گزارش از: گوستاوو آلپرین – روزنامه نگار، بوئنوس آیرس
نخست وزیر اسرائیل اینبار در آرژانتین تاکید کرد که توافق اتمی موسوم به برجام یا باید باطل شود و یا اصلاحات اساسی در آن صورت گیرد. بنیامین نتانیاهو این سخنان را هنگام دیدار رسمی از آرژانتین و در واکنش به گزارشی بیان کرد که در آن گفته شده است آمریکا بزودی به تدوین نهایی سیاست خود در رابطه با برجام خواهد پرداخت.
نتانیاهو که از سه روز پیش سفر به سه کشور آمریکای لاتین را آغاز کرده، این سخنان را در بوئنوس آیرس و پس از گفتگو با پرزیدنت «مائوریسیو ماکری» رئیس جمهوری آرژانتین اظهارکرد.
آرژانتین از نظر پیشینه روابط با اسرائیل و ایران در جایگاه خاصی قرار دارد. در سال ۱۹۹۲ در بوئنوس آیرس ساختمان سفارت اسرائیل در یک انفجار تروریستی بکلی ویران شد و دو سال پس از آن ساختمان کانون همیاری یهودیان آرژانتین (آمیا) با همان شیوه منهدم شد و که صدها قربانی و زخمی به جای گذاشت.
مقامات دولت آرژانتین انگشت اتهام را به سوی ایران و حزب الله لبنان نشانه رفتند و در طول سال ها حتی علیه شش تن از مقامات ایران و از جمله اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس جمهوری وقت قرار بازداشت بین المللی صادر کردند. نام دو تن از سرکردگان حزب الله لبنان نیز در این فهرست قرار داشت.
ولی آگاهان سیاست داخلی آرژانتین می گویند که فساد مالی در آن کشور چنان ریشه دوانیده که رژیم ایران توانست با پرداخت رشوه های کلان، از پیشرفت پرونده جلوگیری کند و تا کنون هیچکس در این رابطه محاکمه و مجازات نشده است.
در سال های پیش، این اتهام مطرح شد که کارلوس منم رئیس جمهوری وقت که سوری تبار است ده میلیون دلار از ایران رشوه گرفته بود. این مبلغ در حساب بانکی دختر او در سوئیس شناسایی شد، ولی منم هرگونه ارتباط این پول با ایران را نادرست خواند.
«آلبرتو نیسمان» دادستان شجاع آرژانتینی که حدود دو سال پیش رئیس جمهوری وقت پرزیدنت کریستینا کوشنر را نیز به رشوه خواری در این رابطه متهم کرده بود، یک روز پیش از ارائه اسنادی که در اختیار داشت، به طور مشکوکی در آپارتمان خود کشته شد.
نخست وزیر اسرائیل که چهارشنبه ۲۲ شهریور از آرژانتین وارد کلمبیا شد، در هر چهار سخنرانی رسمی در بوئنوس آیرس، به طور گسترده به خطرات تروریستی و امنیتی ایران پرداخت و خواستار آن شد که برجام یا باطل شود و یا تغییرات اساسی در آن صورت گیرد.
نتانیاهو که قرار است هفته آینده در نیویورک یا واشنگتن دیداری با پرزیدنت ترامپ داشته باشد، پس از گفتگو با رئیس جمهوری آرژانتین، در رابطه با فرجام گفت: «اجازه بدهید در این فرصت و در این جا من روشن سازم. کاملا با صراحت سخن خواهم گفت. این یک توافق بد است. یا آن را اصلاح کنید و یا باطل سازید».
به موجب گزارش رویترز، مشاوران بلندپایه پرزیدنت ترامپ و خود وی در هفته آینده به بررسی دوباره برجام خواهند پرداخت. با آن که پرزیدنت ترامپ در نطق های انتخاباتی گفته بود که برجام یک توافق بد است که باید آن را پاره کرد، این گمان می رود که بهتر است برای ایجاد تغییرات اساسی در برجام اقدام کرد.
همچنین گفته می شود که آمریکا قصد دارد تحریم های تازه ای علیه ایران اعمال کند – ولی برجام را ترک نخواهد کرد.
همه مقامات ارشد کاخ سفید گفته اند که حتی اگر ایران از نظر فنی، به برجام پایبند بوده، ولی روح برجام را نقض کرده – که منظور ادامه اقدامات ایران در پیشبرد برنامه های موشکی و همچنین یاری رسانی به گروه های تروریستی، دخالت نظامی در امور کشورهای دیگر و سرکوب آزادی های فردی در ایران است.
