روزنامه واشنگتن پست در مقالهای به قلم ارین کارینگهام به اختلاف نظرها در مورد نتایج انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان و توقف بازشماری آرا در آن کشور میپردازد.
روز چهارشنبه، مسئولان انتخاباتی در افغانستان باز شماری ۸ میلیون رأی اخذ شده دور دوم انتخابات ریاست جمهوری ماه گذشته را متوقف کردند. چنین اقدامی باعث تشدید نگرانیها برای انتخاب رهبر تازه کشوری که در هرج و مرج بسر میبرد و شاید سرنوشت تعیین رئیس جمهوری آینده آن کشور را برای چند ماه دیگر به تأخیر اندازد، شده است.
وانگشتن تایمز به نقل از یکی از سخنگویان کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان نوشت، توقف شمارش آرا به دلیل اختلاف نظر دو نامزد پیشتاز دور اول انتخابات، که به دور دوم راه یافته بودند، بر سر معیارهایی برای تعریف تقلب بوده است.
پیش از این انتظار میرفت روند بازشماری آرا که در هفته گذشته آغاز شده بود، امروز از سر گرفته شود.
تنشها در افغانستان از زمان رأیگیری برای دور دوم انتخابات در ۱۶ ماه ژوئن (۲۶ خرداد ماه) شدت گرفت.
بر طبق نتایج مقدماتی، کمیسیون مستقل انتخاباتی اشرفغنی احمدزی، وزیر پیشین دارایی را برنده نهایی انتخابات معرفی کرد. عبدالله عبدالله، وزیر پیشین امور خارجه به چنین نتیجهای اعتراض کرد و مسئولان انتخاباتی را متهم به تقلب در انتخابات کرد و کمیسیون انتخاباتی را هم تحریم کرد.
چنین بنبستی، نخستین انتقال دموکراتیک قدرت در افغانستان، پیشاپیش خروج نیروهای نظامی آمریکایی از آن کشور را به مخاطره انداخته است.
با دخالت جان کری وزیر امور خارجه ایالات متحده و دیدار و گفتگوی او با هر دو نامزد و نیز حامد کرزی، رئیس جمهوری کنونی افغانستان، تصمیم گرفته شد که برای پایان دادن به این بحران سیاسی آرای انتخاباتی دوباره شمارش شوند.
ولی روند بازشماری، با پارهای پرسشهای پاسخ نداده شده، بطور نامرتبی در هفته گذشته آغاز شد که به توقف آن در روز چهارشنبه منجر شد. به گفته ناظران بینالمللی رأیگیری در بخشهایی مشکوک بود.
گریگوری منجک، یک مشاور ارشد در گروه بینالمللی دموکراسی در افغانستان مستقر در آمریکا که از ناظران انتخاباتی بود، میگوید «همین یک مشکل است.»
او در ادامه افزود «ما هنوز مورد مشکوکی ندیدهایم؛ صندوقهای شبح و ... » اشاره منجک به صندوق آرایی است که هرگز به بخشها فرستاده نشدهاند، ولی از سوی مقامات در مراکز ولایات علامتگزاری شده و مورد تأئید قرار گرفتند.
نیروهای ناتو کماکان صندوق آرای اخذ شده را از برخی از دورافتاده ترین نقاط کشور به پایتخت افغانستان میآورند.
ولی وقتی به بازشماری آرای مناطق شرق و جنوب افغانستان پرداخته شود که به نظر کارشناسان بیشترین تقلبها صورت گرفته، منجک میگوید «این یک مشکل خواهد شد. احتمالأ ما فقط به یک صندوق در یک محل رأیگیری بتوانیم در یک روز نگاه کنیم.»
ستاد مرکزی انتخابات میگوید در حال حاضر هیات بازرسان انتخاباتی که از ۴۱ گروه مشتمل بر دو گروه از بازرسان کمیسیون مستقل انتخاباتی، ناظران تکمیلی سازمان ملل متحد و نمایندگان هر دو کاندیدا هستند، روزانه ۶ صندوق را بازرسی میکنند. بیش از ۲۳ هزار صندوق رای نیاز به بازرسی دارند و تا دوشنبه فقط ۷۰۰ صندوق بازشماری شده بود.
مقامهای آمریکایی و سازمان ملل امیدوارند که بازرسی پیش از ماه سپتامبر پایان یابد.
مراسم سوگند ریاست جمهوری برای دوم اوت (۱۱ مرداد) برنامهریزی شده بود، ولی با بازشماری آرا برای مدت نامعلومی به تعویق افتاد. آمریکا و جامعه بینالمللی نگرانند که به درازا کشیدن بنبست، ممکن است به بیثباتی بیشتر در افغانستان منجر شود.
با عمیقتر شدن بحران در ماه گذشته و اعتراض عبدالله با پشتیبانی حامیان مسلحاش و اعلام این که دولت موازی تشکیل میدهد، افغانها نسبت به یک دور تازه خشونت در کشورشان ابراز نگرانی میکنند.
علیرغم منازعات قبیلهای معاصر در افغانستان، کاندیداها توافق کردند که به نتیجه بازشماری احترام بگذارند و نوعی تقسیم قدرت صورت گیرد. در چنین توافقی، به نامزد بازنده یک مقام بالای اجرایی شبیه نخست وزیری داده خواهد شد.
مقامات آمریکایی میگویند در حال حاضر افغانستان تحت یک نظام سیاسی فوق العاده متمرکز ریاست جمهوری اداره میشود که تقسیم مسئولیتهای اجرایی به توزیع عادلانهتر قدرت منجر میشود که میتواند به حل تضادهای سیاسی و قومی کمک کند.