لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۶ اردیبهشت ۱۴۰۳ ایران ۱۱:۰۲

اپرای چینی با دوهزار سال قدمت بار دیگر بر صحنه تئاترهای چین می درخشد


اپرای چینی با دوهزار سال قدمت بار دیگر بر صحنه تئاترهای چین می درخشد
اپرای چینی با دوهزار سال قدمت بار دیگر بر صحنه تئاترهای چین می درخشد

اپرای سنتی چین که ریشه در اساطیر این کشور دارد، با برخورداری از پیشینه ای دو هزارساله گرچه همچون تئاتر کابوکی ژاپن سخت وابسته به سنتهای گذشته و فرم های کلاسیک نمایش روزگار باستان چین است؛ اما امروزه و پس از سرنگونی خاندان پادشاهی در این سرزمین این نمایش در زمینه مخاطبان دچار دگرگونی شده و از نمایشی صرفاً درباری به نمایشی همگانی و جهانی فراروییده است. نویسندگی، کارگردانی و بازیگری (بازیگرانی که هنرمندان برجسته رقص و آواز سنتی چین هستند) حرفه ای موروثی و دیرینه در شماری از خاندانهای هنرمند حومه شهر ممنوعه پکن هستند که هنوز و باوجود تغییرات ناشی از انقلاب سرخ چین؛ این گروه از احترام ویژه ای در میان طبقات جامعه بویژه فرهیختگان جامعه شهری که شناختی ملموس از این هنر برخوردارند.

اپرای سنتی چین یا «اپرای بیجینگ» برآمده از اسطوره های این سرزمین در مکانی انسانی برای عینیت یافتن خدایان، ارواح نیک و همچنین ارواح شریر بوده است. باورمندان به این نمایش اسطوره ای آیینی سخت براین باورند که انسانها تنها مخاطبان این نمایشها نیستند؛ بلکه ارواح نیک و بد نیز به تماشای این نمایشها می نشینند تا شاهد گفتار و کردار خدایان به زمین آمده باشند. هرچند تا سده بیستم طبقه برگزیده جامعه، بویژه: بغپورها یا فرزندان خدایان یعنی پادشاهان چین تماشاگران انحصاری این نمایشهای اسطوره ای بوده اند؛ اما هنوز و همچنان و باوجود تغییرات شگرف اجتماعی در جامعه چین امروزه نیز شخصیتهای اسطوره ای و تاریخی چین محور رویدادهای داستانی این اپراها هستند.

اساس این نمایش سنتی را رقص، آواز و لباسهای رنگین پرشکوهی شامل می شود که بخشی تاثیرگذار از نمایش و در خدمت پیشبرد رویدادها هستند. پایه های شکل دهنده اپرای چینی را رقص، آواز، موسیقی، لباسهای رنگین، آرایش چهره، دلقکها، بندبازان و نقالان از ملزومات اساسی این نمایشها هستند تا بتوانند بخشی از فرهنگ و رفتار خدایان را پژواک دهند. ژانگ یجوان استاد دانشگاه و کارشناس اپرای چینی می گوید: اپرای بیجینگ برآمده از اسطوره های کهن چینی ست که پیشینه ای دوهزار ساله دارد که همه فرمهای دیگر هنرها همچون رقص، آواز، و کمدی را نیز به کار گرفته است.»

این کارشناس بنیاد اپرای بیجینگ می افزاید: «بعنوان یک نمایش شما می توانید در این اپرا همه چهار پایه اصلی نمایش صحنه ای از جمله آوازهای همراه با موسیقی، سخنرانی یا دیالوگ، حرکت و بازیهایی همچون رقص را شاهد باشید.»

او با اشاره به نمایش در دست کار خود افزود: «داستان این نمایش با مرگ «گاوزو لیو بانگ» بغپور چین آغاز می شود. شخصیت اصلی در این اپرا شهبانو گائوست. شهبانویی که هرگز عشقی از پادشاه دریافت نکرد؛ زیرا پادشاه زنی به نام کی را دوست داشت که پنهانی معشوقه اش بود. زنی زیبا و جوان که به طرز افسانه ای و اسطوره ای برخوردار از توانایی هنر رقص بود. از این رو شهبانو از این رقصنده دربار بشدت متنفر و منزجر بود. و پس از مرگ پادشاه زمانی که به تخت نشست دست به انتقام علیه آن رقصنده زد. این داستان تمرکز بر چگونگی طراحی توطئه و انتقام علیه این رقصنده دارد که پایانی دردناک و سوگمندانه دارد.»

جذابیت جادویی هنر رقص و آواز در این شیوه از نمایش سنتی چینی در برابر نهاد قدرت اجتماعی که پادشاه نماد آن شناخته می شود رودررو شده به نبردی سهمگین تن می دهد که فرجامی سوگمندانه و دردناک دارد.

XS
SM
MD
LG