آندرو فریمن – روزنامه نگار، واشنگتن
یکی از پیامدهای تلاش گسترده دیپلماتیک پرزیدنت ترامپ و مشاوران نزدیک او در ماه های اخیر، به حاشیه راندن ایران و متوقف كردن عملیاتی است که موجب برهم خوردن ثبات منطقه و جهان، و تشویق عملیات تروریستی می شود. تلاش رئیس جمهوری آمریکا برای میانجیگری بین عربستان و قطر را نیز در این چارچوب باید ارزیابی کرد.
با بررسی فعالیت‌های دیپلماتیک واشنگتن در ماه‌های اخیر، به نظر مى‌رسد که رئیس جمهوری آمريكا قصد دارد برای حل بحران‌های بین‌المللی به اقدامات جدی دست بزند و این اقدام تنها جنبه فرونشاندن شعله‌های آتش در یک نقطه از جهان را ندارد، که امری موقتی محسوب شود، بلکه ترامپ به درستی تشخیص داده است که باید با کشاکش‌های جهانی به طور ریشه‌ای و در یک مجموعه برخورد کرد.
ناظران مى‌گويند از دیدگاه پرزیدنت ترامپ ومشاورانش، سه کانون بحران در حال حاضر همانند آتشفشان به پراکندن آتش ادامه می‌دهد که باید آن را خاموش کرد.
یکی از این سه کانون، عملیات تروریستی داعش و دیگرى سازمان‌های تروريستى مانند حزب الله لبنان و حماس است. ولی داعش در حال افول است و در آینده‌ای نه چندان دور در عراق و سوریه کاملا سرکوب خواهد شد.
اما در همان حال، دو کانون خطرناک‌تر فتنه‌گری در صحنه بین‌المللی وجود دارد كه امنیت ایالات متحده و هم پیمانان آن و دیگر کشورهای جهان را تهدید می‌کند. تلاش‌های موشکی و اتمی کره شمالی، به موازات برنامه‌های موشکی ایران، آینده فرجام و تحریکات و تحرکات رژیم در کشورهای عرب همسایه و دیگر نقاط خاورمیانه از آن جمله است.
بدنبال انتشار ديگر بار گزارش‌هاى مربوط به اينكه ایران به برنامه‌های اتمی کره شمالی کمک‌های مالی و فنی رسانده است، به آسانی می‌توان به این نتیجه رسید که هر دو نظام ماهیت مشابه و برنامه‌های همسان دارند و کوتاه آمدن در برابر یکى از اين دو، تشویق ديگرى به ادامه فتنه‌گری محسوب می‌شود.
از دیدگاه دولت جدید آمریکا، تلاش‌های هشت سال گذشته در واشنگتن برای به راه آوردن رژیم ایران بی نتیحه مانده و حتی پیامد معکوس داشته است. بنابراین، سیاست دولت جدید اين است که با اقدامات مجدانه، ایران را مهار کند.
بررسی اقدامات ماه‌های اخیر دیپلماسی آمريكا نشان می‌دهد که از دیدگاه دولت واشنگتن، با مهار کردن ایران، می‌توان به برقراری آرامش و ثبات در خاورمیانه یاری رساند و به موازات آن، بر ادامه عملیات تروریستی ضربه کاری وارد کرد.
یکی از خواست‌های صریح پرزیدنت ترامپ هنگام ديدار هفته گذشته امیر کویت در کاخ سفید، آن بود که نزاع کنونی از جانب عربستان سعودی، مصر، امارات عربی متحده و بحرین علیه امیرنشین قطر برطرف شود.
این واقعیت که پرزیدنت ترامپ از پیش اعلام كرده بود که شخصا حاضر است بین کشورهای نامبرده میانجگری کند – و این پس از آنکه تلاش های چند ماهه امیر کویت بی نتیجه مانده بود – نشان می‌دهد که سیاست خارجی ایالات متحده تا چه حد برای این موضوع اهمیت قائل است.
موثر افتادن این تلاش پرزیدنت ترامپ، و این واقعیت که امیر قطر و ولیعهد عربستان سعودی فردای آن روز (شنبه ١٨ شهريور) تلفنی با هم صحبت كردند، می‌تواند دلگرم کننده باشد و شاید راه را برای آشتی هموار سازد.
پرزیدنت ترامپ به همبستگی کشورهای عرب حوزه خلیج فارس برای مهار کردن فتنه گری های ایران نیاز دارد. به موازات آن، رئیس جمهوری آمریکا می‌کوشد از منابع مالی سازمان‌های ترور و به ویژه داعش و حزب الله لبنان و حماس جلوگيرى شود. در اين راستا، قطر باید حمایت از داعش و حماس و اخوان المسلمین را متوقف کند و همزمان، باید شیوه ای یافت که موجب توقف کمک‌های مالی و تسلیحاتی ایران به حزب الله و حماس شود.
از دیدگاه آمريكا، تا هنگامی که این منابع مالی قطع نشود، ترور همچنان ادامه خواهد داشت و حتی رشد خواهد کرد.
از بررسی کارنامه دولت ترامپ چنین بر می‌آید که خود او و مشاورانش به تدریج به این نتیجه می‌رسند که «سر مار را باید در تهران جستجو کرد». البته ایران در پرورش داعش نقش اصلی نداشته، ولی تلاش رژیم برای به چالش کشیدن اهل تسنن و حاکم ساختن اسلام شیعه، یکی از انگیزه‌های ظهور داعش بوده است.
اکنون که داعش در مسیر نابودى قرار گرفته، تلاش دولت آمریکا متوجه ایران می‌شود که از سه جهت مورد ظن قرار دارد: برجام توافق خوبی نیست و نمی‌تواند موجب توقف ابدی برنامه‌های اتمی ایران شود، رژیم با شتاب بسیار به برنامه‌های موشکی خود ادامه می‌دهد، یاری رسانی مالی و تسلیحاتی به سازمان‌های ترور فلسطینی – عربی – اسلامی از جانب ایران ادامه دارد، و سرکوب مردم ایران و برقراری اختناق هرچه بیشتر، روز به روز تقویت می‌شود.
برای مقابله در برابر این عوامل ایجاد بی ثباتی در منطقه، از دیدگاه پرزیدنت ترامپ بسيار مهم است که اتحاد و همبستگی کشورهای عرب حوزه خلیج فارس دوباره برقرار شود و آنها یک پارچه سیاست مشترکی را علیه ایران اتخاذ کنند.
سفر چند ماه پیش پرزیدنت ترامپ به عربستان و دعوت از امیر کویت به دیدار از وشنگتن و تلاش برای حل نزاع فلسطینی – اسرائیلی را باید در چارچوب همین هدف مورد ارزیابی قرار داد.
پس شايد روزهای حساسی در مورد روابط ( يا عدم روابط ) بین آمريكا و ايران در پيش باشد. قرار است دولت ترامپ سياست نهايى خود در برابر برجام و ايران را مشخص كند.
این نوشتار شامل ارزیابی های نویسنده آن است و الزاما دیدگاه های صدای آمریکا به شمار نمی آید.