نتانیاهو در سخنان خود گفت: «اگر کسی بر این باور است که اسرائیل از موضع پیشین خود در رابطه با برجام عدول کرده، سخت اشتباه می کند. ما همچنان قاطعانه با این توافق مخالفت می ورزیم. ما بر این باوریم که ایران به شیوه های فریبکارانه راه خود را برای رسیدن به یک زرادخانه اتمی هموار می سازد. این توافق بدی است که باید تغییر یابد».
دیدار کنونی نخست وزیر اسرائیل از سه کشور آمریکای لاتین، بسیار مهم و تاریخی توصیف شده است. از هنگام استقلال اسرائیل در ۶۹ سال پیش، این نخستین سفر رسمی یک نخست وزیر اسرائیل به آن کشورها است.
دیدار از آرژانتین از اهمیت ویژه ای برخوردار است. آن کشور در نخستین سال های آغاز برنامه های اتمی ایران همکاری هایی را با ایران آغاز کرد و حتی فروشنده اورانیوم بیست درصدی برای رآکتور اتمی آزمایشگاه امیرآباد در تهران بود. ولی به دنبال اعتراض های بین المللی به علت سرکشی های اتمی ایران، این همکاری متوقف شد.
آرژانتین دارای ششمین جامعه بزرگ یهودی در جهان است که شمار آن ها از دویست هزار نفر فراتر می رود. ولی در عین حال آن کشور محل زندگی چند صد هزار نفر عرب خاورمیانه و آلمانی تبار است. پس از جنگ جهانی دوم نیز هزاران نازی به آرژانتین گریختند و در آن جا ساکن شدند. از این رو ایران و حزب الله لبنان در طراحی و اجرای دو بمب گذاری، از امکانات خوبی برای انجام توطئه های خود برخوردار بوده اند.
«آدولف آیشمن» جنایتکار نازی که در دوران هیتلر مسوول
گردآوری و کشتار یهودیان اروپا بود، در بوئنوس آیرس توسط عوامل اطلاعاتی «موساد» (سرویس امنیت خارجی اسرائیل) شناسایی و ربوده شد و به اسرائیل انتقال یافت و محاکمه و اعدام شد. این اولین و تنها اعدام در تاریخ اسرائیل نوین بود که در آن مجازات اعدام وجود ندارد.
رئیس جمهوری آرژانتین که در دیدار با نتانیاهو خواهان برخورداری از تجربیات اسرائیل در زمینه های مختلف علمی، تکنولوژی و آبیازی بود، گفته است که ۱۴۰ هزار سند در رابطه با کشتار یهودیان به دست آلمان نازی را در اختیار اسرائیل می گذارد. این اسناد ممکن است به روشن شدن زوایای دیگری از فاجعه هولوکاست یاری برساند.
نتانیاهو در اقامت سه روزه خود در آرژانتین دیداری نیز با رئیس جمهوری پاراگوئه داشت که به گفته آگاهان امور یکی از مهمترین موضوع های مورد بحث، حضور فعال حزب الله لبنان در مثلث بین آرژانتین، برزیل و پاراگوئه بود.
آگاهان می گویند که حزب الله در این مثلث استقرار نیرومندی دارد و آنجا را به پایگاه تروریستی و قاچاق مواد مخدر در سراسر آمریکای لاتین مبدل کرده است.
بنیامین نتانیاهو روز چهارشنبه را در کلمبیا گذراند و از آن جا رهسپار مکزیک می شود. در هر دو کشور، گسترش روابط متقابل و مبارزه با ترور و موضع گیری علیه حزب الله و ایران از موضوع های مهم است.
نتانیاهو در همایش سالیانه مجمع عمومی سازمان ملل نیز سخنرانی خواهد کرد. در سخنرانی های سال های پیش در این مجمع نیز، کانون توجه نخست وزیر اسرائیل برنامه های اتمی ایران و دخالت های تروریستی و نظامی آن در منطقه بوده است.
ولی ماجراهای داخلی اسرائیل و پرونده هایی که علیه نتانیاهو و همسر او سارا در مورد سوء استفاده های احتمالی از قدرت در دست بررسی است، در جریان این سفر نیز سایه افکن بود. او به خبرنگاران اسرائیلی گفت که برخلاف آرزو و انتظار رقیبان و مخالفانش، قصد کناره گیری ندارد و تا پایان دوران نخست وزیری در دو سال دیگر، ادامه خواهد داد و در سال ۲۰۱۹ حزب لیکود را به سوی پیروزی بزرگ آینده رهنمون خواهد کرد.
