در حالی که سران کشورهای اروپایی از تعطیلات تابستانی بازمیگردند تا نخستين نشست خود را در ميان بحرانهای متعدد بینالمللی – در آفریقا، خاورمیانه و اوکراین – برگزار کنند، فرانسه و آلمان، دو عضو قدرتمند اقتصادی اتحاديه اروپا، به تدریج به عنوان رهبران سیاست خارجی آن اتحادیه مطرح میشوند.
کارشناسان میگویند، پاریس و برلین به جای رقابت با يکديگر برای کسب برتری، در حال کمک به ايجاد هماهنگی در دیپلماسی اتحادیه اروپا هستند.
به نظر میرسد این روزها کمتر چيزی، بجز سیاست خارجی فرانسه، مطابق ميل فرانسوا اولاند رئیس جمهوری آن کشور پيش میرود.
حکومت فرانسه، پس از اعزام نيرو برای کاستن از خشونتها در مالی و جمهوری آفريقای مرکزی، اکنون بهنظر میرسد توجه خود را بر خاورميانه متمرکز کرده است. در اواسط مردادماه (اوايل اوت) فرانسه وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا را از تعطیلات به بروکسل فراخواند تا در مورد عراق به رایزنی بپردازند، که نتيجه آن بدست آمدن توافق در مورد مسلح کردن نیروهای کرد عراقی بود که با شورشیان گروه موسوم به «دولت اسلامی» در حال مبارزه هستند.
پاریس همچنین اذعان کرد سلاحهايی را برای مخالفان سوریه فرستاده و درهای فرانسه را بهروی پناهندگان مسیحی عراق گشوده است. در ماه سپتامبر، آقای اولاند در نظر دارد میزبان یک همايش بينالمللی درباره تروريسم باشد.
رئيس جمهور اولاند، در نشستی در پاریس خطاب به سفیران فرانسه گفت، کشور در حال اقدام بر روی سياستهای خارجی بسياری است، هم از لحاظ ديپلماتيک و هم نظامی. او به عنوان مثال در مورد سوريه گفت، فرانسه سال گذشته در تاکيد بر راه حل نظامی عليه رژيم دمشق محق بوده است.
ژان ماری گوهانو، ديپلمات پیشین فرانسه و معاون هيات صلحبانی سازمان ملل متحد، میگوید به نظر میرسد فرانسه يکی از معدود کشورهای عضو اتحاديه اروپا است که هنوز در زمينه سياست خارجی از جاهطلبی برخوردار است. او همچنین گفت، ساير کشورهای اروپايی انگار نگاهشان را به درون متمرکز کردهاند و فکر تلاش در راه شکل دادن به جهان امروز را به کلی از ذهن خود خارج کردهاند.
اما یک کشور اروپایی دیگر هست که نگاه به بيرون دارد. آلمان رهبری تلاشها برای مهار بحران اوکراین را بدست گرفته است. همچنين در گسستی با ديپلماسی پس از جنگ جهانی دوم، آلمان توافق کرده است برای عراق اسلحه ارسال کند.
ادوارد تترو مدیر دفتر پاریس شورای اروپا در روابط خارجی نیز میگويد، اين دو سنگينوزن اقتصادی منطقه، و دشمنان سابق، احتمالاً اکنون کلید شکل دادن به سیاست خارجی هماهنگتر اتحادیه اروپا هستند.
تترو در ادامه میگويد «منافع مشترک در اين ميان نقش کليدی را بازی میکند. وزیران امور خارجه دو کشور، لورن فابیوس و فرانک والتر اشتاین مایر، میخواهند اطمينان حاصل کنند که دیپلماسی اروپا در مسیر درستی حرکت میکند. ديگر رقابتی در کار نيست، هرچه هست، همکاری نزدیکتر و نزدیک تر است.»
به زعم کارشناسان، آلمان و فرانسه در پرداختن به درگیریهای فعلی جهان، هر يک حوزههای نفوذی مجزا از يکديگر را برای خود تعريف کردهاند. آنها میگويند تعجبآور نیست که آلمان نقش رهبری را در رسيدگی به اوضاع اوکراین در پيش گرفته، و در تلاش برای اعمال تحریمهای سنگینتر اتحادیه اروپا علیه روسیه است.
حیطه نفوذ فرانسه اما، کشورهای جنوب صحرای آفریقا است.
صاحبنظران میگويند فرانسه در سياست خارجی مربوط به آن منطقه نقش تعيين کنندهای بازی میکند. آنها میگويند، هرگاه موردی برای دخالت بشردوستانه پيش میآيد، فرانسه مسئوليت را بر عهده میگيرد و تلاشها را رهبری میکند.
در خاورمیانه، فرانسه از سال ۲۰۰۳ میلادی (۱۳۸۲ خورشیدی) که با دخالت نظامی آمريکا در عراق مخالفت کرد، اکنون کاملاً موضع خود را عوض کرده است. در چشماندازی که کاملا نسبت به آن زمان تغيير نموده، فرانسه سال گذشته از حملات هوايی عليه حکومت بشار اسد حمايت کرد. رئيس جمهور اولاند همچنين اذعان کرد اپوزيسيون ميانهروی سوريه را مسلح کرده است.
فرانسه امروز برای کردهای عراقی نیز سلاح ارسال میکند.