مقاله ای از بیل اسپیندل برای روزنامه وال استریت جورنال
زنان و ورزش زنان همچنان با باد تند مخالف در جمهوری اسلامی روبرو هستند. تندروهایی که از سوی بالاترین رده‌های حکومت حمایت می‌شوند حتی با حضور زنان در استادیوم‌ها مخالف‌اند چه برسد به بازی در مقابل چشمان مردم.
اما نوعی از انقلاب فوتبال زنان، دور از هیاهو، در جریان است و یکی از رهبران آن یک ایرانی آمریکایی است.
کتایون خسرویار جوان ۲۷ ساله‌ای است که در ۱۷ سالگی به ایران بازگشت. او کاپیتان تیم ملی فوتبال زنان ایران بوده است، ماجراهای دشوار به سر کردن حجاب در زمین ورزش را تجربه کرده است و سال گذشته تیم دختران نوجوان ایرانی را از نپال زلزله زده نجات داد.
خسرویار که در میان دوستان و هواداران به کت معروف است در حال حاضر مربی تیم ملی زیر ۱۴ ساله‌ها و یکی از اعضای هیات ناظر بر تیم ملی فوتبال زنان ایران است. هر چند تیم ملی زنان در مسابقات سطح بالای بین‌المللی موفقیت چندانی نداشته است و در میانه روند بازسازی خود قرار دارد، اما ورزش فوتبال زنان در سطح جوانان با استقبال خوبی روبرو شده است.
بر اساس گزارش انجمن فوتبال ایران، چهار هزار دختر ایرانی در لیگ‌های فوتبال زنان و دختران بازی می‌کنند؛ این تعداد در سال ۱۳۸۴ صفر بود.
الهه عرب عامری، رییس جدید فدراسیون فوتبال بانوان درباره برخی مشکلات مربیگری در فوتبال بانوان و نقش کتایون خسرویار می‌گوید: "بزرگترین چالش ما کمبود مربی‌هایی دارای ویژگی رهبری است. او تنها یک نفر است اما آینده فوق العاده‌ای دارد."
خسرویار و عرب عامری امیدوارند توافق هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهان به گشوده شدن درهای فرصت برای ایران منجر شود و دوران جدیدی را برای ورزش زنان به همراه داشته باشد؛ دورانی شامل قراردادهای حمایت مالی از سوی شرکت‌های خارجی و همکاری‌های هماهنگ شده با برنامه‌های فوتبال در اروپا و آمریکا.
البته این دنیایی بسیار متفاوت از دنیای امروز خواهد بود؛ دنیایی که زنان در آن اجازه تماشای مسابقات فوتبال در استادیوم‌ها را ندارند. حمیدرضا ترقی، مشاور آیت الله خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی، می گوید: "در تمام تهران شاید هزار زن بخواهند برای تماشای فوتبال به ورزشگاه بروند. افکار عمومی مخالف این حرکت است."
پس از این که انقلاب اسلامی رژیم شاه را سرنگون کرد حکومت روحانیون ورزش زنان را نابود کرد.
طی بیش از دو دهه، ورزش تیراندازی تنها ورزش بین‌المللی بود که زنان ایرانی می‌توانستند در آن در سطح جهانی شرکت کنند. علت موافقت با این ورزش این بود که می‌توانست به شکل انفرادی و با حجاب کامل انجام بگیرد. تکواندو هم به همین دلایل مجوز فعالیت گرفت.
اما فوتبال کماکان دور از دسترس ماند و بعضی زنان فوتسال را دنبال کردند. در اوایل دهه هشتاد شمار زیادی باشگاه‌های کوچک فوتسال راه اندازی شد.
اردن در سال ۱۳۸۴ از تیم فوتبال زنان ایران برای شرکت در مسابقات قهرمانی فوتبال زنان غرب آسیا دعوت کرد. دولت ایران در یک حرکت بسیار قابل توجه برای ورزش زنان با تشکیل یک تیم موافقت کرد. تلاش برای پیدا کردن استعدادها در باشگاه‌های فوتسال آغاز شد.
این جا بود که خسرویار تازه از آمریکا رسیده کشف شد.
کتایون خسرویار، دانش آموز سال آخر دبیرستان در ایالت اوکلاهما، برای دیدار خانواده‌اش به ایران رفته بود. استقبال گرم خانواده که بعضی از آنها را هرگز ندیده بود در بدو ورود به فرودگاه تهران در ساعت چهار بامداد در تصمیم او به ماندن در ایران موثر بود.
