در حالی که مقامات جمهوری اسلامی از حل بحرانهایی از جمله آلودگی هوا، کمبود برق، و کنترل نرخ ارزهای خارجی درماندهاند و تلاش میکنند آن را به آن چه «عملیات روانی دشمن» مینامند نسبت دهند، ناظران کارگزاران حکومت را «جماعتی هپروتی» و عامل «سونامی ورشکستگی» میدانند.
مقامات جمهوری اسلامی در روزهای گذشته و در پی تشدید فزونی قیمت دلار در بازار، آلودگی هوای غیرقابل کنترل، و کمبود انرژی، ایران را با تعطیلی گسترده روبهرو کردهاند.
بر اساس گزارشهای ویدئویی، تهران با موجی گسترده از آلودگی هوا مواجه است، به طوری که دایره دید به فاصله کوتاه محدود میشود و به نظر میرسد مهی خاکستری و غلیظ در پایتخت جریان دارد. گزارشهای شهروندی از کلانشهرهای دیگر نیز وضعیت چندان بهتری ندارند.
در این حال، در پی اوج گرفتن دوباره قیمت دلار که برای ساعاتی در روز چهارشنبه ۲۸ آذر از مرز ۷۸ هزار تومان نیز گذشت، محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی، با شانه خالی کردن از مسئولیت، آن را به «عوامل روانی دشمن» نسبت داد.
در مقابل، بورقان نظامی، اقتصاددان ایرانی آمریکایی، با بیان این که «بانک مرکزی سامانه ارز مبادلهای را جایگزین ارز نیمایی کرد، و قیمت ارز مبنا برای عمده واردات کشور در مدت کمتر از یک هفته از ۵۴ هزار تومان به ۶۱ هزار تومان برای هر دلار رسید»، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «تصورات رئیس بانک مرکزی، و تقریبا تمام کارگزاران جمهوری اسلامی، از سازوکارهای جهان فرق چندانی با» نگاه رهبر جمهوری اسلامی ندارد.»
این اقتصاددان، کارگزاران جمهوری اسلامی را «جماعتی هپروتی» نامید که در جریان «نکبت ۵۷»، ایران را «مصرف اهداف» خود در ستیز با آمریکا و کشورهای غربی کردهاند.
سیامک جوادی، پژوهشگر اقتصاد مالی در دانشگاه تگزاس، نیز با بیان این که «نگویید دلار گران شد»، گفت که «ارزش دلار در دنیا در چند روز گذشته تغییر خاصی نکرده» بلکه «این ریال است که دارد مستمر سقوط میکند.»
به گفته این کارشناس، «اگر دلار این طور که در ایران گران شده، در جاهای دیگر دنیا نیز گران شده بود، الآن کل اقتصاد دنیا در آشوب بود.»
همزمان، ویدئویی از حضور گروهی از تولیدکنندگان در یک جلسه رسمی در شبکههای اجتماعی فراگیر شده که در آن یک تولیدکننده با اشاره به «سونامی ورشکستگی»، از مقامات جمهوری اسلامی میخواهد که «به سخنان تولیدکنندگان و درد آنها گوش» کنند و تأکید میکند که تولیدکنندگان «نه گاز دارند و نه برق، تولید در کشور خوابیده است» در حالی که صنعتگران «مجبورند حقوق بدهند و مالیات بپردازند.»
همچنین یک شهروند با اشاره به شدت آلودگی هوا، وضعیت را به «اتاق گاز» تشبیه کرد و در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «در این اتاق گازی که از بیتدبیری شما برای مردم درست شده، داریم خفه میشویم.»
او خطاب به مقامات جمهوری اسلامی گفت: «لامذهبهای لعنتی، این چه زندگیای بود که برای مردم درست کردید؟»
مهسا امرآبادی، روزنامهنگار، نیز به «وضعیت ارز، هوا، برق، گاز، و اقتصاد» اشاره کرد که به تأکید او «در فجیعترین حالت ممکن است.»
او همچنین با اشاره به گریه مسعود پزشکیان در جلسه مربوط به بزرگداشت خانواده در روز چهارشنبه، گفت: «بعد رئیسجمهور مملکت در همایش رسمی برای همسرش عزاداری میکند. مجیزگویان حقیر و رانتبگیران فاسد هم برایش کف میزنند. شوخی دارید با ما؟»
شهریار شمس، فعال مدنی در ایران، نیز تأکید کرد که «قسمت تلخ این وضع دلار، آلودگی هوا، تعطیلی کشور» و موارد مشابه آن، «این است که ما در حال توسعه نیستیم و اگه تغییری به وجود نیاوریم، اوضاع آینده خیلی بدتر از الآن میشود.»
یک کاربر نیز وضعیت کنونی در ایران را این گونه توصیف کرد: «نابودی محیط زیست، آلودگی هوا، قطعی برق، نابودی منابع، دلار سر به فلک کشیده، جوانان افسرده، مرگ امید و آرزو، سیاست های شکسته خورده، ارتشی فرسوده، غرور ملی پایمال شده، بحرانهای بینالمللی.»
به گفته او، «همه اینها هدیه رژیم اسلامی به ایران و ملت ایران است»، در حالی که مقامات جمهوری اسلامی «به فکر حجاب و فیلترینگ» هستند.
در حالی که مقامات جمهوری اسلامی، ایران را به بهانههایی از جمله سرما و آلودگی هوا با تعطیلی گسترده و پرسشبرانگیز مواجه کردهاند، تلاطم در بازار مالی همچنان ادامه دارد و نرخ دلار آمریکا روز سهشنبه به رکوردی بیسابقه رسید و در ساعاتی از روز چهارشنبه از قیمت ۷۸ هزار تومان نیز فراتر رفت.
بهزاد احمدینیا، روزنامهنگار حوزه انرژی، نیز به صدای آمریکا گفته است که وضعیت جمهوری اسلامی ایران از «بحران انرژی» گذشته و به «ورشکستگی انرژی» رسیده است.
در این حال، خبرگزاری رویترز در گزارش تازهای خبر داده است که «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی» تسلط خود را بر صنعت نفت ایران تقویت کرده و تا ۵۰ درصد صادرات نفت را که منبع اصلی درآمد تهران و تأمین مالی نیروهای نیابتی آن در سراسر خاورمیانه است، کنترل میکند.