دیپلماتهای ارشد جمهوری اسلامی ایران و سه کشور بریتانیا، آلمان و فرانسه، همراه با هماهنگکننده ارشد اتحادیه اروپا، قرار است روز جمعه نهم آذر در نشست مهمی در ژنو سوئیس امکان آغاز مذاکرات جدی برای کاهش تنشهای منطقهای و بررسی برنامه هستهای حکومت ایران را بررسی کنند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، این نشست در محلی برگزار میشود که بیش از یک دهه پیش مذاکرات هستهای ایران در همانجا آغاز شده بود.
هدف این دیدار، بررسی راههای کاهش تنشها پیش از آغاز ریاست جمهوری دونالد ترامپ است.
رویترز اشاره کرد که انتظار میرود دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب ایالات متحده، سیاست فشار حداکثری علیه ایران را تشدید کند و به دنبال توافقی جامع در منطقه باشد.
بر اساس این گزارش، مجید تختروانچی، معاون وزیر امور خارجه و مذاکرهکننده ارشد هستهای جمهوری اسلامی ایران، با دیپلماتهای اروپایی به گفتگو خواهد نشست.
رویترز نوشت که برگزاری این نشست در شرایطی است که «سطح بیاعتمادی میان طرفین به دلیل قطعنامه اخیر کشورهای اروپایی علیه حکومت ایران و افزایش محدودیتها بر غنیسازی اورانیوم» جمهوری اسلامی ایران به شدت افزایش یافته است.
بریتانیا، آلمان و فرانسه در ماههای اخیر موضع سختتری در قبال حکومت ایران اتخاذ کردهاند. یکی از دلایل این تغییر موضع، حمایت نظامی تهران از روسیه در جنگ اوکراین بوده است. از سوی دیگر، هدف اصلی جمهوری اسلامی ایران در این مذاکرات، تلاش برای لغو تحریمهای سنگینی است که پس از خروج ایالات متحده از توافق هستهای بر اقتصاد ایران تحمیل شدهاند.
با این حال، مقامات هر دو طرف تأکید کردهاند که مذاکرات صرفاً محدود به مسئله هستهای نخواهد بود و موضوعات دیگری همچون روابط نظامی ایران با روسیه و تنشهای منطقهای نیز باید بررسی شوند.
دیپلماتهای اروپایی هشدار دادهاند که زمان برای رسیدن به توافق در حال اتمام است. در صورت عدم توافق، احتمال بازگشت تحریمهای لغو شده وجود دارد.
رویترز نوشت: این نشست بهعنوان فرصتی مهم برای کاهش تنشهای منطقهای و ایجاد راهحلهایی دیپلماتیک در نظر گرفته میشود، اما اختلافات عمیق و شرایط حساس منطقهای موفقیت آن را به چالش کشیده است.
پیش از برگزاری نشست ژنو، انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، روز پنجشنبه هشتم آذر اعلام کرد که در گفتگو با دو مقام جمهوری اسلامی ایران خواستار پایان کمک نظامی حکومت ایران به روسیه شده است.
آقای مورا ضمن اعلام این موضوع در شبکه اجتماعی «ایکس» با اشاره به دیدارش با مجید تختروانچی و کاظم غریب آبادی، معاونان وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نوشت که به آنها گفته است که پرونده اتمی جمهوری اسلامی «نیاز به راه حل دیپلماتیک دارد» و «جلوگیری از تشدید تنشها در منطقه برای همگان مهم است.
او همچنین اشاره کرد که در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران با این دو مقام جمهوری اسلامی گفتگو کرده است.
کشورهای عضو اتحادیه اروپا و نیز ایالات متحده بارها از ارسال پهپاد و موشکهای بالستیک از سوی جمهوری اسلامی ایران به روسیه، نقش حکومت ایران در ایجاد تنش در خاورمیانه و نیز نقض گسترده حقوق بشر در ایران انتقاد کردهاند.
آنها از جمله تحریمهایی را علیه مقامات و شرکتهای جمهوری اسلامی ایران اعمال کردهاند.
پیشتر متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، روز دوشنبه پنجم آذر در کنفرانس خبری گفت که دولت جو بایدن در مذاکرات جمهوری اسلامی ایران با سه کشور اروپایی باقی مانده در برجام، حتی به صورت غیرمستقیم هم شرکت ندارد.
آقای میلر در پاسخ به پرسش خبرنگار بخش فارسی صدای آمریکا در مورد این که واشنگتن در این دیدار حضور دارد یا خیر و انتظارش چیست، گفت: «نه، ما به این مذاکرات نخواهیم پیوست. ما از نزدیک با سه شریک اروپایی خود در رابطه با اجرای کامل تعهدات پادمان هستهای ایران و مسئول دانستن ایران به خاطر عدم اجرای این تعهداتش، هماهنگ کرده ایم.»
او اعلام کرد: «ما به صراحت اعلام کردهایم که (حکومت) ایران باید بدون تأخیر بیشتر، همکاری کامل با آژانس بینالمللی انرژی اتمی داشته باشد و بنابراین به هماهنگی نزدیک با دولتهای فرانسه، آلمان و بریتانیا ادامه خواهد داد.»