لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۲۹ شهریور ۱۴۰۳ ایران ۰۴:۳۹

گزارش: ادامه جدال ها برسرپوشاندن صورت زنان در مصر


بنا برگزارش خبرگزاری رويتراز قاهره، رقيه محمد، معلم يک مدرسه ابتدايی، ترجيح می دهد بميرد تا آنکه صورت پوش يا «نقاب» خود را از صورت بردارد

بنا برگزارش خبرگزاری رويتراز قاهره، رقيه محمد، معلم يک مدرسه ابتدايی، ترجيح می دهد بميرد تا آنکه صورت پوش يا «نقاب» خود را از صورت بردارد. اين مسئله رقيه محمد را در پيشاپيش جبهه منازعاتی قرار می دهد که درسوی ديگرآن دولتی که از حمايت رهبران مذهبی برخوردار است و می کوشد که «اسلام گرايی» را در اين کشور محدود کند، قرارگرفته است.

يک سازمان مذهبی دولت مصر، کوشش دارد تا معلمانی چون رقيه محمد را وادارد تا در کلاس درس و هنگام آموزش دانش آموزان مونّث، نقاب يا صورت پوش اسلامی خود را از چهره بردارند. اين مسئله با مخالفت شديد آندسته از رهبران اسلام روبروشده است که معتقدند زنان چنانچه تمايل داشته باشند بايد حق آن را داشته باشند که صورت خود را زيرنقاب های مخصوص اسلامی بپوشانند.

رقيه محمد می گويد:«من نقاب می پوشم چرا که اين رسم و سنتی است که توسط پيامبر اسلام حضرت محمد برقرار شده است. اين چيزی است که مرا به اعتقادات مذهبی ام و به زنان (همسران) حضرت محمد که صورت های خود را با همين نقاب ها می پوشاندند نزديک تر می سازد.»

رقيه محمد درادامه اين سخنان می گويد:«من به خوبی می دانم چه عواملی باعث می شود که خدا و پيامبر گزيده او حضرت محمد مرا دوست داشته باشند و هيچ فردی يا شيخی(رهبرمذهبی) نمی تواند مرا وادار کند که از پوشيدن اين حجاب خودداری کنم. من ترجيح می دهم بميرم تا اين نقاب را از صورتم بردارم. حتی درکلاس درس ودرمقابل شاگردانی که همگی دخترهستند، من ترجيح می دهم نقاب برچهره داشته باشم.»

مصر، زادگاه ايمان الظواهری، يکی از رهبران اصلی گروه تروريستی القاعده است که در دهه ٩٠ ميلادی در اين منطقه دست به يک سری فعاليت های تروريستی زد که دراغلب آن ها جهانگردان خارجی هدف اين حملات اوبوده اند. الظواهری علاقمند است تا مخالفان «اسلام گرايی» را تا پيش از فرارسيدن انتخابات پارلمانی مصر و انتخابات رياست جمهوری در سال ٢٠١١ دراين کشور سرکوب و درنتيجه ارعاب کند.

رواج نقاب که درحقيقت نوعی ترجمان قوانين اسلامی به شمار می رود، نشانگرتهديدات چند جانبه است که کشورمصردرصورت هرگونه مخالفت سياسی با پيشبرد اهداف اسلام گرايان در اين کشوربا آن روبرومی باشد. تهديداتی که به نظر می رسد از طغيان مجدد و تجديد حيات «اسلام گرايی» در کشورهای اطراف خليج فارس، اماکنی که مردم مصر برای کار به آن سفر می کنند سرچشمه گرفته است.

ماه گذشته هنگامی به جنجال پوشيدن و يا نپوشيدن نقاب بيش از پيش دامن زده شد که يک مقام دولتی و رهبرمسجد الازهر مصراز يکی از دانش آموزان دختر خواست تا هنگام ديداراز مدرسه دخترانه خود، نقاب خود را ازچهره بردارد.

سيد محمد طنطاوی، شيخ اعظم مسجد الازهر سپس يک حکم قانونی صادرکرد وطبق آن از تمام زنان و دختران درمدارس خواست تا از پوشيدن نقاب دراين مدارس خودداری کنند. او توضيح داد که هيچ دليلی ندارد که زنان و دختران صورت خود را از زنان و دختران ديگر بپوشانند.

