جمعی از کنشگران مدنی و سیاسی داخل ایران که ماه گذشته در نامه ای با امضای ۲۳۱ نفر، بر لزوم «تحریم گسترده انتخابات ساختگی و فرمایشی و برکناری علی خامنهای» تاکید کرده بودند، روز چهارشنبه نوزدهم خرداد در شبکه اجتماعی کلاب هاوس با تشکیل اتاق گفتمان «گذار خشونتپرهیز، به سوی دموکراسی جهانگرا» به بحث پیرامون راهکارهای گذار از جمهوری اسلامی پرداختند.
به گزارش صدای آمریکا، در این نشست مجازی تعدادی از امضا کنندگان نامه میزبانِ صادق زیبا کلام، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران، بودند. در ابتدا، کوروش زعیم، عضو هیأت رهبری جبهه ملی ایران، ضمن اعتراض به «تاراج منابع کشور توسط حاکمیت و سرکوب هرگونه حرکت حق طلبانه مردم»، خواهان گذار از نظام جمهوری اسلامی و انحلال قانون اساسی آن شد. وی در ادامه تأکید کرد، ایرانیان در طول تاریخ هرگز خشونت طلب نبوده اند.
حشمت الله طبرزدی، دبیر کل جبهه دموکراتیک ایران، دومین سخنگوی این جلسه مجازی بود. وی گفت جنبش تحریم انتخابات، تکاملیافته همه جنبشها و خیزشهای پیش از خود است. به گفته طبرزدی، مردم ایران به وضوح می گویند که دیگر جمهوری اسلامی را نمیخواهند. وی افزود: «پس از این انتخابات نمایشی و غیردموکراتیک، ما باید پیگیر رفراندوم زیر نظر مجامع جهانی باشیم.»
صادق زیباکلام در پاسخ به سخنرانان پیش از خود گفت، این که گفته می شود ایرانیان در طول تاریخ هرگز خشونت طلب نبوده اند نشات گرفته از عدم آگاهی به تاریخ است. به گفته زیباکلام، قتل عام مردم هندوستان به دست نادرشاه و قتل عام در قفقاز و تخریب کلیساها به دست آقامحمد خان قاجار، دو نمونه از خشونت ایرانیان در طول تاریخ است. زیبا کلام افزود: «به گمان من نقشه راه شما که براساس برتریطلبی نژادی و نژادپرستی است، سرشار از اشتباه است، و راه به جایی نمی برد.»
امین کُرد، عضو شورای مرکزی جبهه ملی ایران، هم گفت در صورت بروز خشونت در خیزش حق طلبانه مردم، حاکمیت است که برنده می شود. وی افزود تداوم راه، تنها با مبارزه بدون خشونت میسر است. به گفته این سخنران، در حال حاضر اکثر اصناف در حال پیوستن به کمپین «نه به جمهوری اسلامی» و «رای بی رای» هستند و باید بر تئوری گذار از جمهوری اسلامی متمرکز شد.
همچنین مهران بختیار، عضو شورای مرکزی جبهه ملی ایران، ضمن تأکید بر لزوم پرهیز از خشونت گفت: «اکثر طبقۀ متوسط ایران، فرهیخته و ضد خشونت هستند. اما طبقات دیگرِ اجتماعی نیز در ایرانِ امروز وجود دارند که خشونت طلب هستند. با وجود ولی فقیه که باعث از بین رفتن جمهوریت این نظام شده، گفتمان اصلاح طلبی راه به جایی نخواهد برد.»
در بخشی از نامۀ ۲۳۱ کنشگر مدنی آمده است: «هدف از تحریم انتخابات ۱۴۰۰ گذار خشونتپرهیز و صلحجویانه از نظام ولایت فقیه در راستای دستیابی به یک قانون اساسی دموکراتیک و سکولار مبتنی بر اعلامیه جهانی حقوق بشر است.»
از میان حاضران در این جلسه مجازی، تنها صادق زیباکلام از امضاکنندگان نامه نبود.