او نمی‌توانست فارسی حرف بزند ولی فوتبال بازی کرده بود. کتایون یک باشگاه فوتسال را از طریق یکی از دوستان مادرش پیدا کرد. او سپس در هفده سالگی شانس‌اش را برای پیوستن به تیم ملی آزمود که نتیجه‌اش حضور به عنوان جوان‌ترین بازیکن تیم ملی شد.
تیم ایران، با وجود تنها دو ماه تمرین، در مسابقات غرب آسیا دوم شد. سال بعد دولت یک برنامه رسمی زنان جوان را پایه گذاری کرد.
خسرویار که در سال ۱۳۸۷ کاپیتان تیم ملی شد می‌گوید: "یک باره گرفت و مطرح شد. دهن به دهن، و از طریق مصاحبه‌ها در روزنامه‌ها و مجلات".
اما یک عنصر مهم به کندی ظاهر شد: تلویزیون. در ابتدا برنامه‌های تلویزیونی در رسانه تحت کنترل حکومت از نمایش تصاویر زنان فوتبالیست حتی با وجود اونیفورم سفت و سخت و کلاهی که موهایشان را می‌پوشاند خودداری می‌کردند. اما سرانجام کلیپ‌های کوتاهی در برنامه‌های ورزشی این سو و آن سو دیده شد.
نبود تمایل تیم‌های خارجی به حضور در ایران هم از جمله مشکلات بود زیرا بازیکنان شان مجبور بودند همچون زنان ایرانی تمام سر و بدن‌شان را در زمین بازی بپوشانند.
برنامه زنان ایرانی برای حل این مشکل از دولت اجازه گرفت تا بازی در خانه را در ورزشگاه ارامنه برگزار کند. دولت پیشتر به جامعه ارامنه اجازه داده بود زنان‌شان بدون حجاب در آن ورزشگاه بازی کنند. در آن بازی زنان تیم ایران با حجاب و زنان تیم مهمان بدون حجاب بازی کردند.
پوشش موی سر زنان تیم ایران در هنگام شرکت در مسابقات المپیک ۲۰۱۲ به مساله‌ای بزرگتر بدل شد. در دور مقدماتی مقامات فیفا استفاده از اونیفورم با کلاه برای زنان ایرانی را ممنوع اعلام کردند. وقتی که ایران در بازی در اردن تسلیم این مقررات نشد تیم خرداد ۱۳۹۰ از ادامه مسابقات محروم شد.
خسرویار که پس از کسب مدرک کارشناسی ارشد مهندسی شیمی برای بازی به تیم بازگشت می‌گوید: "همه در رختکن گریه می‌کردند. اتفاقی ویرانگر بود."
اما این ممنوعیت به حمایت عمومی از برنامه زنان در ایران کمک کرد و نمایش کلیپ زنان فوتبالیست در تلویزیون فضایی متفاوت پدید آورد. محمود احمدی نژاد، رئیس جمهوری محافظه کار ایران در آن زمان، با این موج همراهی کرد.
خسرویار می‌گوید: "تغییر بزرگی انجام گرفت. حالا همه از وجود ما اطلاع داشتند."
مقامات ایران به تصمیم فیفا در مورد حجاب اعتراض کردند و مقامات فیفا هم دست آخر مصالحه کرده و به زنان ایرانی اجازه دادند با سرهای پوشیده بازی کنند.
امروز، خسرویار مربی نخستین تیم ملی زیر ۱۴ سال دختران ایران است. کتایون در فروردین ماه در رختکن استادیومی در کاتماندو در نپال در حال روحیه دادن به تیم‌اش بود که زلزله شهر را لرزاند. خسرویار بازیکنان را برای حفاظت به سرعت به زمین بازی فرستاد. او تمام ۲۴ ساعت بعد را سخت تلاش کرد تا آنها را به فرودگاه و به ایران بازگرداند.
خسرویار می‌گوید: "فکر کردم اگر من وحشتزده به نظر بیایم آنها هم وحشت خواهند کرد و اگر من مطمئن به نظر برسم آنها هم احساس اطمینان خاطر خواهند کرد."
الهه عرب عامری، مسول جدید فوتبال زنان ایران، می‌گوید تجربه بسیار سختی برای تیم بود اما همچون بسیاری از چالش‌هایی که خسرویار و فوتبال زنان از روبرو شدن با آن سربلند بیرون آمدند، آن تجربه هم ورزش زنان را قویتر کرد.