عربستان سعودی و اسرائیل که از آنها به عنوان دو دشمن عمده ایران در منطقه خاور میانه یاد می‌شود، با رصد دقیق اعتراضات ایران، به دنبال نشانه‌هایی از نقاط ضعف و آسیب‌پذیر جمهوری اسلامی برای تغییر فوری رژیم هستند؛ اما هر کدام رویکردی متفاوت برای نقش آفرینی در این تحولات در پیش گرفته‌اند.
با گذشت یک هفته از ناآرامی‌های خیابانی در نقاط مختف ایران، خبرگزاری آسوشیتدپرس روز پنجشنبه در گزارشی تحلیلی با ذکر این مقدمه نوشت، مقام‌های سعودی بطور رسمی هیچ اظهارنظری درباره موج اعتراضات در ایران نکرده‌اند؛ شاید به این دلیل که نگران هستند به عنوان یک «مداخله‌گر» به آنها نگاه شود.
اسرائیل اما رویکرد تهاجمی داشت. نخست وزیر بنیامین نتانیاهو تلاش کرد مستقیما با ایرانی‌ها صحبت کند و روز دوشنبه در پیامی ویدئویی آنچه را «شجاعت معترضان ایرانیِ در جستجوی آزادی» خواند تحسین کرد و «رژیم ظالم» ایران را بابت هزینه کردن میلیاردها دلار جهت «بسط تنفر» مورد انتقاد قرار داد.
آیت الله علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی – که کشور اسرائیل را به رسمیت نمی‌شناسد و روابطش با عربستان سعودی در چند سال اخیر به شدت رو به تیرگی گذاشته – آنچه «دشمنان ایران» خوانده را به تحریک مردم و راه انداختن تظاهرات متهم کرده است. احتمالا اشاره او به آمریکا، اسرائیل و عربستان است.
در ادامه گزارش آسوشیتدپرس گفته می‌شود، دونالد ترامپ رئیس جمهوری ایالات متحده حمایت خود را از معترضان در ایران اعلام کرده و گفته «زمان برای تغییر» فرا رسیده است. نیکی هیلی نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد نیز گفته که واشنگتن می‌خواهد صدای معترضان را تقویت و به گوش جهان برساند.
با این حال، به نوشته نویسندگان این گزارش، مشخص نیست اظهارنظرها و موضع‌گیری‌های مقام‌های خارجی تا چه حد واقعا بر روی مردم در داخل ایران تاثیر دارد. از این روست که به نظر می‌رسد سعودی‌ها بطور رسمی رویکرد «صبر کن و ببین چه می‌شود» را دنبال کرده‌اند، تا بهانه‌ای به رهبران ایران ندهند.
اما در مورد ایالات متحده باید گفت که نوعی علاقه به آمریکا در میان مردم ایران وجود دارد، امری که در مورد عربستان سعودی شاید کم‌رنگ‌تر باشد. شاید یک دلیل دیگر هم برای این احتیاط ریاض در قبال تحولات اخیر ایران همین باشد که امید دارد اول واشنگتن جلو بیافتد و بعد به دنبال آن، واکنش آشکار نشان بدهد.
عربستان و اسرائیل، ایران را به دلیل برنامه هسته‌ای و موشکی و همچنین فعالیت‌هایش در خاور میانه، تهدیدی علیه خود می‌بینند. سعودی‌ها در برابر شبه نظامیان شیعه مورد حمایت ایران در منطقه به موفقیت زیادی دست نیافته‌اند و اسرائیل هنوز با تهدید حزب‌الله لبنان روبروست که حضورش در سوریه تقویت هم شده است.
در این میان، بنیامین نتانیاهو تلاش کرده تا تصویری را ترسیم کند که در آن اسرائیل و مردم ایران متحدانی طبیعی و ذاتی برای یکدیگر هستند، و هر دو در برابر رژیم جمهوری اسلامی تحت کنترل روحانیون قرار دارند. وی سال گذشته نیز پیام‌های ویدئویی مختلفی برای صحبت مستقیم با مردم ایران در اینترنت منتشر کرده بود.
