لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
شنبه ۶ مرداد ۱۴۰۳ ایران ۰۲:۵۰

گزارش هنری: کنسرت موسیقی جان هسل در دانشگاه لس آنجلس


جان هسل ابداع کننده نوعی از موسیقی جاز مدرن است که به موسیقی « جهان چهارم» معروف است؛ موسیقی تجربی که نوعی درهم آمیزی از موسیقی باستانی بشری و موسیقی الکترونیک و دیجیتال نوین از شرق و غرب را باهم ادغام کرده است.

در دو دهه اخیر، موسیقی جان هسل بر محور یک ساز منحصر به فرد و ترومپت مانندی که صدایی شبیه به خواندن از آن بیرون می آید جان گرفته است. این ساز جدید نتیجه تجربیات سال ها همکاری جان هسل با هنرمند برجسته هندی، پندیت پرانات بوده است. سازی که آغازگر پیدایش موسیقی تجربی وسیع تری با حضور فعال برایان انو، پیترگابریل و گروه کرونوس، بونو از گروه یوتو و بسیاری دیگر از جمله بیژورک و ابراهیم فرر بوده است.

تخصص ویژه جان هسل در ساختن موسیقی متن فیلم است. او در طول سال ها به طور مستمر به همکاری با کارگردان هایی چون ویم وندرز و پیتر سلارز اشتغال داشته است.

ابداعات جان هسل در موسیقی جاز آکوستیک در آلبوم «فسینوما» در سال ۱۹۹۹ میلادی توانست این استاد فلوت و نوازنده ترومپت را از نظر اثرگذاری بر نسل تازه ای از هنرمندان موسیقی جاز به ویژه در اروپا به جایگاهی برابر با مایلز دیویس برساند.

با اجرای کنسرت های سراسری در سال ۲۰۰۵ در اروپا با عنوان خیابان ماریفا، جان هسل توانست موجی از این موسیقی تازه جاز را که توصیف آن به کلام غیرممکن است به دوستداران این نوع موسیقی در اروپا از نروژ تا مادرید و از رم تا برلین ارائه دهد.

آخرین اجرای جان هسل در تور اروپایی او در پایان سال ۲۰۰۸ در کلیسای عظیم قرن یازدهمی در نوروژ با همکاری یک گروه خوانندگان دستجمعی ۱۰۰ نفره برگزار شد.

در اوایل سال ۲۰۰۹، با انتشار آلبوم تازه جان هسل با عنوان « بازگشت به ایالات متحده» این هنرمند تور تازه ای را در شهرهای مختلف این کشور آغاز کرده است که از زنکل هال نیویورک آغاز شده است و آخر هفته گذشته در رویس هال دانشگاه لس آنجلس به پایان رسید.

این استقبال سراسری نشان دهنده حضور یک استاد مسلم موسیقی و یک موسیقیدان بدون مرز است که با گذشت زمان، حضور و جایگاه ویژه او بیش از همیشه در صحنه عمومی موسیقی جهانی متمایز می شود .

یکی از شرکت کنندگان در کنسرت اخیر جان هسل در لس آنجلس، ریچارد هارویتز، آهنگساز و نوازنده برجسته فلوت است که علاوه بر ساختن موسیقی فیلم و همکاری با کارگردان هایی چون برناردو برتولوچی در یک وبلاگ روزانه به نقد موسیقی تجربی که خود او سال ها در آن فعالیت داشته می پردازد.

ریچارد هارویتز در سال های گذشته برای ساختن موسیقی متن فیلم « آسمان های پوشیده » ساخته برناردو برتولوچی جایزه گلدن گلوب و جایزه منتقدین سینمایی لس آنجلس را در رده بندی بهترین موسیقی متن فیلم به دست آورده است. هارویتز که سال ها در رشته موسیقی شرقی در مراکش به پژوهش اشتغال داشته است از دهه هشتاد میلادی با سوسن دیهیم، آهنگساز ایرانی که در صحنه موسیقی تجربی جهان یکی از چهره های شناخته شده به شمار می رود نیز همکاری هایی مستمر داشته است.

ریچارد هارویتز در پایان کنسرت اخیر جان هسل در رویس هال دانشگاه لس آنجلس این موسیقی را مظهر برجسته ای از موسیقی پیشرو و نوین جهان خواند . هارویتز که بیش از ۵ سال با گروه جان هسل به نواختن نی و فلوت اشتغال داشته است در توصیف موسیقی غیرمتعارف جان هسل در نقد کوتاهی در وبلاگ خود این موسیقی را نوایی شورانگیز و مهیج اما آرام و خیال انگیز می خواند:« نوایی مجذوب کننده که آدمی را به اعماق یک رویای دوردست پنج هزار ساله می کشاند. رویایی که چون غباری که بر مومیایی فراموش شده تاریخ نشسته باشد به آرامی به اطراف پخش می شود. رویایی که به یک خواب نیمه بیدار در ضمیر ناخودآگاه جان هسل می ماند که در یک حرکت تدریجی تک نتی ، به آرامی به زمان حال حاضر راه می یابد.»

ریچارد هارویتز در ادامه این مطلب می نویسد:« او روی صحنه ایستاده است. ترومپت بر لب هایش فشرده شده، سر به پایین دارد و دیوانه وار متمرکز اما آسیب پذیر و شکننده به نظر می رسد. روحی گشوده در برابر امکانات هزار لایه خلق یک اثر تازه فی البداهه ، مردی معلق در فضایی نامرئی که تعلیق او شور و هیجانی بی حد در تماشاگر و شنونده ایجاد می کند. نخستین تار صوتی اولین نتی که از نفسش بر گوش شنونده می نشیند به آرامی نورافشانی نخستین اشعه سحرگاه است در میان جنگلی دور دست .»

XS
SM
MD
LG