ایران و دیگر طرفین باقیمانده در توافق هسته ای برجام روز جمعه در وین در جلسه ای که به درخواست ایران برپا شده بود، شرکت کردند. در جلسه کمیسیون مشترک برجام، مقامات اروپایی از جمله فدریکا موگرینی، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و شماری از وزیران خارجه کشورهای طرف توافق با ایران و همچنین جواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران شرکت داشتند.
آنها راه های حفظ توافق هسته ای با ایران را در پی خروج آمریکا از این توافق و اقدام دولت آمریکا در بازگرداندن تحریم ها علیه ایران، بررسی کردند.
در بیانیه ای که کمیسیون مشترک برجام در روز جمعه منتشر کرد، آمده است که شرکت کنندگان در نشست بر تعهد خود به اجرای کامل و موثر برجام تاکید کردند. آنها گفته اند برجام یک عامل مهم در معماری اقدامات برای مبارزه با گسترش تسلیحات هسته ای در سطح جهان است که به تایید شورای امنیت سازمان ملل متحد بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ نیز رسیده است.
این بیانیه می گوید شرکت کنندگان همچنین از یازدهمین گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی که ۲۴ مه صادر شد و نشان می دهد که ایران همچنان به تعهداتش در برجام عمل می کند، استقبال کردند.
بیانیه کمیسیون مشترک برجام می گوید شرکت کنندگان از پیشرفت مداوم برای مدرن کردن راکتور تحقیقاتی اراک استقبال کردند و رضایت خود را از اینکه بریتانیا یکی از روسای کارگروه اراک خواهد بود، نشان دادند.
در بخشی از این بیانیه آمده است که شرکت کنندگان این امر را برسمیت شناختند که در ازای اجرای مفاد برجام از سوی ایران، تحریم ها از جمله تحریم های اقتصادی باید برداشته شود. بخش دیگری از بیانیه می گوید شرکت کنندگان در نشست بر هدف ها از جمله تعهد خود به حفظ و توسعه روابط اقتصادی ایران تاکید کردند و همچنین خواهان حفظ و نگهداری کانال های مالی موثر با ایران هستند و اینکه صادرات نفت و گاز و محصولات پتروشیمی ایران ادامه یابد.
قسمتی از بیانیه نیز از هدف حفظ شرکت ها در قبال تحریم های آمریکا سخن گفته است.
بیانیه می گوید شرکت کنندگان توافق کرده اند که پیشرفت کار را از نزدیک تحت نظر داشته باشند و جلسات دیگری نیز برگزار کنند و به راه حل های عملی برای رسیدن به اهداف ذکر شده برسند.
در آستانه دیدار وزیران خارجه سه قدرت اروپایی به همراه روسیه و چین در روز جمعه با همتای ایرانی خود در پایتخت اتریش برای توافق بر سر راه های نجان توافق هسته ای سال ۲۰۱۵، مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا در دو توئیت پیاپی که در بردارنده اطلاعاتی از فعالیت‌های تخریبی ایران و گروه نیابتی اش حزب الله در اروپاست، به مقامات اروپایی گوشزد کرد که در گفت‌وگوهایشان با مقامات ایران این موارد را به آنها یاد آوری کنند.
دیدار وزیران خارجه گروه موسوم به ۱+۴، دیگر اعضای گروه ۱+۵ بدون آمریکا که ۲۳ تیر ۱۳۹۴ با ایران به توافقی جامع بر سر برنامه هسته‌ای تهران دست یافتند، دو ماه پس از صورت می‌گیرد که پرزیدنت دونالد ترامپ از آن توافق موسوم به برجام خارج شد. آنها تلاش دارند با ارائه بسته پیشنهادی خود به ایران، آسیب‌های اقتصادی خروج آمریکا از برجام را کاهش داده و با این کار تهران را به ماندن در توافق متقاعد کنند.
