ده روز پس از بازگشت همه تحریم های ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی، عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه ایران می گوید هیچ کشور اروپایی حاضر به پذیرش میزبانی ساز و کار ویژه مالی میان ایران و اتحادیه اروپا نیست.
معاون سیاسی وزیر خارجه ایران، که از اعضای بلندپایه تیم مذاکرات ایران برای برجام هم بود، گفته است اروپا هنوز موفق به ثبت رسمی «اس.پی.وی» نشده است، که یکی از دلایل آن «فشار سنگین آمریکا» است.
هم‌زمان روز دوشنبه، فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، پیش از آغاز نشست وزرای خارجه اروپایی در بروکسل، در پاسخ به سوال خبرنگار وال‌استریت جورنال درباره زمان آغاز به کار این ساز و کار، از ارائه یک تاریخ مشخص طفره رفت و گفت، «هر چه زودتر، بهتر است.»
به گفته موگرینی، فعالیت‌های اتحادیه اروپا، بریتانیا، فرانسه و آلمان در این‌باره ادامه دارد.
او اضافه کرد، «نمی‌توانم تاریخ دقیقی را اعلام کنم، اما می توانم بگویم که کار در حال انجام و در مسیر مثبت در حال پیشرفت است. مشارکت وزیران دارایی این سه کشور و دیگر اعضا، گام مهمی است که من فکر می‌کنم زودتر از قبل به نتیجه منجر شود.»
دونالد ترامپ رئیس جمهوری ایالات متحده در اردیبهشت ماه اعلام کرد که واشنگتن از برجام خارج می‌شود و تحریم‌های آمریکا، که پس از اجرای توافق لغو شده بودند، بار دیگر به اجرا در می‌آیند.
پرزیدنت ترامپ درباره دلیل خروج از برجام گفت که توافق اتمی قدرت‌های جهانی با ایران دسترسی ایران به سلاح هسته‌ای را به طور کامل قطع نمی‌کند، جلوی توسعه برنامه موشکی ایران را نگرفته و موجب تهاجمی‌تر شدن رفتار ایران در منطقه شده است و به همین دلیل آمریکا از آن خارج می‌شود.
تحریم ها علیه جمهوری اسلامی در دو مرحله بازگشت و از ۱۳ آبان این تحریم‌ها فروش نفت و گاز ایران را هدف قرار دادند.
در حالی درباره میزبانی ساز و کار ویژه مالی اروپا برای جمهوری اسلامی تردید وجود دارد که بر اساس گزارش‌ها، پیش از این سه کشور اتریش، لوکزامبورگ و بلژیک میزبانی این ساز و کار ویژه را رد کرده بودند.
ایران و اتحادیه اروپا به همراه چین و روسیه، اوایل مهر ماه در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد، از ایجاد ساز و کاری ویژه برای تسهیل روابط تجاری با ایران تحت توافق برجام، از جمله در مورد صادرات نفت، خبر دادند.
ایران پیش از این تهدید کرده بود که اگر قادر نباشد به صادرات نفت و گاز ادامه دهد یا از دریافت پول این صادرات محروم شود، برجام را ترک خواهد کرد.
معاون وزیر امور خارجه ایران اکنون می‌گوید تا زمانی که ماندن در برجام به نفع این کشور باشد، ایران در آن باقی خواهد ماند. به گفته او در حال حاضر دلیل باقی ماندن ایران در برجام، آن است که این مساله «در ابعاد سیاسی و اقتصادی» به نفع ایران است.
دولت‌های اروپایی با تصمیم او برای خروج از برجام مخالفت کرده‌اند و سعی دارند که این توافق را حفظ کنند؛ امری که با بازگشت تحریم‌های آمریکا دشوارتر شده است.
پیشتر اروپا گفته بود ساز و کار ویژه مالی تا پس از ۱۳ آبان، که دور دوم تحریم های آمریکا آغاز شد، اجرایی نمی‌شود. با این حال ماه گذشته سه دیپلمات اروپایی به رویترز گفتند که عملیاتی شدن فعالیت‌های این ساز و کار ویژه دست‌کم تا آغاز سال جدید میلادی امکان‌پذیر نخواهد بود.
سیگال مندلکر معاون وزارت خزانه‌داری آمریکا در امور اطلاعات مالی و تروریسم ایالات متحده، پیش از این گفته بود از ایده اروپایی‌ها برای ایجاد ساز و کار ویژه مالی با ایران برای دور زدن تحریم‌های آمریکا نگرانی ندارد، چرا که شرکت‌های اروپایی در حال خروج از ایران و توقف فعالیت‌هایشان هستند.
