به گفته یک گزارش سازمان ملل متحد ایران راه اندازی رآکتور تحقیقاتی اراک را تا سال ۲۰۱۴ به تعویق انداخته است که به گفته کارشناسان غربی می تواند مسیر دومی را برای تولید مواد لازم در ساختن بمب اتمی در اختیار جمهوری اسلامی بگذارد.
خبرگزاری رویترز در گزارشی از وین، مقر آژانس بین المللی انرژی اتمی، می گوید با اینحال تهران کماکان به نصب سیستم خنک کننده و لوله کشی های وابسته به این سیستم در تاسیسات آب سنگین این راکتور در نزدیکی شهر اراک ادامه می دهد.
تحلیلگران می گویند این رآکتور از نوعی است که اگر سوخت مصرف شده آن مجددا به مرحله فرآوری بازگردانده شود می تواند پلوتونیومی تولید کند که برای ساختن تسلیحات اتمی ضروری است. تهران می گوید به هیچ وجه چنین قصدی ندارد.
ایران اکنون جدول زمانی به راه انداختن رآکتور اراک را از سه ماهه آخر سال ۲۰۱۳ قریب شش ماه به تعویق انداخته است. این را تازه ترین گزارش محرمانه سازمان ملل متحد که می گوید که روز جمعه به آژانس بین المللی انرژی اتمی تسلیم شد.
بموجب این گزارش «ایران گفته است اکنون انتظار می رود بهره برداری از راکتور IR-40 در سه ماهه اول سال ۲۰۱۴ شروع شود.»
گزارش اخیر هیچ دلیلی را برای به تعویق افتادن زمان بهره برداری ارائه نمی دهد، اما کارشناسان غربی پیشتر گفته بود بنظر می رسد پیش بینی راه اندازی رآکتور برای سال آینده با واقعیت تطبیق نمی کند.
انجن کنترل تسلیحات،که یک گروه فعال و تحقیقاتی مستقر در واشنگتن است، می گوید با توجه به تحریم های بین المللی علیه تهران، حتی در مورد تحقق یافتن تاریخ جدید نیز، جای شک و تردید وجود دارد.
نگرانی های غرب از ایران فعلا بیشتر معطوف به تاسیسات غنی سازی زیر زمینی اورانیوم در فردو و نطنز است، اما کارشناسان می گویند مجتمع اراک را نیز باید عاملی برای نگرانی در باره گسترش تسلیحات اتمی دانست.
ایران اتهامات غرب را مبنی بر اینکه در پی دسترسی به توانائی ساختن بمب اتمی است رد می کند و می گوید برنامه اتمی اش کلا برای مقاصدی صلح آمیز است، و رآکتور اراک، ایزوتوپ های مورد نیاز برای مصارف پزشکی و کشاورزی را تولید خواهد کرد.
این در حالی است که اولی هاینونن، رئیس قبلی بازرسان اتمی سازمان ملل متحد که اکنون در دانشگاه هاروارد است، می گوید رآکتور اراک برای تولید ایزوتوپ مناسب نیست. به گفته وی اگر واحد فرآوری این رآکتور ساخته شود، تهران می تواند در سال ۲۰۱۶ یا ۲۰۱۷ به پلوتونیوم دسترسی پیدا کند.
اسرائیل، که گفته می شود تنها کشور مسلح به تسلیحات اتمی در خاور میانه است، برنامه اتمی ایران را خطری جدی می داند و تهدید کرده است اگر دیپلماسی نتواند اختلاف ده ساله بر سر این برنامه را برطرف کند، به تاسیسات اتمی ایران حمله خواهد کرد.
اگر چنین حمله ای انجام گیرد، تاسیسات نطنز، فردو و اراک به احتمال قوی جزو هدف ها خواهند بود.
گزارش سه ماهه آژانس بین المللی انرژی اتمی در روز جمعه نشان می دهد که ایران برنامه غنی سازی اورانیوم در فردو و نطنز را، با بی اعتائی به تحریم های در حال تشدید غربی، گسترش می دهد.
ده روز قبل از این گزارش، تجدید انتخاب باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا به این مقام، و در پی چندین ماه حدس و گمان های حاکی از اینکه اسرائیل ممکن است بزودی به تاسیسات اتمی ایران حمله کند، امید به احیای دیپلماسی را افزایش داده بود، که بنوبه خود دشواری وظیفه پیش روی قدرت های غربی در وارد آوردن فشار به ایران برای محدود ساختن فعالیت های اتمی اش را منعکس می کند.
انستیوی علوم و امنیت بین المللی، که یک نهاد تحقیقاتی مستقر در آمریکاست می گوید کل اورانیوم غنی شده ایران با غلظت پائین، اگر مورد فرآوری مجدد قرار گیرد، در تئوری، برای ساختن شش تا هفت بمب اتمی کافی است.
