یک گزارش تحقیقی بخش انگلیسی صدای آمریکا به بررسی حمایت حیاتی حکومت ایران از برنامه تولید پهپادهای جنگی توسط روسیه در منطقه تاتارستان پرداخت.
بر اساس این گزارش، زنان آفریقایی با وعده‌های دروغین به منطقه «آلابوگا» کشانده شده‌اند تا در شرایطی خطرناک، در زمینه مونتاژ پهپادهایی از جمله پهپاد ایرانی شاهد-۱۳۶ مجبور به فعالیت شوند.
گزارش مزبور می‌افزاید در اوایل سال ۲۰۲۳ (دی ۱۴۰۲)، صد دانشجو از موسسه آموزشی «آلابوگا پولی‌تک» با سفر به تهران، به مدت دو ماه در برنامه آموزشی مونتاژ بدنه پهپاد شاهد-۱۳۶ شرکت کردند.
به گزارش بخش انگلیسی صدای آمریکا، این برنامه عمق روابط جمهوری اسلامی ایران و روسیه در حوزه نظامی را نشان می‌دهد.
«آلابوگا» که در ابتدا به عنوان تاسیسات صنعتی غیرنظامی معرفی شده بود، پس از آغاز تهاجم روسیه به اوکراین به تولید پهپادهای نظامی روی آورد. بر اساس گزارش‌ها، متخصصان ایرانی نقشی کلیدی در راه‌اندازی خط تولید پهپاد در این مجتمع نظامی ایفا کرده‌اند.
این گزارش می‌افزاید، ابعاد بین‌المللی برنامه مزبور در سال ۲۰۲٢ با آغاز پروژه «آلابوگا استارت» گسترش یافت و هدف از آن جذب نیرو از کشورهای آفریقایی از جمله اوگاندا، رواندا، کنیا، سودان جنوبی، سیرالئون، و نیجریه است.
اگرچه تبلیغات روسیه در این کشورها، تصویری از یک زندگی ایده‌آل از لحاظ آموزشی و کاری را به ارائه می‌کند، اما افراد جذب‌شده به‌زودی مجبور به فعالیت در زمینه مونتاژ پهپاد آن هم در شرایطی می‌شوند که قوانین کار در کشور روسیه را نقض می‌کند و شامل تماس با مواد سمی بود.
دیوید آلبرایت، بنیان‌گذار اندیشکده علوم و امنیت بین‌المللی، در ارتباط با ماهیت استثماری این برنامه گفت زنان جوان ناآگاهانه در مونتاژ پهپادهایی که برای هدف قرار دادن غیرنظامیان و زیرساخت‌های اوکراین استفاده می‌شود، همدست می‌شوند.
آلبرایت تصریح کرد که این راهبرد مورد استفاده روس‌ها «فریبنده» و «دارای پیامدهای جهانی» است.
برخی دولت‌های آفریقایی، به‌رغم شواهد فزاینده، غالبا نقشی تسهیل‌گرانه در پروژه «آلابوگا استارت» ایفا کرده‌اند.
تحقیقات آلبرایت حاکی از آن است که پروژه مزبور در پلتفرم‌های دولتی نیجریه و اوگاندا به طور رسمی تبلیغ و همچنین تفاهم‌نامه‌های همکاری میان آلابوگا و مقامات سیرالئون، زامیا، و ماداگاسکار امضا شده است. علاوه بر این، شواهد نشان می‌دهد که در کشورهای مالی، بورکینافاسو، و بنگلادش برای جذب نیرو تلاش شده است.
حمایت‌های جمهوری اسلامی که در ابتدا به فروش پهپاد به روسیه محدود بود، در ادامه به مشارکت در تولید آن در خاک روسیه گسترش یافت.
حکومت ایران به‌رغم هشدارهای مکرر جامعه جهانی نسبت به حمایت از تهاجم غیرقانونی ولادیمیر پوتین به اوکراین، نه تنها حمایت از روسیه را کاهش نداده، بلکه طی ماه‌های اخیر از طریق فروش موشک‌های بالستیک به دولت پوتین، سطح همکاری‌های نظامی با مسکو را ارتقا داده است.
پافشاری جمهوری اسلامی در زمینه حمایت از اشغالگری روسیه در اوکراین در حالی است که آمریکا و اتحادیه اروپا ضمن وضع چندین بسته تحریمی گسترده علیه افراد و نهادهای ایرانی دست‌اندرکار در توسعه روابط نظامی تهران و موسکو بارها هشدار داده‌اند که به وضع تحریم‌های بیشتر علیه حکومت ایران ادامه خواهند داد.
