با وجود اهمیت سیاسی و ایدئولوژیک نماز جمعه در تاریخ جمهوری اسلامی و استفاده از تریبون آن برای بیان سیاست‌های خرد و کلان حکومت، گزارش‌ها از ایران حاکی از آن است که این ظرفیت «سیاسی و عبادی» مدتی است کم‌رونق شده و به حاشیه رانده شده است.
در حالی که پیش از این اظهارات ائمه جمعه که در واقع نمایندگان ولی فقیه در مناطق مختلف ایران هستند، در پایان هر هفته در صدر اخبار قرار داشت، حالا امام‌جمعه ارومیه می‌گوید که تعداد شرکت‌کنندگان نمازجمعه آن طور که از یک جامعه اسلامی انتظار می‌رود، نیست.
نماز جمعه از آیین‌های اجتماعی مسلمانان شمرده می‌شود و در بیش از ۴۲ سال گذشته همواره توجه ویژه‌ای به آن شده و ردیف بودجه خاص داشته است. چنانچه به گزارش ایسنا، دولت در آخرین لایحه بودجه مرتبط با سال ۱۴۰۰ برای ستاد أقامه نماز، مبلغ ۲۱۰ هزار میلیون ریال بودجه در نظر گرفته است.
در لایحه بودجه سال ۱۳۹۹ نیز سهم شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه ۲۹۵ هزار میلیون ریال بوده است.
- کاهش استقبال مردم از نماز جمعه به وضوح قابل مشاهده است
خبرگزاری آنا روز پنجم مرداد در گزارشی به مناسبت چهل و دومین سالگرد اقامه نخستین نماز جمعه تهران، با تأکید بر این که «چند سالی است نماز جمعه تهران شور و اشتیاق پیشین را در بین مخاطبان و به‌ویژه جوانان برنمی‌انگیزد»، نوشته به جز هفته‌هایی که رهبر جمهوری اسلامی «اقامه نماز» را بر عهده دارد، «استقبال از آن زیاد نیست.»
بنا بر این گزارش، «کاهش استقبال مردم از حضور در نماز جمعه به وضوح قابل مشاهده است.»
با وجود اهمیت سیاسی و ایدئولوژیک نماز جمعه برای جمهوری اسلامی در طول ۴۲ سال گذشته و صرف هزینه‌های قابل توجه برای برگزاری آن، در این گزارش، «آشنا نبودن مردم و به‌ویژه نسل جوان با فضا و ساختار نماز جمعه» یکی از عوامل اصلی کم‌رونقی نماز جمعه برشمرده شده است.
این گزارش با اشاره به وقایع تاریخی متعدد در جریان نماز جمعه‌های طول عمر جمهوری اسلامی، نمایش این واقعه‌ها در فیلم‌های سینمایی و نمایش‌ها را یکی از سوژه‌هایی دانسته که می‌تواند مورد توجه فیلم‌سازان قرار بگیرد.
در این گزارش با اشاره به این که در طول چهار دهه «حتی در شرایط سخت جوّی و یا زیر تهدید موشک‌باران صدام در زمان جنگ نیز نماز جمعه تهران پابرجا بود»، آمده است: «تنها شیوع ویروس کرونا از اسفند ۱۳۹۸ آن را موقتاً تعطیل و پس از مدتی با قالب جدید ایراد خطبه غیرحضوری و با پخش از تلویزیون جایگزین کرد.»
با وجود این، مدتی است اثر چندانی از اظهارات ائمه جمعه در رسانه‌ها نیز دیده نمی‌شود.
کم‌رونق شدن نماز جمعه در ایران، در حالی است که حتی مراسم عزاداری محرم نیز به دلیل کرونا متوقف نشده و با اعلام پروتکل‌هایی، دایر خواهد بود.