ساعاتی پیش از آغاز این دیدار در هتل کوبورگ وین، وزیر خارجه آمریکا در پیام هایی در توئیتر نوشت، «رژیم ایران برای جهان رنج و مرگ را به ارمغان آورده است. این رژیم با تامین مالی خود موجب قتل‌های سیاسی، بمبگذاری و دیگر اقدامات تروریستی در اروپا شده است. امیدوارم که مقامات اروپایی این مسائل را به روحانی و ظریف طی سفرشان به اروپا یادآوری کنند.»
مایک پمپئو همچنین با ارائه دو نقشه، اقدامات تروریستی جمهوری اسلامی پس از انقلاب ۱۳۵۷ و گروه شبه نظامی شیعه حزب الله لبنان از بدو تشکیلش در سال ۱۳۶۱ را در کشورهای اروپایی نشان داده است.
ساعاتی بعد و اندکی پیش از شروع نشست امروز ۱+۴ و ایران، ژان ايو لودریان وزیر امور خارجه فرانسه در گفت‌وگو با رادیو آر.تی.ال به تهران هشدار داد تهدید نکند که در صورت عدم دریافت مشوق‌های اقتصادی از برجام خارج خواهد شد.
وی با اذعان به این که ایران نمی‌تواند به همه خواست هایش برسد افزود، شکست برجام شکست همه است: ما تلاش داریم که پیشنهادات خود را پیش از آغاز تحریم‌ها در ماه اوت، نیمه مرداد ماه، بدهیم. البته شاید برای این سری از تحریم ها دیر باشد، اما شاید بتواند برای تحریم هایی که از نیمه آبان اجرایی می شوند، بکار آید. در کل ما تلاش داریم که جلوی دستیابی ایران به تسلیحات اتمی را بگیریم. دستیابی ایران به سلاح اتمی به بی ثبات تر کردن منطقه کمک می کند. حتی بی ثباتی جهان.
هایکو ماس وزیر خارجه آلمان نیز در بدو ورود به وین گفت که ایران باید به محدودیت های بسته پیشنهادی ما واقف باشد.
او گفت، ایران باید بداند که ما نمی توانیم کاملا ضرر خروج برخی از شرکت هایی اروپایی را که نمی خواهند تحت تحریم آمریکا قرار گیرند جبران کنیم. ما به شرکت هایی که بنا دارند بمانند مشورت خواهیم داد، همچنین تلاش داریم که مسیر پرداخت قراردادها را در چارچوب تمدید مجوزهای شورای امنیت باز نگه داریم. با اعمال مجدد تحریم های آمریکا وضعیت دشوار شده است و می خواهیم به ایران بگوییم که خروج آنها از برجام وضعیت اقتصادشان را بدتر خواهد کرد.
همزمان، وزاری خارجه روسیه و چین هم پیش از آغاز جلسه با یکدیگر دیدار کردند. سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه در این دیدار اذعان کرد که با خروج آمریکا از برجام وضعیت این توافق پیچیده شده است و گفت، «مثل همتایی چینی ام، ما بنا داریم که برجام کاملا اجرا شده و زنده نگه داشته شود. وضعیت اما پیچیده شده است، به هر حال، ما و چین به حفظ این توافق که از پشتوانه مقررات بین المللی و قطعنامه شورای امنیت برخوردار است، متعهدیم.»
پرزیدنت ترامپ در اردیبهشت ماه با عنوان این که برجام در چارچوب منافع آمریکا نیست از آن خارج شد. با این خروج تحریم های آمریکا دوباره اجرایی خواهند شد.
برایان هوک مدیر بخش سیاست‌گذاری وزارت خارجه آمریکا ابتدای هفته جاری گفت بخش اول تحریم های آمریکا علیه ایران که شامل تحریم بخشهای خودروسازی، تبادل طلا و دیگر فلزات می شود، از ۶ اوت (۱۵ مرداد ۱۳۹۷) و تحریم های بانکی و نفتی و تبادلات بانکی نیز از ۴ نوامبر (۱۳ آبان ۱۳۹۷) اعمال می شوند.
