نام توماج صالحی، هنرمند معترض ایرانی، به عنوان یکی از سه دریافت‌کننده «جایزه بین‌المللی واتسلاو هاول» در سال ۲۰۲۴ میلادی اعلام شد.
«بنیاد حقوق بشر» روز چهارشنبه دوم خرداد، اعلام کرد که «جایزه بین‌المللی واتسلاو هاول» در سال ۲۰۲۴ میلادی برای «مخالفت خلاق» را به توماج صالحی هنرمند معترض ایرانی، طاهر هاموت‌ایزگیل شاعر و فعال اویغور، و گابریلا مونترو هنرمند پیانیست ونزوئلایی، اهدا می‌کند.
در بیانیه این بنیاد که مرکز آن در اسلو، پایتخت نروژ، قرار دارد، آمده است که جایزه هاول هر سال از افرادی که با «شجاعت و خلاقیت، نقاب از استبداد بر می‌دارند و مفهوم زندگی در حقیقت را تجسم می‌دهند» تجلیل می‌کند.
واتسلاو هاول، رئیس‌جمهوری اسبق جمهوری چک، شاعر، نمایشنامه‌نویس مخالف حکومت، دولتمرد، و رئیس سابق بنیاد حقوق بشر بوده است.
ثور هالورسن، بنیانگذار بنیاد حقوق بشر، در مراسمی که روز چهارشنبه برگزار شد، فعالیت‌های توماج صالحی، طاهر هاموت‌ایزگیل و گابریلا مونترو را «نشانه شجاعت و نبوغ خارق‌العاده» آنها توصیف کرد.
بر اساس بیانیه بنیاد، قرار است که مراسم اهدای جوایز برندگان امسال طی مراسمی در روز سه‌شنبه ۱۵ خرداد، در «انجمن آزادی اسلو ۲۰۲۴» در اسلو برگزار شود. هر برنده ۵۰ هزار دلار دریافت خواهد کرد.
در بیانیه بنیاد حقوق بشر از توماج صالحی به عنوان هنرمند هیپ‌هاپ ایرانی نام برده شده است که در آثارش «به خاطر اعتراض به رژیم ایران» و مطالبه برای «حقوق بشر» شهرت دارد.
در این حال، وب‌سایت سازمان معتبر بریتانیایی «ایندکس آن سنسورشیپ» یا «شاخص سانسور» نوشت: هر روز که می گذرد، جهان پشت فراخوان برای آزادی بی قید و شرط توماج صالحی متحد می‌شود.
این وب‌سایت، اعطای جایزه بین‌المللی واتسلاو هاول به این خواننده معترض را نشان‌دهنده تلاش‌های او در حمایت از آزادی بیان دانست.
نازنین بنیادی، فعال حقوق بشر و هنرمند، هم در شبکه اجتماعی «ایکس» از اهدای جایزه بین‌المللی واتسلاو هاول استقبال کرد.
مسیح علینژاد، روزنامه‌نگار و فعال سیاسی مخالف جمهوری اسلامی، نیز با استقبال از این خبر در شبکه اجتماعی «ایکس» ابراز امیدواری کرد که اهدای این جایزه «توجه کشورهای دموکراتیک را به خود جلب کند و آنها را به مداخله و جلوگیری از اعدام توماج، محمود محرابی و سایر معترضان بیگناهی که در انتظار اعدام هستند» تشویق کند.
توماج صالحی در اوایل آبان ۱۴۰۱ در ارتباط با اعتراضات سراسری به کشته شدن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد، به دست نیروهای حکومتی بازداشت و زندانی شد. او یک سال بعد با قید وثیقه آزاد اما دوباره چند روز بعد بازداشت و راهی زندان اصفهان شد.
توماج صالحی روز ۳۰ فروردین ۱۴۰۳ در شعبه اول دادگاه انقلاب اسلامی اصفهان به اتهام «اجتماع و تبانی، و معاونت در بغی» محاکمه و حکم اعدامش روز پنجم اردیبهشت به وکلایش ابلاغ شد.
امیر رئیسیان یکی از وکلای او، همان زمان اشاره کرد که حکم اعدام قبلا از سوی دیوان عالی کشور نقض شده بود.
او همچنین گفت که درخواست فرجام‌خواهی از دیوان عالی جمهوری اسلامی در پرونده این خواننده معترض ثبت شده است.
صدور حکم اعدام برای توماج صالحی موجی از اعتراضات داخلی و بین‌المللی را در پی داشته است. از جمله جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، ضمن محکوم کردن صدور حکم اعدام توماج صالحی، خواستار آزادی فوری او شد و با انتشار پستی در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت: صدای توماج آرزوهای مردم ایران و همه کسانی که توسط رژیم ایران ساکت شده‌اند را تقویت می‌کند.
