در حالی که دولت تازه در ایران چندین هفته است که آغاز به‌کار کرده و همه وزرای پیشنهادی هم مشغول به کار شده‌اند، معاون اول مسعود پزشکیان شرایط دانشگاه‌ها و فضای حاکم بر آن را «نگران کننده» دانست و گفت فضایی که در طی چند سال اخیر در دانشگاه‌ها حاکم بوده «فضای امنیتی بوده است و ما نگرانیم.»
محمدرضا عارف همچنین اعلام کرده که دولت برای تبدیل زندان اوین به دانشگاه آمادگی دارد و اجرای این مصوبه «به نفع کشور است» و «این پیام را به دنیا می‌دهیم که زندان را به دانشگاه تبدیل می‌کنیم.»
به گفته عارف دانشگاه هنوز مرجعیت خود را در بین مردم از دست نداده و هنوز احترام و اعتماد استاد و دانشگاه در جامعه بالاست.
این سخنان معاون اول دولت جمهوری اسلامی در حالی بیان می‌شود که مدیریت دانشگاه‌ها در حال حاضر در اختیار وزرای کابینه، از جمله وزارت اطلاعات، وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فن‌آوری و همچنین وزارت بهداشت و آموزش پزشکی است.
گزارش‌ها نشان می‌دهد در سال‌های اخیر و به خصوص پس از کشته شدن مهسا امینی در بازداشت «گشت ارشاد»، برخوردهای امنیتی با دانشجویان شدت یافته و رویکرد دانشگاه‌ها در تمامی امور امنیتی شده است.
اخراج و تعلیق اساتید و دانشجویان از جمله نتایج امنیتی شدن فضای دانشگاه‌ها در سال‌های اخیر است. لازم به ذکر است پیش از این نیز در دانشگاه‌ها فضای باز سیاسی وجود نداشت و سرکوب همواره بخشی از رویکرد حکومت در مدیریت دانشگاه بوده است.
