اتحادیه اروپا روز دوشنبه ۲۳ مهر تحریمهایی را علیه معاون وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران، اعضای ارشد سپاه پاسداران، و سه شرکت هواپیمایی به اتهام ارسال پهپاد، موشک، و تجهیزات دیگر به روسیه برای استفاده در جنگ علیه اوکراین، وضع کرد.
نام سه شرکت هواپیمایی ایران ایر، ماهان ایر، و ساها، و نیز سید حمزه قلندری، معاون وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران، در میان تحریمشدگان است.
حمزه قلندری یکی از هفت مقام ارشد جمهوری اسلامی است که اکنون سفر او به اروپا ممنوع و داراییهایش در این اتحادیه مسدود شده است. بنا بر بیانیه اتحادیه اروپا، با توجه به سمت بالای قلندری در حکومت، او «در توسعه برنامه [پهپادی] و موشکی جمهوری اسلامی مشارکت داشته است.
بنا بر تحریمهای تازه اتحادیه اروپا همچنین داراییهای سه شرکت هواپیمایی ایران ایر، ماهان ایر، و ساها مسدود شده است. اتحادیه اروپا اعلام کرد که از هواپیماهای این شرکتها «بارها برای انتقال هواپیماهای بدون سرنشین ساخت ایران و فناوریهای مرتبط با آن به روسیه استفاده شده است» و روسیه آنها را در «جنگ تجاوزکارانه» خود علیه اوکراین به کار برده است.
آندری سیبیها، وزیر امور خارجه اوکراین، با انتشار پستی در رسانه ایکس گفت کشورش از تحریمهای اتحادیه اروپا علیه جمهوری اسلامی در واکنش به انتقال تسلیحات از ایران به روسیه استقبال میکند.
به گفته دیپلمات ارشد اوکراین، کمک نظامی به یک متجاوز، نقض قوانین بینالمللی و منشور سازمان ملل متحد است و حامیان تجاوزگری باید مسئول دانسته شده و مجبور به پرداخت هزینه این اقدام خود شوند.
خبرگزاری رویترز روز جمعه ۲۰ مهر به نقل از یک مقام ارشد اتحادیه اروپا گزارش داده بود که این اتحادیه روز دوشنبه ۲۳ مهر در نشست وزیران امور خارجه کشورهای عضو خود نخستین بسته مربوط به این تحریمها را ارائه خواهد کرد.
پیشتر وزیران خارجه کشورهای عضو «گروه هفت» روز شنبه ۲۴ شهریور با انتشار بیانیهای مشترک، انتقال موشکهای بالستیک از سوی جمهوری اسلامی ایران به روسیه را با شدیدترین لحن محکوم کرده بودند. آنها در این بیانیه یادآور شده بودند که روسیه با استفاده از جنگافزارهای ایرانی غیرنظامیان اوکراینی را کشتار میکند و زیرساختهای حیاتی این کشور را هدف حمله قرار میدهد.
آنها همچنین هشدار داده بودند که همچنان به تعهد خود مبنی بر پاسخگوکردن حکومت ایران به دلیل حمایت غیرقانونیاش از جنگ غیرقانونی روسیه علیه اوکراین پایبند هستند و با اقدامات «جدید» و «چشمگیر» خود به آن پاسخ میدهند.
ایالات متحده نیز در موارد مختلف تحریمهایی را علیه افراد و نهادهای پشتیبانیکننده از فعالیتهای موشکی و پهپادی جمهوری اسلامی وضع کرده است.
در حالی که نگرانیهای جهانی از گسترش همکاریهای نظامی دو کشور در شرایطی که نزدیک به سه سال از تهاجم روسیه به اوکراین میگذرد، افزایش یافته است مسعود پزشکیان و ولادیمیر پوتین، روسای جمهوری اسلامی ایران و روسیه، روز جمعه ۲۰ مهر طی دیداری در عشقآباد، پایتخت ترکمنستان، همکاریهای فزاینده میان تهران و مسکو را به بحث و تبادلنظر گذاشتند.
پوتین در این دیدار با اشاره به همکاری «فعالانه» روسیه و حکومت ایران گفت ارزیابیهای دو کشور درباره اتفاقات جاری در سطح جهان «غالبا بسیار نزدیک» است.
پزشکیان اشارهای به حمایت جنجالبرانگیز و پرهزینه نظامی جمهوری اسلامی از جنگافروزی روسیه در اوکراین نکرد.
به دنبال تهاجم نظامی روسیه به اوکراین، جمهوری اسلامی اقدام به تامین تسلیحاتی لشکریان پوتین به هزاران فروند پهپاد انتحاری کرد که برای حمله به زیرساختهای غیرنظامی و شهروندان اوکراینی مورد استفاده قرار گرفتهاند.
حکومت ایران اخیرا نیز بهرغم هشدارهای مکرر جامعه جهانی اقدام به ارسال صدها فروند موشک بالستیک به روسیه کرد.
آمریکا و اتحادیه اروپا در واکنش به همکاریهای نظامی جمهوری اسلامی با روسیه، چندین بسته تحریمی علیه افراد و نهادهای ایرانی دستاندرکار در توسعه این روابط وضع کردهاند.
منبع: رویترز و رسانههای ایران