رهبران پنج کشور هم مرز دریای خزر، امروز برای امضای توافقنامه ای تاريخی در ارتباط با وضعيت حقوقی درياچۀ خزر در شهر بندری آکتائو در قزاقستان بودند. هدف پاسخ دادن به ابهاماتی محوری در بحث های چند دهه اخیر بود. خزر یا کاسپین که بزرگترین دریاچه جهان است، عمدتا دریا نامیده می شود.
اين توافقنامه قرار است تکليف اختلافات چند دهه ای اين کشورها، به ويژه تعريف زيست محيطی خزر و اين که آيا خزر با توجه به حجم آبی خود در تعريف درياچه می گنجد يا تعريف دريا بر آن صادق است، را روشن کند. گفتنی است که دریا و دریاچه هر يک بار حقوقی خود را در بر دارد و در قوانين بين المللی در مقوله متفاوتی قرار می گيرد.
اهميت تاريخی اين توافقنامه در روشن ساختن سهم هر يک از پنج کشور از خزر و بار مسئوليت های هر يک در قبال آن است. امری که به گفتۀ تحليلگران به احتمال زياد کمترين سهم را نصيب روسيه و ايران خواهد کرد.
يکی از بزرگترين دلايل بحث انگيز بودن خزر، غنای ذخاير طبيعی آن از جمله، نفت گاز و فراوانی ذخاير هيدروکربن، مرغوب ترين و گران ترين خاويار جهان، استفاده‌های تفريحاتی و درآمدهای ناشی از آن و غنای فرهنگی موجود در يک منطقه است.
بر اساس آخرين داده های سازمان اطلاعات انرژی آمريکا، در سال ۲۰۱۲ در عمق آب های خزر گنجينه ای به حجم ۴۸ ميليارد بشکه نفت، بيش از ۸ ميليارد مکعب گاز طبيعی خوابيده در حاليکه تخمين زده می شود در حال حاضر ذخاير بی شماری در گوشه و کنار آن و درياهای اطراف دست نخورده باقی است.
بزرگترين بخش اين ذخيره نفتی در ميدان نفتی کاشاقان است که در بخش شمالی حوضه نفتی دریای خزر، در نزدیکی ساحل شهر آتیرائو در کشور قزاقستان قرار دارد و در سال ۲۰۰۲ کشف شد.
نشست امروز پنجمين دور مذاکرات کشورهای هم مرز دريای خزر بود.
در سال های گذشته بيش از ۵۰ گردهمايی نیز در سطح مقامهای پايين تر برگزار شده است.
