لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
یکشنبه ۲۲ مهر ۱۴۰۳ ایران ۰۴:۲۴

در آستانه مذاکره با ایران، پرسش کلیدی غرب چیست؟


مذاکرات ژنو، ۹ نوامبر ۲۰۱۳، عکس از آرشیو
مذاکرات ژنو، ۹ نوامبر ۲۰۱۳، عکس از آرشیو

اگر مذاکرات هفته آینده موفقیت آمیز باشد، به خطر تشدید تنش یا آغاز تنشی تازه در منطقه خاورمیانه پایان خواهند داد.

خبرگزاری رویترز طی گزارش تحلیلی تازه ای با محور مذاکرات غرب با ایران پیرامون فعالیت های هسته ای آن کشور می نویسد: پرسش اساسی در مذاکراتی که هفته آینده بر سر برنامه هسته ای ایران آغاز می شود، این است که غرب چگونه می تواند اطمینان خاطر یابد که ایران دست از فعالیت هایی که به تولید سلاح هسته ای می انجامد، دست برخواهد داشت؟

آنچه می خوانید، برگردان گزارش تحلیلی رویترز در این خصوص است:
اگر این مذاکرات موفقیت آمیز باشند، به خطر تشدید تنش یا آغاز تنشی تازه در منطقه خاورمیانه پایان خواهند داد. رئیس جمهوری آمریکا احتمال موفقیت این مذاکرات را ۵۰ درصد پیش بینی کرده، که به عقیده برخی خوش بینانه است، نه واقع بینانه.

اهمیت راهبردی ایران به عنوان کشوری کلیدی با منابع ارزشمند و جمعیتی نزدیک به ۸۰ میلیونی، به ویژه از منظر تجارت، برای جامعه جهانی و به طور خاص غرب، از اهمیت شایانی برخوردار است.

پیشاپیش آغاز مذاکرات ایران با غرب بر سر فعالیت های هسته ای آن کشور در وین، رئیس جمهوری ایران وعده داده است که پژوهش صلح آمیز هسته ای در ایران ادامه خواهد یافت. تهران خواهان پایان یافتن تحریم هایی است که اقتصاد آن کشور را ویران کرده و مانع از فروش نفت ایران شده است.

دیپلمات های آمریکایی برآنند که ایران هنوز اعتمادسازی کامل را در حدی که ضروری است انجام نداده است، به ویژه از آن روی که چالش ها و تردیدهای اصلی برای این دور مذاکرات باقی مانده است و مذاکرات ماه نوامبر ژنو تنها آغاز راه بود.

یکی از نگرانی های عمده غرب که قاعدتا در قلب گفت و گوهای پیش رو قرار دارد، بحث و اختلاف نظر محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، با وندی شرمن، معاون وزیر امور خارجه آمریکا بر سر فعالیت های راکتور آب سنگین اراک و تاسیسات غنی سازی فردو است. کشورهای غربی نگران آنند که فعالیت های اردوگاه اراک می تواند آغازگر تهیه پلوتونیم لازم برای بمب اتمی باشد.

خانم شرمن طی سخنان اخیر خود گفته است که ایران نیازی به تاسیسات اراک یا فردو ندارد، و در مقابل، وزیر خارجه ایران نیز اظهارنظر خانم شرمن را بی ارزش خوانده و گفته است که نفس فعالیت های فن آوری هسته ای ایران قابل مذاکره نیست.

مسئله عمده دیگری که در این باب مطرح است، نگرانی نسبت به شمار دستگاه های سانتریفیوژی است که ایران اجازه دارد نگهدارد. جوفی جوزف، مدیر پیشین خلع سلاح هسته ای در شورای امنیت ملی کاخ سفید، می گوید ایران قاعدتا خواهان نگهداری و فعالیت حدود ۱۰ هزار دستگاه سانتریفیوژ است. جوزف افزود ایران نزدیک به ده هزار دستگاه دیگر نیز دارد که غیرفعالند.

مدیر یک مرکز پژوهش علوم و امنیت ملی در واشنگتن که با مسائل و فعالیت های هسته ای ایران آشناست، می گوید که برای اطمینان یافتن از آن که ایران به تولید پلوتونیم و غنی سازی اورانیم در حد نیاز برای تولید سلاح اتمی دست نمی زند، تعداد سانتریفیوژهای آن کشور در هر زمان مشخص نباید بیش از ۴ هزار از نوع آی ـ آر ۱ باشد.

آنچه در این میان از اهمیت خاصی برخوردار است، خرسند نگاه داشتن یا حتی متقاعد کردن تندروان و محافظه کاران هم در ایران و هم در غرب، به ویژه آمریکاست، و متقاعد کردن اسرائیل نیز مشکلی جداگانه و امری پیچیده است.
XS
SM
MD
LG