میزان صادرات طلای ترکیه به ایران طی چند ماه گذشته افزایش یافته است. در این میان پرسش های بسیاری در مورد تلاش تهران برای خنثی کردن اثر پیامدهای روزافزون تحریم های بین المللی و سخت گیرانه علیه این کشور مطرح شده است.
مناسبات بازرگانی ایران و ترکیه در سال ٢٠١٢ رشد صعودی بی سابقه ای را طی کرده است. بیشتر این رشد حاصل صادرات طلا به ایران بوده است.
اینان دمیر، کارشناس ارشد فاینانس بانک ترکیه می گوید نرخ صادرات طلا بی سابقه و غیرقابل پیش بینی بوده است.
دمیر گفت: «در سالهای ٢٠١٠ و ٢٠١١ کل صادرات طلا و جواهر ترکیه چهار میلیارد و سیصد میلیون دلار بود. در حال حاضر، در شش ماهه اول سال ٢٠١٢، صادرات طلا به ایران از ۶ میلیارد دلار فراتر رفته است، رقمی که در مقایسه با روندهای گذشته خارق العاده و بی سابقه است.»
وضعیت اقتصاد ایران که هر روز رو به وخامت می گذارد، نتیجه سخت تر شدن تحریم های اقتصادی بین المللی علیه برنامه اتمی تهران است که در نهایت عامل کلیدی افزایش نرخ صادرات طلا به ایران بوده است.
جمشید اسدی، استاد اقتصاد در فرانسه و تحلیلگر مسائل ایران می گوید گمان می رود دولت ایران درصدد سوء استفاده از افزایش نرخ تورم و افت ارزش واحد پول ایران و در نهایت رشد فزاینده تقاضای عموم مردم برای خرید طلا است.
اسدی گفت: «آن ها در پی کسب درآمد هستند. آن ها می دانند که مردم یورو، دلار و طلا می خرند. آن ها طلا را از کشورهای دیگر می خرند و با قیمت بالاتر به شهروندان ایران می فروشند و سود می کنند. آن ها به شدت به پول نقد نیاز دارند و برای کسب درآمد به هر حیله ای متوسل می شوند.»
اعمال تحریم های اتحادیه اروپا و ایالات متحده در طی سال جاری علیه نظام بانکی ایران پرداختهای مشتریان خریدار انرژی از این کشور را به طور فزاینده ای دشوارتر می کند. دمیر، کارشناس فاینانس بانک می گوید شاید پرداخت بدهی ها با طلا، یکی از راهکارهای این مشکل باشد.
دمیر گفت: «به نظر می رسد این کار راهی برای دور زدن تحریم هایی باشد که علیه نظام بانکی ایران اعمال شده اند. به این دلیل که ارتباط نظام بانکی ایران با سایر نقاط جهان قطع شده است، مقامات این کشور ناچار هستند تا معاملات انرژی خود را از طریق واسطه ها انجام دهد. واردکنندگان انرژی از ایران به این واسطه ها ارز می پردازند، اما از آن جا که این واسطه ها نمی توانند این مبالغ را به طور مستقیم به ایران واریز کنند، شاید از طریق معامله طلا و انتقال آن به ایران این موانع را پشت سر بگذارند.»
تانر ایلدیز، وزیر انرژی ترکیه گزارش های اخیر در مورد این که آنکارا مبالغ تبادلات انرژی ایران را با واردات طلا به این کشور می پردازد رد کرد. با وجودی که نرخ واردات طلای ترکیه در ماه ژوییه به این دلیل که آنکارا در پی سرنهادن به تحریم های ایالات متحده علیه ایران بود، به پایین ترین سطح چند سال گذشته رسید، اما میزان واردات طلا در ماه اوت به اوج خود رسید.
اتحادیه اروپا صادرات طلا به ایران را ممنوع کرده است، اما ترکیه عضو اتحادیه اروپا نیست و ادعا می کند متعهد به اجرای این ممنوعیت ها نیست. دیوید کوهن، از مقامات ارشد مالی آمریکا ماه گذشته برای گفتگو در مورد اجرای تحریم ها علیه ایران به استانبول سفر کرد.
نرخ صعودی صادرات طلا به ایران با رشد قابل توجه و چشمگیر با راه اندازی کسب و کارهای تجار ایرانی در ترکیه همزمان شده است.
کرم بالچی، خبرنگار روزنامه «زمان امروز» چاپ ترکیه می گوید: «تعداد کسب و کارهای ایرانی که طی دو سال گذشته در ترکیه راه اندازی شده اند، از راه اندازی کل آن ها در سراسر کشورهای اتحادیه اروپا فراتر رفته است. از سویی دیگر، میزان پولی که هم اکنون سرمایه گذاران اروپایی در ترکیه سرمایه گذاری می کنند، صد بار بیشتر از سرمایه گذاری ایرانیان در این کشور است. این پدیده از این واقعیت حکایت می کند که تجار ایرانی فقط برای راه اندازی کسب و کار و تجارت به ترکیه نیامده اند و این احتمال وجود دارد که بعضی از این ایرانیان قصد داشته باشند تا برای غلبه بر مشکلاتی که تحریم های بین المللی پدید آورده اند، از این شرکتها استفاده کنند.»
ترکیه و ایران مرز مشترک دارند و ترکیه یکی از معدود کشورهایی است که شهروندان ایرانی برای ورود به آن به اخذ روادید نیاز ندارند. این مسئله مبادلات بازرگانی و راه اندازی کسب و کار و تجارت در ترکیه را تسهیل کرده است. احتمال دارد ادامه مبادلات بازرگانی ترکیه با ایران و تداوم تحریم های اقتصادی علیه تهران، انتقاد واشنگتن و بروکسل را برانگیزد.