اورانیوم غنی شده می تواند سوخت نیروگاه های برق اتمی ایران را تامین کند، که هدف اعلام شده ایران است. اما اگر بیشتر تصفیه شود می تواند مواد لازم برای منفجر ساختن بمب اتمی را هم تامین کند. تولید پلوتونیوم از سوخت مصرف شده، راهی دیگر برای دسترسی به مواد مورد نیاز در تسلیحات اتمی است.
گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی همچنین از تخلیه سوخت اتمی در نخستین نیروگاه برق اتمی ایران در بوشهر و انتقال آن به حوضچه مخصوص سوخت های مصرف شده حکایت دارد. برای این اقدام غیرمنتظره نیز هیچ دلیلی ارائه نشده است. در تئوری، چنین ماده ای می تواند فراهم کننده پلوتونیوم باشد، هر چند که یک دیپلمات غربی نگرانی های مرتبط با گسترش تسلیحات اتمی را کم رنگ تر می بیند.
در ماه اوت دادستان ها در آلمان گفتند پلیس چهار مرد را به ظن تحویل دادن سوپاپ های مورد نیاز رآکتور اراک، که نقض تحریم های صدور چنین وسائلی به ایران است، دستگیر کرده است.
انجمن علوم و امنیت بین المللی در توضیحی در باره نیروگاه اراک می گوید اگر واحد آب سنگین این نیروگاه به گونه ای درست و مناسب مورد بهره برداری قرار گیرد می تواند سالی ۹ کیلوگرم پلوتونیوم تولید کند که برای ساختن سالانه دو بمب اتمی کافی است.
اما همین انجمن در وب سایت خود می گوید این واحد "پیش از آنکه بتواند از پلوتونیوم برای ساختن تسلیحات اتمی استفاده کند باید ابتدا پلوتونیوم را از سوخت مصرف شده اتمی جدا کرده باشد.
انستیتوی بین المللی تحقیقات استراتژیک ، مستقر در لندن، سال گذشته در گزارشی گفته بود ایران اعلام کرده است برای فرآوری مجدد سوخت های مصرف شده برنامه ای ندارد.
مارک فیتزپاتریک، مدیر برنامه خلع سلاح و عدم گسترش تسلیحات اتمی این موسسه می گوید از رآکتورهائی مشابه در هند، اسرائیل، کره شمالی و پاکستان، که گفته می شد به قصد تحقیقات ساخته شده بودند، در کار تولید پلوتونیوم لازم برای ساختن تسلیحات اتمی استفاده شده است.
خبرگزاری رویترز در گزارشی از وین، مقر آژانس بین المللی انرژی اتمی، می گوید با اینحال تهران کماکان به نصب سیستم خنک کننده و لوله کشی های وابسته به این سیستم در تاسیسات آب سنگین این راکتور در نزدیکی شهر اراک ادامه می دهد.
تحلیلگران می گویند این رآکتور از نوعی است که اگر سوخت مصرف شده آن مجددا به مرحله فرآوری بازگردانده شود می تواند پلوتونیومی تولید کند که برای ساختن تسلیحات اتمی ضروری است. تهران می گوید به هیچ وجه چنین قصدی ندارد.
ایران اکنون جدول زمانی به راه انداختن رآکتور اراک را از سه ماهه آخر سال ۲۰۱۳ قریب شش ماه به تعویق انداخته است. این را تازه ترین گزارش محرمانه سازمان ملل متحد که می گوید که روز جمعه به آژانس بین المللی انرژی اتمی تسلیم شد.
بموجب این گزارش «ایران گفته است اکنون انتظار می رود بهره برداری از راکتور IR-40 در سه ماهه اول سال ۲۰۱۴ شروع شود.»
گزارش اخیر هیچ دلیلی را برای به تعویق افتادن زمان بهره برداری ارائه نمی دهد، اما کارشناسان غربی پیشتر گفته بود بنظر می رسد پیش بینی راه اندازی رآکتور برای سال آینده با واقعیت تطبیق نمی کند.
انجن کنترل تسلیحات،که یک گروه فعال و تحقیقاتی مستقر در واشنگتن است، می گوید با توجه به تحریم های بین المللی علیه تهران، حتی در مورد تحقق یافتن تاریخ جدید نیز، جای شک و تردید وجود دارد.
نگرانی های غرب از ایران فعلا بیشتر معطوف به تاسیسات غنی سازی زیر زمینی اورانیوم در فردو و نطنز است، اما کارشناسان می گویند مجتمع اراک را نیز باید عاملی برای نگرانی در باره گسترش تسلیحات اتمی دانست.
