یک روز بعد از صدور حکم ریاست ابراهیم رئیسی بر قوه قضائیه، بازار تبریک مقام های نظام جمهوری اسلامی به او گرم است اما در این میان، تبریک حسن روحانی رئیس جمهوری ایران به او قابل توجه است.
حسن روحانی در پیام تبریک خطاب به ابراهیم رئیسی این انتصاب را نشان «اعتماد رهبر» و «مدیریت شایسته» او در مسئولیتهای پیشین در قوه قضائیه عنوان کرد.
بیست ماه پیش در آستانه انتخابات ریاست جمهوری و رقابت بین روحانی و رئیسی، حسن روحانی انتقادات شدیدی از او کرده بود. او در یک بخش از مناظره ها حتی سواد حقوقی رئیسی برای قضاوت را زیر سوال برده بود:
او در سخنان دیگری نیز ضمنی به نقش رئیسی در اعدامهای دهه شصت اشاره کرد و گفته بود: مردم در پای صندوقهای رأی اعلام خواهند کرد به آنها که در طول ۳۸ سال «فقط اعدام و زندان بلد بودند»
رئیسی روز پنجشنبه با حکم آیتالله علی خامنهای به عنوان رئیس جدید قوه قضاییه ایران جانشین صادق لاریجانی شد.
رئيسی که مسئولیت «آستان قدس رضوی» را هم به عهده دارد، از روزهای نخست پس از انقلاب ۵۷ وارد قوه قضائیه شد. او سابقه حضور در پستهایی چون دادستان کل کشور، معاون اول قوه قضائیه و رئیس سازمان بازرسی کل کشور را در کارنامه دارد.
صدور حکم ریاست قوه قضائیه برای رئیسی، با واکنش معاون سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده مواجه شد که انتصاب او را «یک رسوایی» توصیف کرد.
رابرت پالادینو در توئیتی با اشاره به خبر انتصاب رئیسی، روز سه شنبه ۱۴ اسفند نوشت: «ابراهیم رئیسی که در کشتار دستهجمعی زندانیان سیاسی دست داشت، به عنوان رئیس جدید دستگاه قضایی ایران انتخاب شد. این یک رسوایی است.»
وی افزود: «این رژیم [جمهوری اسلامی] با برگزاری محاکمههای ناعادلانه و وضعیت غیرانسانی در زندانها، روند قانونی را به سخره گرفته است. ایرانیان شایسته بهتر [از اینها] هستند!»
سازمان دیدبان حقوق بشر هم با اشاره به حضور رئیسی در هیئت قضایی اعدامهای دسته جمعی زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷ آن را بازتاب دهنده «وضعیت رو به افول حقوق بشر در ایران» دانست.
سارا ویلسون، مدیر بخش خاورمیانه دیدبان حقوق بشر، در بیانیهای که پنجشنبه ۱۶ اسفند در وبسایت این سازمان مدافع حقوق بشر منتشر شد، در این باره گفت: «این آزارنده و به بیان صادقانه ترسناک است که ابراهیم رئیسی بر عدالت و پاسخگویی در ایران نظارت خواهد کرد.» وی افزود «رئیسی باید به خاطر جرایم شدید محاکمه شود، نه این که دربارهشان تحقیق کند.»
پیشتر محمود امیری مقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران به صدای آمریکا گفته بود که ریاست رئیسی بر قوه قضائیه «یک دهان کجی از سوی آقای خامنهای به جامعه جهانی و افرادی در درون نظام، بخصوص کسانی است که مدتها بخشی از نظام بودند و در یک سال اخیر انتقاداتی را در رابطه با کشتار ۶۷ انجام دادند.»
شادی صدر وکیل دادگستری و مدیر سازمان عدالت برای ایران هم در گفتوگو با صدای آمریکا انتصاب رئیسی را «مضحکه عدالت و دستگاه قضا» در ایران توصیف کرد که به عقیده او نشان میدهد «قوه قضائیه نمیتواند پناهگاه حقوق بشر در ایران باشد.»
نام ابراهیم رئیسی در دو سال و نیم گذشته و در پی انتشار فایل صوتی سخنان آیت الله منتظری با اعضای هیئت قضایی اعدام های ۱۳۶۷، موسوم به هیئت مرگ، بارها مطرح شد. آقای منتظری در این جلسه خطاب به اعضای این هیات از جمله ابراهیم رئیسی گفت که تاریخ از آنها با عنوان «جنایتکاران» یاد خواهد کرد.
هیئت مرگ شامل نمایندگان دستگاه قضایی، اطلاعات و حاکم شرع بود که با دستور آیتالله خمینی درباره سرنوشت هزاران زندانی سیاسی در سال ۶۷ تصمیم گرفت. براساس خاطرات آقای منتظری بین ۲۵۰۰ تا ۳۵۰۰ نفر در آن زمان اعدام شدند. مخالفان حکومت اما تعداد اعدامشدگان را بیش از اینها میدانند.