مناسبات بازرگانی ایران و ترکیه در سال ٢٠١٢ رشد صعودی بی سابقه ای را طی کرده است. بیشتر این رشد حاصل صادرات طلا به ایران بوده است.
اینان دمیر، کارشناس ارشد فاینانس بانک ترکیه می گوید نرخ صادرات طلا بی سابقه و غیرقابل پیش بینی بوده است.
دمیر گفت: «در سالهای ٢٠١٠ و ٢٠١١ کل صادرات طلا و جواهر ترکیه چهار میلیارد و سیصد میلیون دلار بود. در حال حاضر، در شش ماهه اول سال ٢٠١٢، صادرات طلا به ایران از ۶ میلیارد دلار فراتر رفته است، رقمی که در مقایسه با روندهای گذشته خارق العاده و بی سابقه است.»
وضعیت اقتصاد ایران که هر روز رو به وخامت می گذارد، نتیجه سخت تر شدن تحریم های اقتصادی بین المللی علیه برنامه اتمی تهران است که در نهایت عامل کلیدی افزایش نرخ صادرات طلا به ایران بوده است.
جمشید اسدی، استاد اقتصاد در فرانسه و تحلیلگر مسائل ایران می گوید گمان می رود دولت ایران درصدد سوء استفاده از افزایش نرخ تورم و افت ارزش واحد پول ایران و در نهایت رشد فزاینده تقاضای عموم مردم برای خرید طلا است.
اسدی گفت: «آن ها در پی کسب درآمد هستند. آن ها می دانند که مردم یورو، دلار و طلا می خرند. آن ها طلا را از کشورهای دیگر می خرند و با قیمت بالاتر به شهروندان ایران می فروشند و سود می کنند. آن ها به شدت به پول نقد نیاز دارند و برای کسب درآمد به هر حیله ای متوسل می شوند.»
اعمال تحریم های اتحادیه اروپا و ایالات متحده در طی سال جاری علیه نظام بانکی ایران پرداختهای مشتریان خریدار انرژی از این کشور را به طور فزاینده ای دشوارتر می کند. دمیر، کارشناس فاینانس بانک می گوید شاید پرداخت بدهی ها با طلا، یکی از راهکارهای این مشکل باشد.
دمیر گفت: «به نظر می رسد این کار راهی برای دور زدن تحریم هایی باشد که علیه نظام بانکی ایران اعمال شده اند. به این دلیل که ارتباط نظام بانکی ایران با سایر نقاط جهان قطع شده است، مقامات این کشور ناچار هستند تا معاملات انرژی خود را از طریق واسطه ها انجام دهد. واردکنندگان انرژی از ایران به این واسطه ها ارز می پردازند، اما از آن جا که این واسطه ها نمی توانند این مبالغ را به طور مستقیم به ایران واریز کنند، شاید از طریق معامله طلا و انتقال آن به ایران این موانع را پشت سر بگذارند.»
تانر ایلدیز، وزیر انرژی ترکیه گزارش های اخیر در مورد این که آنکارا مبالغ تبادلات انرژی ایران را با واردات طلا به این کشور می پردازد رد کرد. با وجودی که نرخ واردات طلای ترکیه در ماه ژوییه به این دلیل که آنکارا در پی سرنهادن به تحریم های ایالات متحده علیه ایران بود، به پایین ترین سطح چند سال گذشته رسید، اما میزان واردات طلا در ماه اوت به اوج خود رسید.
اتحادیه اروپا صادرات طلا به ایران را ممنوع کرده است، اما ترکیه عضو اتحادیه اروپا نیست و ادعا می کند متعهد به اجرای این ممنوعیت ها نیست. دیوید کوهن، از مقامات ارشد مالی آمریکا ماه گذشته برای گفتگو در مورد اجرای تحریم ها علیه ایران به استانبول سفر کرد.
نرخ صعودی صادرات طلا به ایران با رشد قابل توجه و چشمگیر با راه اندازی کسب و کارهای تجار ایرانی در ترکیه همزمان شده است.
کرم بالچی، خبرنگار روزنامه «زمان امروز» چاپ ترکیه می گوید: «تعداد کسب و کارهای ایرانی که طی دو سال گذشته در ترکیه راه اندازی شده اند، از راه اندازی کل آن ها در سراسر کشورهای اتحادیه اروپا فراتر رفته است. از سویی دیگر، میزان پولی که هم اکنون سرمایه گذاران اروپایی در ترکیه سرمایه گذاری می کنند، صد بار بیشتر از سرمایه گذاری ایرانیان در این کشور است. این پدیده از این واقعیت حکایت می کند که تجار ایرانی فقط برای راه اندازی کسب و کار و تجارت به ترکیه نیامده اند و این احتمال وجود دارد که بعضی از این ایرانیان قصد داشته باشند تا برای غلبه بر مشکلاتی که تحریم های بین المللی پدید آورده اند، از این شرکتها استفاده کنند.»
ترکیه و ایران مرز مشترک دارند و ترکیه یکی از معدود کشورهایی است که شهروندان ایرانی برای ورود به آن به اخذ روادید نیاز ندارند. این مسئله مبادلات بازرگانی و راه اندازی کسب و کار و تجارت در ترکیه را تسهیل کرده است. احتمال دارد ادامه مبادلات بازرگانی ترکیه با ایران و تداوم تحریم های اقتصادی علیه تهران، انتقاد واشنگتن و بروکسل را برانگیزد.
