یک نمونه اولیه از ربات‌های زیردریایی که توسط آزمایشگاه پیش‌رانش جت ناسا در نزدیکی لس‌آنجلس در حال توسعه هستند، روز پنجشنبه ۸ شهریور در یک کمپ آزمایشگاهی نیروی دریایی ایالات متحده آزمایش شد. این کمپ آزمایشگاهی از فروردین ۱۴۰۳ زیر دریای یخ زده بوفورت در شمال آلاسکا مستقر شده است.
این ربات‌های کاوشگر زیردریایی که مهندسان متخصص ناسا در زمینه کاوش در جهان‌های دور در حال طراحی آن‌ها هستند، قرار است میزان ذوب یخ‌های وسیع اطراف قطب جنوب بر اساس تغییرات آب و‌هوایی و تاثیر آن بر بالا آمدن سطح آب دریاها را اندازه بگیرند.
پل گلیک، مهندس جی‌پی‌ال و محقق اصلی پروژه «آیس‌نود»، در خلاصه‌ای که روز پنجشنبه در وبسایت ناسا منتشر شد چنین آورده است: «این ربات‌ها بستری برای انتقال ابزارهای علمی به سخت‌دسترس‌ترین مکان‌های روی زمین هستند.»
هدف این کاوشگرها ارائه داده‌های دقیق‌تر برای سنجش میزان تاثیرگذاری گرم شدن آب اقیانوس‌ها در اطراف قطب جنوب بر ذوب شدن یخ‌های ساحلی این قاره است. این داده‌ها به دانشمندان اجازه می‌دهد که مدل‌های کامپیوتری برای پیش‌بینی افزایش سطح آب دریاها در آینده را بهبود بخشند.
نزدیک به ۱۵۰۰ دانشمند که این هفته در جنوب شیلی برای یازدهمین کنفرانس علمی تحقیقات قطب جنوب گرد هم می‌آیند، بر سرنوشت این بزرگترین صفحه یخی کره زمین متمرکز خواهند بود.
بنا به تحقیقاتی که ناسا در سال ۱۴۰۱ انجام داد نازک شدن و تخریب صفحه یخی قطب جنوب از سال ۱۳۷۶ تاکنون جرم آن را ۱۲ هزار میلیارد تن، یعنی دو برابر تخمین‌های پیشین، کاهش داده است.
ذوب شدن کامل این صفحه یخی باعث افزایش ۶۰ متری سطح دریاها در کره زمین خواهد شد.
صفحات یخی مانند تکیه‌گاه‌های غول‌پیکری هستند که از لغزیدن یخچال‌های طبیعی به داخل اقیانوس‌ها جلوگیری می‌کنند.
تصاویر ماهواره‌ای نشان داده‌اند که «یخ‌زایی» بیرونی در کوه‌های یخ (جدا شدن قطعات عظیم یخی از لبه یخچال) با سرعتی بیش از سرعت طبیعی، می تواند به رشد صفحات یخی کمک کند.
از سوی دیگر، افزایش دمای اقیانوس‌ها صفحات یخی زیرین را فرسایش می‌دهد و این همان پدیده‌ای است که دانشمندان امیدوارند با دقت بیشتری به کمک ربات‌های کاوشگر مورد بررسی قرار دهند.
ایان فنتی، دانشمند هواشناس جی‌پی‌ال می‌گوید: «هدف ما دریافت مستقیم داده‌های مربوط به ذوب یخ-اقیانوس‌ها است.»
پروژه «آیس‌نود» داده‌های این ربات‌ها از زیر یخ، از جمله نوسانات فصلی، را تا یک سال به طور مداوم ثبت می‌کند. پس از آن این ربات خود را دریاهای آزاد رها می‌کنند و داده‌هایشان را از طریق ماهواره انتقال می‌دهند.
پیش از این، نازک شدن صفحه یخی توسط ارتفاع‌سنج‌های ماهواره‌ای که اندازه‌هارا از بالا می‌سنجیدند، ثبت می شد.
در طول آزمایش میدانی فروردین ماه، نمونه اولیه از ارتفاع ۱۰۰ متری در اقیانوس فرود آمد تا داده‌های مربوط به شوری، دما و جریان آب را جمع‌آوری کند. آزمایش‌های قبلی در خلیج مونته‌ری کالیفرنیا و زیر سطح زمستانی یخ زده دریاچه سوپریر، در نزدیک شبه جزیره فوقانی میشیگان، انجام شد.
دانشمندان معتقدند که در نهایت ۱۰ کاوشگر برای جمع‌آوری داده‌ها از یک حفره در صفحه یخی قطب جنوب کافی هستند ولی گلیک می‌گوید که برای ایجاد یک جدول زمانی در مورد استقرار کامل این ربات‌ها «توسعه و آزمایش بیشتری لازم است.»
منبع: رویترز
