واشنگتن پست زير عنوان «چگونه اوباما می تواند مسير خطرناک ايران را عوض کند» مقاله ای از Robert Kagan کارشناس ارشد در بنياد کارنگی برای صلح بين المللی را منتشر ساخته است که ميگويد پرزيدنت اوباما از فرصتی برای کمک به امن تر ساختن چشم گير جهان در چند ماه آينده برخوردار است، که هر نسلی هر چند يک بار پيدا ميکند. اين ايمنی نه از طريق معامله ای تسليحاتی در مذاکرات با روسيه فراهم شدنی است، نه از طريق تقويت پيمان منع گسترش واشاعه تسليحات اتمی، و نه از طريق توافقی دور از تصور با چين در مورد تغييرات جوی - هراندازه که چنين برنامه هائی ارزش داشته باشند. اين ايمنی از طريق کمک به مردم ايران در رسيدن به شکل جديدی از دولت فراهم شدنی است. با توجه به نقشی که بنيادگرايان اسلامی در تهران در پيشبرد و مشارکت در تعصبات ضد دمکراتيک، ضد آزادی و ضد غربی در سه دهه گذشته ايفا کرده اند، سرنگونی، و يا حتی اصلاحی عمده واساسی در رژيم، در رديف پس از فروپاشی شوروی، و تبعات ايدئولوژيک و ژئوپولتيک آن است.
ايرانی را مجسم کنيد که به مردم تحصيلکرده، مبتکر و با فرهنگ بالای آن اجازه شکوفائی داده ميشد و می توانست کاملا بخشی از اقتصاد و جامعه جهانی باشد. مجسم کنيد تاثيری را که يک ايران مدرن و موفق با برگزاری منظم انتخاباتی منصفانه و آزاد می تواند بر جهان اسلام و خاورميانه ای بزرگتر بگذارد. آنهائی که همواره طرفدار توافقی عمده بودند و ميگفتند اگرايران بتواند وارد نظم بين المللی شود اين امتزاج برای جهان منافعی عمده خواهد داشت درست ميگفتند.اشتباه بزرگ آنها اين بود که فکر ميکردند چنين توافقی با رهبران جاهل ومتخاصم ضد غربی ايران ممکن است.
تغيير رژيم مهمتر از هرگونه معامله ای خواهد بود که دولت اوباما ممکن است با دولت کنونی ايران برسر برنامه اتمی اش به توافق برسد. حتی اگر تهران پيشنهاد سال گذشته در مورد فرستادن بخشی از اورانيوم غنی شده در سطح پائين ترش را به خارج بپذيرد، اين موافقت گامی کوچک در مسيری طولانی و نا معلوم است. امتيازی اين چنين جزئی ارزش آن را ندارد که فشار برای تغييری واقعی را کنار گذاشت.
به همان اندازه فاجعه بار خواهد بود اگر اسرائيل به يک تغيير سياسی محتمل، با انجام حمله ای هوائی به تاسيسات اتمی ايران در سال پيش رو لطمه ای وارد کند. چنين اقدامی به تهران، در شرايطی که به شکست نزديک است قدرتی عظيم ميدهد، و اصولا برای چه؟ به اميد نامطمئن به تاخير انداختن برنامه اتمی برای يکی دو سه سال؟
تغيير رژيم در تهران بهترين سياست منع گسترش و اشاعه تسليحات اتمی است. حتی اگر دولت بعدی ايران از کنار گذاشتن برنامه تسليحات اتمی امتناع کند، نياز آن به کمک های اقتصادی غرب، و علاقه آن به ورود مجدد به صحنه اقتصاد جهانی و نظم بين المللی دست کم وادارش ميکند شتاب ديوانه وار کنونی در تکميل برنامه را ملايم کند، و بيشتر آماده مذاکرات ديپلماتيک باشد. يک دولت جديد ممکن است برنامه را برای مدتی به بايگانی بسپارد، و يا بکلی منصرف شود. کشورهائی ديگر چنين کرده اند. درهر حال ايران رها از کنترل و اداره افراطيونی با برداشت ها و تصوراتی مسبوق به هزار سال پيش، حتی با داشتن اسلحه ای اتمی نيز بسيار کمتر ترسناک خواهد بود.
چگونه اوباما می تواند مسير خطرناک ايران را عوض کند؟