شرکت هواپیماسازی «ایرباس» یک‌طرفه قرارداد تحویل ۱۰۰ فروند هواپیما به شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ( ایران ایر) را به‌طور رسمی لغو کرد.
به گزارش رسانه‌های داخلی، حسام قربانعلی، مدیر کل روابط عمومی شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران، ۲۶دی اعلام کرد قراردادی که شرکت ایرباس با خروج آمریکا از برجام، به حالت تعلیق در آورده بود «حالا به‌صورت رسمی نامه زدند که قرارداد کنسل شده است».
حسام قربانعلی درباره لغو این قرارداد توسط ایرباس گفت: «قرارداد بین ایران‌ایر و ایرباس برای واردات ۱۰۰ فروند هواپیما بعد از برجام امضا شده بود اما هیچ پولی برای آن پرداخت نشده بود و ما فقط ثبت سفارش کرده بودیم».
این مدیر روابط عمومی درباره شرایط قرارداد دوطرفه گفت: «این موضوع در متن قرارداد گنجانده شده بود که هر مجموعه‌ای به‌صورت یک‌طرفه می‌تواند قرارداد را لغو کند و حالا ایرباس این قرارداد را به‌صورت رسمی لغو کرده است». وی همچنین یادآور شد که «این ثبت سفارش زمانی معتبر بود که برجام باشد».
پیشتر پایگاه «فلایت گلوبال» در روز ۲۵ دی خبر داد که آمارهای تازه ایرباس که در پایان سال ۲۰۲۳ میلادی منتشر شده، نشان می‌دهد که تمامی ۹۷ هواپیمای باقی مانده که به ایران ایر اختصاص داده شده بودند، از لیست فروش این سازنده هواپیمای اروپایی حذف شده‌اند.
این سفارش را هواپیمایی جمهوری اسلامی در سال ۱۳۹۴ پس از کاهش تحریم‌ها به عنوان بخشی از توافق سیاسی بر سر برنامه انرژی هسته ای حکومت ایران انجام داد.
ایران ایر، ۹۸ فروند جت که شامل ۱۶ فروند ( ای-۳۵۰) و ( ای-۳۳۰) و همچنین ۸ فروند (ای-۳۲۰) بود، سفارش داد.
در حالی که دو فروند (ای-۳۳۰) و یک ( ای -۳۲۱) جدید به شرکت هواپیمایی مستقر در تهران تحویل داده شد، ۹۷ هواپیمای باقیمانده پس از بروز مجدد تنش‌های سیاسی بین دولت‌های ایالات متحده و ایران در سال ۱۳۹۶ در فهرست سفارش‌های انباشته ایرباس باقی ماندند.
کامل شدن توافق ایرباس، به دریافت مجوز صادرات از سوی دولت آمریکا مشروط بود، زیرا در ساخت هواپیماهای ایرباس، قطعات ساخت آمریکا به کار رفته است.
حدود هشت سال پیش در پی به اجرا درآمدن برجام، اداره کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا (اوفک) مجوز انعقاد قرارداد میان ایران و چند شرکت بزرگ هواپیماسازی را فراهم کرد. به موجب این فرصت، ایران قرارداد خرید ۲۰۰ فروند هواپیما را به امضا رسانید که با خروج آمریکا از برجام این قرارداد‌ها نیز ملغی اعلام شد.
پیشتر، آبرام پیلی، قائم مقام نماینده ویژه ایالات متحده در امور ایران، در گفتگوی اختصاصی با صدای آمریکا، درباره ادامه تحریم‌ها و توافق هسته ای و افزایش رفتارهای تنش‌زای حکومت ایران گفت: «رویکرد سیاست ما در سال ۲۰۲۴ با همه این فعالیت‌های بی‌ثبات کننده مقابله می‌کند.»
وی در این مصاحبه درباره امکان پیدا کردن یک راه حل تازه برای توافق هسته‌ای گفت: « ما در حال حاضر با این نوع تعامل فاصله داریم. و ایران نشانه‌ای از خود به عنوان جدی بودن در پاسخ به ملاحظات و نگرانی‌های ما، و نگرانی‌های جامعه بین الملل، در مورد پیشرفته کردن برنامه هسته‌ای نشان نداده است».
قائم مقام نماینده ویژه ایالات متحده در امور ایران، ضمن تاکید بر عزم دولت امریکا در دست نیافتن ایران به سلاح هسته ای، گفت: «ما همچنان فکر می‌کنیم دیپلماسی بهترین راه برای دستیابی به یک راه‌حل بلندمدت پایدار و موثر برای این مشکل است.»
