به دنبال انتشار گزارشهای مبنی بر حمله جتهای جنگنده نیروی هوایی ایران به مواضع گروه موسوم به دولت اسلامی (داعش) در استان دیاله در عراق، سخنگوی پنتاگون در پاسخ به خبرنگاران، این حملات را تایید کرد.
برخی رسانهها گزارش دادند که ویدئویی از این حملات برای نخستین بار روز یکشنبه از شبکه خبری الجزیره پخش شد که نشان میداد جتهای جنگنده اف۴ (F4) روز سه شنبه ۲۵ نوامبر (۴ آذر ماه) اهداف زمینی گروه داعش را به منظور پشتیبانی از نیروهای عراقی در بازستانی شهرهای کردنشین سعدیه و جلوله بمباران کردند.
روزنامه تایمز اسرائیل در گزارشی نوشت بخشهایی از گزارش الجزیره شامل ویدئویی از آنچه که آن شبکه «جنگندههای عراق» نامید، بود. با این حال، تحلیلگران نظامی گروه اطلاعات «جینز» بیدرنگ یادآور شدند هواپیماهای نظامی در حقیت جتهای فانتوم اف۴ ایران بودند.
بر اساس گزارش گروه جینز، جنگنده فانتوم اف۴ در میان هواپیماهای نیروی هوایی عراق نیست و فقط دو کشور در منطقه، یعنی ایران و ترکیه، در حال حاضر از این نوع جنگندهها استفاده میکنند.
از آنجا که ترکیه رسما اعلام کرده است که دست به عملیات نظامی علیه داعش نمیزند، کارشناسان این جنگندهها را ایرانی دانستند.
هرچند ایران کمک نظامی برای ارتش عراق فراهم آورده و شبهنظامیان شیعه را آموزش داده است، اما گزارش الجزیره ظاهرا برای نخستین بار درگیری مستقیم ایران در جنگ علیه گروه افراطی دولت اسلامی را تائید میکند.
ساعاتی پس از انتشار این خبر، مرضیه افخم سخنگوی وزارت خارجه ایران بدون تکذیب مستقیم خبر گفت «سیاست ایران در خصوص مبارزه با گروههای تكفيری و كمك به دولت عراق و ارائه مشورت در مقابله با گروه های تكفيری تغییر ایجاد نشده است.»
خبرگزاری فارس هم گزارش داد که سردار جزائری، معاون ستاد مشترک نیروهای مسلح ایران نیز هر گونه همکاری یا هماهنگی ایران با ائتلاف بینالمللی علیه داعش به رهبری آمریکا را رد کرد.
مقامات ارشد نظامی ایران همواره هشدار دادهاند اگر پیکارجویان افراطی سنی داعش به بغداد یا زیارتگاههای شیعیان حمله کنند، تهران مستقیما وارد عمل خواهد شد.
در همین حال دریادار جان کربی، سخنگوی وزارت دفاع ایالات متحده روز سهشنبه در پاسخ به سوال خبرنگاران گفت که پنتاگون دلیلی برای رد گزارش حمله جنگندههای ایرانی به داعش در دست ندارد. او البته تاکید کرد که ایران و آمریکا هیچگونه هماهنگی و همکاری نظامی در جنگ با داعش با یکدیگر ندارد.
به گفته سخنگوی پنتاگون، حضور جنگندههای نیروهای ائتلاف یا جنگندههای ایران، با اجازه دولت عراق در آسمان این کشور امکان پذیر است.
هافینگتن پست نیز در همین زمینه گزارش داد ایالات متحده از فعالیتهای نیروی هوایی ایران در عراق آگاه است و به نقل از یک مقام وزارت دفاع آمریکا نوشت به اعتقاد او احتمال نمیرود این فعالیت تا زمانی که عراق خود را با تهدید گروه افراطی داعش روبرو میبینند، تمام شود. وی همچنین گفت این اقدام ایران به واکنش آمریکا نیاز نخواهد داشت، مگر آن که ایران تهدیدی فوری برای نیروهای آمریکایی در آسمان عراق بوجود آورد.
این مقام پنتاگون در عین حال یادآور شد عملیات هوایی ایران در نزدیکی مرز، در بخشی متفاوت در عراق که در آن اکثر فعالیتهای آمریکا و ائتلاف بینالمللی تحت رهبری آن متمرکز است، صورت میگیرد.
هافینگتن پست در ادامه مینویسد این حقیقت که آمریکا درگیری ایران در چنین سطحی را به چالش نمیگیرد، شاهد نیرومندی است که دولت باراک اوباما، دولت ایران را یک «شریک تاکتیکی» در منطقه خاورمیانه میبیند.
مقام وزارت دفاع که در این گزارش هویت او فاش نشده، همچنین گفت به دلیل رابطه ایران با دولت عراق، اقدامی علیه حضور ایران در فضای عراق گزینهای برای آمریکا نیست.
از سوی دیگر، تحلیلگران و مخالفان نقش ایران در خاورمیانه میگویند هرچند ایران و آمریکا در حال حاضر با دشمنی مشترک روبرو هستند، اما نگرشهای بلندمدت آنها نسبت به عراق و منطقه یکسان به نظر نمیرسد.