دادند، اما گفته می‌شد مادورو به راميرز اعتماد دارد، زيرا هيچ‌کس به‌خوبی وی از ته‌وتوی اقتصاد وابسته به نفت ونزوئلا اطلاع ندارد.
به گزارش آسوشيتدپرس، راميرز در طول ساليانی که مصدر بالاترين مراجع تصميم‌گيری اقتصادی بود، توانست برای خود جای پايی در شرکت دولتی PDVSA درست کرده و از چنان پايه‌های قدرتی برخوردار گردد که بسياری معتقدند او را قادر به زيرورو کردن و انجام تعميرات اساسی در نظام اقتصادی کشور می‌ساخت.
احتمالا مادورو در نهايت محاسبه کرد که چنين حرکت‌ها و سياست‌هايی از نظر سياسی، دست کم برای زمان حال، پرهزينه خواهند بود. تظاهرات اعتراضی مخالفان در بهار امسال ۴۳ کشته برجای گذاشت، بوليوار در ۱۶ ماه زمامداری مادورو بيش از نيمی از ارزش خود را در بازار سياه غيرقانونی از دست داده است، و پيدا کردن اقلام ضروری مانند صابون و قند بطور منظم غیرممکن شده است.
نظرسنجی‌های اخیر نشان می‌دهند که حمایت از مادورو به کمتر از ۴۰ درصد تنزل پيدا کرده است.
مادورو، در سخنرانی سه ساعته تلویزیونی خود، تنها جزئیات اندکی از اصلاحات اقتصادی که از هفته‌ها پیش وعده‌اش را می‌داد، ارايه کرد. در عوض، بر آنچه که او پنج «انقلاب» در حوزه‌های گوناگون ناميد و قرار است حکومت را به طرفداران خود در ميان فقرا نزدیک کند و توليد و بهره‌وری را افزایش دهد، تمرکز کرد.
انتظار می‌رفت راميرز برای دیدار با سرمایه‌گذاران خارجی، سفری کم‌سابقه در ماه میلادی جاری به وال‌استریت داشته باشد.
ازدروبال چاوز، مهندس و پسرعموی رئيس جمهوری پیشین ونزولا، بر کرسی وزارت نفت خواهد نشست، در حالی که وزیر دارایی فعلی، يعنی رودولفو مارکو تورس، یک ژنرال ارتش کمتر شناخته شده، بر صندلی رامیرز به‌عنوان سیاست‌گذار ارشد اقتصادی تکيه خواهد زد.
همچنین قرار است یک مهندس و کارشناس نفت به نام اولوخيو دل‌پينو، جانشین رامیرز در PDVSA شود. دل‌پينو در بيش از ۱۰ سال گذشته عضو هيات مدیره اجرایی PDVSA بود، و اخیرا به‌عنوان معاون رئيس جمهوری در بخش اکتشاف و تولید خدمت می‌کرد.
