سخنان یک عضو کمیته علمی ستاد مبارزه با کرونا در ایران مبنی بر حرکت جامعه به سوی ایمنی جمعی، با واکنش‌ها و انتقادات گسترده‌ای روبرو شده است.
مسعود مردانی، متخصص بیماری‌های عفونی و عضو کمیته علمی ستاد مبارزه با کرونا، روز یکشنبه ۲۹ تیر با اشاره به سخنان روز شنبه رئیس جمهوری ایران مبنی بر ابتلای ۲۵ میلیون ایرانی به کرونا و احتمال ابتلای ۳۵ میلیون دیگر در آینده، گفت: «ما در حال حرکت به سمت ایمنی جمعی هستیم» و «اگر روزی تا ۷۰ درصد جمعیت ایران مبتلا شوند» شاید بتوان تجهیزات حفاظتی مانند ماسک، دستکش و غیره را کنار گذاشت.
این سخنان در حالی مطرح شده است که بسیاری از کارشناسان و مراکز علمی داخلی و خارجی طرح «ایمنی جمعی» را در مورد ویروس کرونا را کاملا منسوخ و غیرعلمی دانسته‌اند. برای نمونه علیرضا زالی، رئیس ستاد مبارزه با کرونا در تهران، فروردین امسال با بیان این که طرح ایمنی جمعی در مورد بیماری‌های نوپدید غیرقابل اجرا است، گفت که در چنین طرحی باید تعداد بسیار زیادی از افراد جامعه به این بیماری مبتلا شوند که این امر موجب «فوت عده کثیری از مبتلایان» و ایجاد «یک آمار وحشتناک از مرگ و میر» خواهد شد.
مطرح شدن احتمال اجرای طرح ایمنی جمعی در ایران، در میان کاربران شبکه‌های اجتماعی واکنش‌های بسیاری را در رابطه با ناکارآمدی حکومت و احتمال بروز یک فاجعه به همراه داشته است.
صحبتهای دیروز روحانی در باره ۲۵ یا ۳۵ میلیون مبتلا بحث ایمنی جمعی راه انداخته. ولی اگر هم چنین چیزی اتفاق بیافتد این نتیجه ناکارآمدی حکومت در بحران کرونا است و یک فاجعه ایجاد میکند. و البته هر ایمنی فقط برای مدت کوتاهی خواهد بود.
— Mardo Soghom (@MSoghom) July 19, 2020
یکی از کاربران در توئیتر نوشت: «اگر چنین چیزی اتفاق بیافتد این نتیجه ناکارآمدی حکومت در بحران کرونا است و یک فاجعه ایجاد میکند. و البته هر ایمنی فقط برای مدت کوتاهی خواهد بود.»
کاربر دیگری موضوع ابتلای چند باره را مطرح کرده و طرح ایمنی جمعی را از این نظر زیر سوال برده است.
👌👌 ایمنی جمعی هم با واکسن ایجاد میشه نه بیماری و مرگ افراد. این اطلاعات اشتباه باعث میشه ملت فکر کنن کرونا گرفتن و ایمن شدن دیگه پس کلا بیخیال رعایت بشن
— Arashlock (@Arashlouck) July 18, 2020
کاربر دیگری در توئیتر نوشته است: «ایمنی جمعی با واکسن ایجاد می شود نه بیماری و مرگ افراد.» به نظر او، طرح این ایده که ابتلای تعداد زیادی از مردم موجب ایمنی جمعی می شود، باعث رعایت نکردن مسائل بهداشتی توسط مردم و افزایش تلفات می‌شود.
تعدادی از کاربران نیز این احتمال را مطرح کرده‌اند که حکومت برای کنترل بیماری تلاش نمی‌کند تا برای رسیدن به هدف ایمنی جمعی تعداد زیادی از مردم مبتلا شوند.
ایده ایمنی جمعی که عضو کمیته علمی ستاد مبارزه با کرونا در ایران آن را اتفاقی مثبت دانسته است، از سوی دانشمندان و نهادهای علمی بین المللی نیز رد شده است. پژوهشگران دانشگاه جانزهاپکینز در پاسخ به این پرسش که چرا ایده ابتلا به کووید۱۹ برای ایمن شدن در برابر آن، ایده خوبی نیست، می‌گویند که قرار دادن خود در معرض ابتلا و اجرای ایده ایمنی جمعی در مورد بیماری‌هایی مانند آبله مرغان، که ابتلا به آنها خطر حادی به دنبال ندارد، ممکن است موثر باشد؛ اما در مورد بیماری کووید۱۹ که خطر مرگ در آن بسیار بالا است (۱۰ برابر بیشتر از آنفلوآنزا) منطقی نیست.
پژوهشگران دانشگاه جانزهاپکینز با تاکید بر این که خطر مرگ برای افراد کهنسال و ضعیف بیشتر از حد متوسط است، توضیح دادند که حتی اگر فردی برای بار دوم یا بیشتر به ویروس کرونا مبتلا شود، باز هم برای جلوگیری از انتقال به افراد، باید از دیگران جدا شود.
دو تن از پژوهشگران دانشگاه ژنو نیز در مقاله‌ای در نشریه علمی لنست به این موضوع اشاره کردند که تاثیر مثبت اجرای طرح ایمنی جمعی در مورد کووید۱۹ مشخص نشده است او از این رو، هر گونه رویکردی برای رسیدن به ایمنی جمعی از طریق ابتلای طبیعی نه تنها غیراخلاقی، که دست نیافتنی است.
انتشار اعداد و ارقام جدید از ابتلای ۲۵ میلیون ایرانی به ویروس کرونا و احتمال در پیش گرفتن رویکرد ایمنی جمعی از سوی دولت در حالی صورت گرفته است که در ماه‌های اخیر پنهانکاری، ارائه آمار نادرست، و تعلل در اعلام همه‌گیری کرونا در ایران بارها مورد انتقاد قرار گفته است.
مقامات ایران از ابتدای بهمن ماه سال گذشته که اخباری مبنی بر جان باختن مبتلایان به کرونا در شهر قم منتشر شد، این اخبار را رد کردند تا آن که با همه‌گیری گسترده در این شهر در آخرین روز بهمن ماه ناچار به اعلام رسمی شدند.
از سوی دیگر، گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس و نظر کارشناسان سازمان بهداشت جهانی حاکی از آن بوده که آماری که به طور رسمی از مبتلایان به ویروس کرونا در ایران منتشر می شود یک پنجم آمار واقعی است.
مقام های ایالات متحده نیز بر پنهانکاری جمهوری اسلامی درباره شیوع ویروس کرونا در ایران تاکید کرده‌اند. مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا فروردین امسال در بیانیه‌ای با عنوان «دروغ‌های خامنه‌ای درباره ویروس ووهان جان مردم را به خطر می‌اندازد» مطالبی را درباره دروغ‌گویی‌ها و پنهان‌کاری‌های رژیم ایران در رابطه با ویروس کرونا بیان کرد.
