پژوهش جدید کنگره برخی کمک های آمریکا به افغانستان را غیر متمرکز و بی فایده خوانده است. با وجود این که بسیاری از موارد ذکر شده در این گزارش مشکلات منحصر بفرد کشور جنگ زده افغانستان است، اما مواردی هم به چشم می خورد که می تواند در مورد هر کشور دیگری مصداق داشته باشد.
بر اساس گزارشی که به تازگی از سوی کمیته روابط خارجی سنای آمریکا منتشر شده، ایالات متحده ماهانه مبلغی معادل ۳۲۰ میلیون دلار در برنامه های کمک های غیرامنیتی و ۱۰ میلیارد دلار در عملیات نظامی در افغانستان هزینه می کند. این گزارش که نتیجه دو سال پژوهش یک گروه دمکرات در کمیته روابط خارجی سناست، ادعا می کند تلاش پر هزینه ای که برای کشور سازی در افغانستان صورت می گیرد، تنها موفقیت های محدودی در بر داشته و به نظر نمی رسد پس از خروج کامل نیروهای آمریکایی در سال ۲۰۱۴ پایدار بماند.
از زمان انتقال کنترل عملیات غیر نظامی از جاده سازی تا احداث مدارس و حتی کمک های بهداشتی از سازمان توسعه بین المللی ایالات متحده (USAID) به وزارت خارجه آمریکا، بنا به گفته گزارش، بوروکراسی به سطح جدیدی ارتقا پیدا کرده و با از میان رفتن نقش این سازمان، تصمیم گیری ها در مورد مسائل توسعه به جای کارشناسان این امر در اختیار دیپلمات ها قرار گرفته است که بیشتر با دولت و مقامات دولتی آن کشور سر و کار دارند. دکتر ماروین واین بام از انستیتوی خاور میانه می گوید «دولت کرزی بزرگترین مانع در افغانستان است که برای بقای خود، افرادی را در راس دولت قرار داده که توانایی اداره امور را ندارند.» بافت اصلی دولت افغانستان را روسای قبایل و جنگ سالاران تشکیل می دهند که پست وزارت را تنها به دلیل وفاداری به حامد کرزی از آن خود کرده اند و نه به دلیل داشتن تخصص و کارآیی های لازم برای آن.» دکتر واین بام می افزاید« باید ترکیبی از این دو وجود داشته باشد تا نهادهای سنتی را به نهاد های مدرن تغییر داد که این خود به زمانی طولانی نیاز دارد زمانی طولانیست و ما در پی نتیجه ای فوری هستیم. بسیاری از این وزرا، افراد بیسوادی را تنها به دلیل وفاداری در این وزارتخانه ها استخدام کرده اند. در نتیجه، بالا بردن قابلیت ها و عملکرد رژیمی با این ساختار، آسان نیست. »
طبق استراتژی ضد شورش دولت اوباما، در دو سال گذشته، بسیاری از کمک های مالی در جنوب و شرق افغانستان به مصرف رسیده است. هنگامی که نیروهای نظامی منطقه ای را از وجود طالبان پاکسازی می کنند، کمک ها به آن منطقه سرازیر می شود تا افراد محلی را متقاعد کند که آنان در امان هستند و باید از دولت افغانستان حمایت کنند. گزارش کمیته روابط خارجی سنای آمریکا موثر بودن چنین استراتژی را مورد سئوال قرا داده است. سعید طیب جواد، سفیر سابق افغانستان در واشنگتن می گوید «هم شرکای بین المللی افغانستان و هم خود افغان ها میان پروژه های بلند مدت توسعه و پروژه هایی برای ثبات کوتاه مدت، در چالش هستند.»
چنین پروژه هایی چه کوتاه و چه بلند مدت به حمایت مالی گسترده ای حتی پس از خروج کامل نیروها از افغانستان نیازمند است. دکتر ماروین واین بام از انستیتوی خاور میانه می گوید تا زمانی که جامعه بین المللی به دولتی مانند دولت کنونی افغانستان و یا دولت دیگر بدون حضور کرزی در مورد اداره کشور حتی در سطح پائین نوعی اطمینان داشته باشد، کمک ها به آن کشور ادامه خواهد داشت «قطع کمک ها بطور کامل، نوعی آشفتگی در افغانستان ایجاد خواهد کرد که به باور همه، در نهایت آنجا را به کانون امن برای تروریسم بین المللی تبدیل خواهد کرد»
رایان کراکر، دیپلمات کهنه کار آمریکایی که سابقه ای طولانی در حوزه خاورمیانه دارد و از بخت زیادی برای احراز پست سفارت در کابل برخوردار است، چالش های افغانستان را سخت تر از عراق خوانده و می گوید تصور این که افغانستان به کشوری تبدیل شود که بر بالای تپه ای بدرخشد، دور از واقعیت است «واشنگتن در انتظار گزارش ژنرال پترائوس فرمانده نیروهای آمریکا و ناتو در افغانستان است تا بر اساس این ارزیابی، تصمیم در تعدیل نیروها در افغانستان و احیانا استراتژی جدید بلند مدت در آن کشور را طرح ریزی کند.»