مرکز پژوهش و تحقيقات وابسته به اين مسجد نيز کمی پس از صدور حکم قانونی مذکور، آن را تائيد کرد و اعلام کرد که پوشش نقاب در يک کلاس درس با معلمان مونث، در محل امتحانات و در خوابگاه های زنانه اين مدارس لزومی ندارد. دراين ميان، شبکه های خبری دولتی نيز طی تبليغات گسترده ای از زنان مصری خواسته اند تا با درنظرداشتن اثرات مخربی که پوشيدن نقاب می تواند دريک جامعه مترقی به جای بگذارد صورت های خود را از زير اين حجاب های اسلامی بيرون بياورند.

هرچند گروه کثيری از زنان و دختران مصری پوشاندن سر و گردن خود را يک وظيفه مذهبی اسلامی می شمارند، اما تعداد کمی از دانش پژوهان اسلامی بر اين اعتقادند که به راستی داشتن حجاب در دين اسلام امری اجباری است.

با اين وجود تعداد روزافزونی از زنان مصری با صرفنظراز روسری های ساده به نوعی صورت پوش موسوم به «نقاب» روی آورده اند. بسياری از کارشناسان اين مسئله را درارتباط مستقيم با نفوذ بيش از پيش «تفکرات وهابی» وابسته به عربستان سعودی درجوامع اسلام گرای مصری می بينند. هالا مصطفی، کارشناس سياسی می گويد:«اين عادت از قلب جامعه مصر نشئت نگرفته است بلکه از کشورهای خليج فارس برآمده است. امروز افراط گرائی در جوامع مختلف مصر افزايش يافته است به ويژه در ٣٠ سال گذشته و درنتيجه آن افکار افراطی نيزگسترش يافته و هرروز بيشتر در بطن جامعه امروزی اين کشورنفوذ می کند

درمصر، برخلاف کشورهای اسلامی ديگر از جمله ايران و عربستان سعودی قانون حجاب اجباری وجود ندارد. اما بسياری از کسانی که برای کار به کشورهای اطراف خليج فارس، از جمله عربستان سعودی سفر می کنند به نظر می رسد که ايدئولوژی وهابی و آداب و رسوم ديگر آن را در مصر ترويج می کنند.

سی سال پيش، دختران و زنان جوان در حالی که لباس های بی آستين و دامن های مينی ژوپ می پوشيدند به دانشگاه قاهره می رفتند. آنان در سواحل الکساندريا با بيکينی های کوچک حمام آفتاب می گرفتند. اين دورانی بود که به نظر می رسيد جامعه مصر از آزادی و بردباری خاصی برخورداراست.

درمجموع هرگونه سرپوش يا حجاب درآن دوران نشانگر طبقه خاصی از جامعه مصربود. سرپوش اسلامی اغلب در ميان طبقه کم درآمد رواج داشت. زنان و دختران طبقات متوسط و بالای جامعه به ندرت از حجاب به خصوص درسنين پائين تر استفاده می کردند. اين گروه درصورت استفاده از حجاب هم اغلب به دنبال نوع مدرن و مد روز آن بودند. پوشيدن نقاب در آن زمان امری نادر و بی سابقه محسوب می شد.

امروزه در مصر، پوشيدن نقاب به شدت رواج يافته است. چه درميان زنان با چادرها و نقاب های سياه در هتل های گرانقيمت و مراکزخريد بالای شهر و چه درميان زنان طبقه کم درآمد اماکن فقيرنشين.

کارشناسان معتقدند ايجاد تغييرات اساسی درروند اين ترجمان های تعصب آميزمذهبی اسلامی، نياز به مدت زمانی طولانی، ريشه يابی و ايجاد رفرم و تغييراتی در بطن جامعه دارد. بنا برگفته همين کارشناسان ايجاد اين تغييرات در جامعه ای که به معلمان اجازه داده است که با نقاب به شاگردان خود درس بدهند به ويژه چالش آميزتر و مشکل ترخواهد بود.

XS
SM
MD
LG