ایران اتهامات غرب را مبنی بر اینکه در پی دسترسی به توانائی ساختن بمب اتمی است رد می کند و می گوید برنامه اتمی اش کلا برای مقاصدی صلح آمیز است، و رآکتور اراک، ایزوتوپ های مورد نیاز برای مصارف پزشکی و کشاورزی را تولید خواهد کرد.
این در حالی است که اولی هاینونن، رئیس قبلی بازرسان اتمی سازمان ملل متحد که اکنون در دانشگاه هاروارد است، می گوید رآکتور اراک برای تولید ایزوتوپ مناسب نیست. به گفته وی اگر واحد فرآوری این رآکتور ساخته شود، تهران می تواند در سال ۲۰۱۶ یا ۲۰۱۷ به پلوتونیوم دسترسی پیدا کند.
اسرائیل، که گفته می شود تنها کشور مسلح به تسلیحات اتمی در خاور میانه است، برنامه اتمی ایران را خطری جدی می داند و تهدید کرده است اگر دیپلماسی نتواند اختلاف ده ساله بر سر این برنامه را برطرف کند، به تاسیسات اتمی ایران حمله خواهد کرد.
اگر چنین حمله ای انجام گیرد، تاسیسات نطنز، فردو و اراک به احتمال قوی جزو هدف ها خواهند بود.
گزارش سه ماهه آژانس بین المللی انرژی اتمی در روز جمعه نشان می دهد که ایران برنامه غنی سازی اورانیوم در فردو و نطنز را، با بی اعتائی به تحریم های در حال تشدید غربی، گسترش می دهد.
ده روز قبل از این گزارش، تجدید انتخاب باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا به این مقام، و در پی چندین ماه حدس و گمان های حاکی از اینکه اسرائیل ممکن است بزودی به تاسیسات اتمی ایران حمله کند، امید به احیای دیپلماسی را افزایش داده بود، که بنوبه خود دشواری وظیفه پیش روی قدرت های غربی در وارد آوردن فشار به ایران برای محدود ساختن فعالیت های اتمی اش را منعکس می کند.
انستیوی علوم و امنیت بین المللی، که یک نهاد تحقیقاتی مستقر در آمریکاست می گوید کل اورانیوم غنی شده ایران با غلظت پائین، اگر مورد فرآوری مجدد قرار گیرد، در تئوری، برای ساختن شش تا هفت بمب اتمی کافی است.
اورانیوم غنی شده می تواند سوخت نیروگاه های برق اتمی ایران را تامین کند، که هدف اعلام شده ایران است. اما اگر بیشتر تصفیه شود می تواند مواد لازم برای منفجر ساختن بمب اتمی را هم تامین کند. تولید پلوتونیوم از سوخت مصرف شده، راهی دیگر برای دسترسی به مواد مورد نیاز در تسلیحات اتمی است.
گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی همچنین از تخلیه سوخت اتمی در نخستین نیروگاه برق اتمی ایران در بوشهر و انتقال آن به حوضچه مخصوص سوخت های مصرف شده حکایت دارد. برای این اقدام غیرمنتظره نیز هیچ دلیلی ارائه نشده است. در تئوری، چنین ماده ای می تواند فراهم کننده پلوتونیوم باشد، هر چند که یک دیپلمات غربی نگرانی های مرتبط با گسترش تسلیحات اتمی را کم رنگ تر می بیند.
در ماه اوت دادستان ها در آلمان گفتند پلیس چهار مرد را به ظن تحویل دادن سوپاپ های مورد نیاز رآکتور اراک، که نقض تحریم های صدور چنین وسائلی به ایران است، دستگیر کرده است.
انجمن علوم و امنیت بین المللی در توضیحی در باره نیروگاه اراک می گوید اگر واحد آب سنگین این نیروگاه به گونه ای درست و مناسب مورد بهره برداری قرار گیرد می تواند سالی ۹ کیلوگرم پلوتونیوم تولید کند که برای ساختن سالانه دو بمب اتمی کافی است.
اما همین انجمن در وب سایت خود می گوید این واحد "پیش از آنکه بتواند از پلوتونیوم برای ساختن تسلیحات اتمی استفاده کند باید ابتدا پلوتونیوم را از سوخت مصرف شده اتمی جدا کرده باشد.
انستیتوی بین المللی تحقیقات استراتژیک ، مستقر در لندن، سال گذشته در گزارشی گفته بود ایران اعلام کرده است برای فرآوری مجدد سوخت های مصرف شده برنامه ای ندارد.
مارک فیتزپاتریک، مدیر برنامه خلع سلاح و عدم گسترش تسلیحات اتمی این موسسه می گوید از رآکتورهائی مشابه در هند، اسرائیل، کره شمالی و پاکستان، که گفته می شد به قصد تحقیقات ساخته شده بودند، در کار تولید پلوتونیوم لازم برای ساختن تسلیحات اتمی استفاده شده است.