لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ ایران ۱۷:۰۳

دیدگاه| رژیم ایران جنگ با دانش راه انداخته و شکست خواهد خورد


تصویر آرشیوی از کاووس سیدامامی، استاد دانشگاه و فعال محیط زیست
تصویر آرشیوی از کاووس سیدامامی، استاد دانشگاه و فعال محیط زیست

جیسون رضائیان، در مقاله ای در واشنگتن پست به موضوع سرکوب فعالان محیط زیست در ایران اشاره دارد.

نویسنده مقاله می گوید فعالان محیط زیست تازه ترین هدف سرکوب جناح قدرتمند، اما پارانوئید یا متوهم رژیم ایران هستند که ظاهرا اعتقاد دارد هرگونه پیشرفتی، تهدیدی علیه امنیت ملی جمهوری اسلامی است.

حمله اخیر این جناح به دانش، مسخره ترین کارزار مشابه تندروها از گذشته تا کنون به شمار می رود اما این بار، تهدید خیلی زیاد است.

پیشتر در سال جاری، چندین فعال محیط زیست دستگیر شدند که یکی از آنها، کاووس سید امامی، شهروند دو تابعیتی ایرانی-کانادایی بود. او چند هفته پس از بازداشت در زندان جان سپرد. مقامات ایران مدعی شدند که او خودکشی کرده است اما افراد کمی از این توضیح قانع شده اند. چندین فعال دیگر که همراه او دستگیر شدند، همچنان در بازداشت هستند.

حالا گروهی از دانشمندان و طرفداران محیط زیست که در سطح جهانی مورد احترام هستند، در تلاشی به رهبری «جین گودال» از حکومت ایران خواسته اند که فعالان بازداشت شده را آزاد کند. این فعالان در ایران متهم شده اند که با دوربین هایی که برای ردیابی حیوانات در معرض انقراض (یوزپلنگ آسیایی) استفاده می شود، برای جاسوسی از برنامه موشکی ایران به نفع موساد و سیا کار کرده اند. هیچکس این داستان را نمی پذیرد.

پرونده تهیه شده علیه فعالان محیط زیست، آخرین نمونه اقدامات شاخه اطلاعاتی سپاه پاسداران است، همان گروهی که مسئول بازداشت بسیاری دیگر از افراد نظیر شهروندان دو تابعیتی، خبرنگاران، مدرسان، و حتی دیپلمات ها و مقامات ایرانی است. این پرونده یک جنگ اعلام نشده با علم است.

ایران با یک بحران محیط زیستی عمده مواجه است و دیگر نمی توان این بحران را نادیده گرفت. انحراف رودها و تهی شدن دریاچه ها به کشور برای دهه ها آسیب زده است. اما تاثیر سوءمدیریت ها به شکلی است که ایرانی ها دیگر نمی توانند آنها را نادیده بگیرند. توفان های مرتب شن و خاک و آلودگی خفه کننده هوا، تجربه فراگیر در ایران است.

روحانیون و افراد با نفوذ عوامگرا در جامعه معمولا این فجایع را همراه زمین لرزه، به خشم خدا از جمعیت محلی نسبت می دهند، به ویژه خشم خدا از زنان و نحوه زندگی سکولار و غربی آنها که هر چه بیشتر نیز مردم به این سمت گرایش پیدا می کنند. اما جامعه دانشمندان در سطح جهانی معتقد است که رهبران ایران به خاطر سال ها اسراف، و سوءمدریت و فساد، ریشه اصلی مشکلات محیط زیستی ایران هستند.

رژیم ایران که در علوم هرچند به طور گزینشی هزینه کرده است، خود را در موقعیت دشواری می بیند. این فعالان محیط زیستی، افراد دلخواه آدم های چاپلوس رژیم هستند که کنترل خود را بر قوه قضاییه فاسد و مضحکِ ایران افزایش می دهند، افرد دلخواهی هستند تا چاپلوسان آنها را مقصر معرفی کنند.

در سال های اخیر، ایرانی های بیشتری که ثروت و امتیازات داشته اند، برای تحصیل به خارج رفته اند که به سرمایه های بین المللی و آزادی نسبی سفر، دسترسی پیدا کرده اند. تندورهای سپاه پاسداران، این افراد نخبه را دشمنان اصلی خود می بینند. اما آنهایی که یک جای پا در جامعه موفق رو به افزایش ایرانی های مقیم خارج دارند، برای آینده کشور آرزوهایی دارند که مشابه آرزوی میانگین ایرانی های داخل کشور است. آنها می خواهند راوبط بین کشورشان و کشور میزبان به نفع دو کشور باشد.

عده ای در پی موج تاریخی فرار مغزها در دهه ۱۹۹۰، با روی کار آمدن حسن روحانی در سال ۲۰۱۳ و وعده او برای بازتر شدن جامعه و ارتباطات بیشتر با جهان، و توافق برجام با قدرت های جهانی، به کشور بازگشتند. اما این روند به افزایش پارانوئیای سپاه پاسداران دامن زد. حالا چند سال بعد، خیلی از این افراد که بازگشتند، در حال حذف شدن تدریجی هستند.

یکی از این افراد، کاوه مدنی، دانشمند ایرانی است که دارای سمت تدریس در کالج سلطنتی در لندن بود. او به دعوت دفتر ریاست جمهوری ایران به کشور بازگشت تا معاون رئیس سازمان محیط زیست شود. اما او مدت کوتاهی پس از بازگشت، تحت فشار رو به افزایش قرار گرفت و سرانجام مجبور شد ایران را ترک کند.

یکی از وعده های بسیار فراموش شده روحانی، حفاظت از محیط زیست بوده است. اما ادامه بازداشت فعالان محیط زیست و اتهاماتی که می تواند منجر به مرگ آنها شود و وضعیتی که برای کاوه مدنی پیش آمد، یادآوری هایی روشن است که: نظام سیاسی ایران ادامه حیات عمر خود را بر هر چیز دیگری ترجیح می دهد.

اما جنگ با محیط زیست، جنگی است که حتی زورگوترین بخش حکومت ایران نیز نمی تواند آن را ببرد. مشکلات محیط زیستی بدون مدیریت و دانشی که ایران فاقد آن است، قابل حل شدن نیست و عاقبت مقامات ناچار هستند که از ایرانی های مقیم خارج کمک بگیرند. اما پیش از وقوع چنین وضعیتی، بسیاری قربانی خواهند شد و تاثیرات خراب کننده، زندگی در ایرانِ هم اکنون منزوی را سخت تر از گذشته می کند.

برگردان فارسی این گزارش تنها به منظور آگاهی رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آن الزاماً بازتاب دیدگاه صدای آمریکا نیست.

https://gdb.voanews.com/DB8B35EC-8161-4D0C-8176-61890B65E8A4.gif

XS
SM
MD
LG