گری توماس، خبرنگار صدای آمریکا، واشنگتن
تجدید حیات طالبان و القاعده، بحث پیرامون دستگیری بن لادن و گریز هفت ساله وی از دست مقامات ایالات متحده را بار دیگر مطرح کرده است.
هواپیماهای جنگی آمریکا در سال ۲۰۰۱ دره های کوهستانی افغانستان را که گمان می رفت رهبر القاعده در آنجا پنهان شده باشد زیر آتش حمله های شدید بمباران کردند.
تکاوری که رهبری تیم مخفی ایالات متحده را برای به دام انداختن اسامه بن لادن در کوهستان های افغانستان به عهده داشت، اخیرا در کتاب جدیدی زیر عنوان «بن لادن را بکشید» ادعا کرده است ایالات متحده در سال ۲۰۰۱ تنها فرصت طلایی که برای دستگیری این رهبر تروریست داشت از دست داد.
این تکاور مخفی ارتش ایالات متحده که این کتاب را با اسم مستعار دالتون فری به رشته تحریر درآورده است و در سال ۲۰۰۱ در خط مقدم یافتن بن لادن در مخفی گاه های وی در کوهستان های افغانستان بوده می گوید: «من مطمئنم بن لادن در سال ۲۰۰۱ در منطقه تورابورا و در تیررس تیم من بود و حتی احتمالا من و گروه همکارانم به حدود ۵۰۰ متری رهبر القاعده نزدیک شده بودیم.»
فری، مامور نیروی ویژه دلتا ، در بخش فوق سری تکاورانی بود که حساس ترین و دشوارترین ماموریت ها را به عهده داشت.
وی می گوید بنا بود در ماموریت دسامبر سال ۲۰۰۱ سی تن از عوامل نیروهای کارکشته دلتا را برای کشتن بن لادن به کوهستان های افغانستان اعزام کند.
فری می گوید:« تردیدی نیست که بن لادن در آن دوران در این منطقه خاص مخفی شده بود و گرچه اطلاعات ما موقعیت جغرافیایی احتمالی وی را ارزیابی کرده بود اما زمان دریافت این اطلاعات مهمترین عامل بود، و ممکن است ما با چند ساعت تاخیر رسیده بودیم.»
بر اساس گفته های فری، تشکیل تیم دلتا یک ایده شجاعانه برای عبور از پشت کوهستان های خشک و بی آب و علف هم مرز پاکستان و شبیخون به مخفی گاه بن لادن و دستگیری او بود.
فری می گوید: « من فکر می کنم حرکت القاعده در آن دوره کاملا به سمت شمال متمایل بود و ساختارهای دفاعی خود را در شرق و غرب پراکنده کرده بود، بنابراین موضع راهبردی ما شبیخون به هر دو جبهه بود. در نظر داشته باشید این منطقه حدود ۴۳۰۰ متر کوهستان پوشیده از قله های برفی بود که به نظر نیروهای القاعده حتی تصور نزدیک شدن به آن منطقه به ذهن کسی خطور نمی کند. و این به طور قطع پاشنه آشیل آن ها و به طور مسلم هدف ما برای به دام انداختن بن لادن از این راه بود.»
فری یادآوری می کند: « به دلایلی که هرگز انگیزه آن مشخص نشد، این طرح مورد قبول قرار نگرفت و حداقل بخشی از آن در پی مذاکرات سیاسی با پاکستان و حساسیت های سیاسی استفاده از این کشور برای اجرای عملیات بود. اما در عین حال تردیدی نبود که ما حتی بدون اطلاع پاکستان نیز به منطقه راه می یافتیم و قرار بود فقط حدود ۲۰ نفر با چند هلیکوپتر درمنطقه فرود بیایند و بدون این که توجهی جلب شود از مناطق کوهستانی عبور کنند. اما هیچ گاه توضیحی برای علت رد کردن این نقشه به ما داده نشد و ما هم هیچ وقت انگیزه آن را زیر سوال نبردیم.»
تیم دلتا در ضمن درصدد بود تا با مین گذاری های ویژه در شاهراه های کوهستانی منطقه از فرار احتمالی بن لادن و همکاران او پیشگیری کند.
به تیم دلتا دستور داده شده بود تا با ارتباط با گروهی از جنگجویان افغان، به رهبری جنگ سالاران محلی، به تورابورا نزدیک شوند و سپس اجرای عملیات را به آنها بسپارند.
فری می گوید: « جنگجویان افغان قابل اعتماد نبودند و غالبا برای افطار روزه ماه رمضان خود، میدان جنگ را ترک می کردند. تنها عاملی که برای آنها انگیزه همکاری ایجاد کرده بود پول های نقدی بود که عوامل سیا برای پرداخت دستمزد جنگ سالاران دریافت کرده بودند. به یاد داشته باشید این افراد برای اجرای این عملیات دستمزد دریافت کرده بودند، بنابراین انگیزه اصلی آنها پول بود. هدف اصلی آنها مقابله با ساختار های عملیاتی و دولتی آمریکا و هدف ما کشتن بن لادن بود اما تصور نمی کنم این امر برای آنها اهمیت چندانی نداشت.»
فرار بن لادن در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۴ ایالات متحده یک موضوع سیاسی بود و در انتخابات اخیر نیز مطرح شده است.
مقامات بلند پایه کشور و نیز جرج بوش، رییس جمهوری آمریکا تاکید کرده اند هرگز حضور بن لادن در تورابورا تایید نشده بود.
گری برنستان، مامور پیشین سیا که در ماموریت دالتون فری در تورابورا بوده می گوید: «تردیدی نیست که رهبر القاعده در آن مقطع زمانی در این منطقه بود. من اطلاعات انسانی دقیق داشتم. من دیدم که او از جاده پایین رفت و گزارش هایی به دست من رسیده بود که بن لادن را در حال عبور از خیابان های کابل دیده بودند. ما افراد مجهز به تلفن های ماهواره ای در نقاط مختلف مامور کرده بودیم و ائتلاف شرق افغانستان نیز منابع انسانی در سراسر منطقه پراکنده کرده بودند. ما شاهد بودیم بن لادن پشت سر هم سخنرانی می کرد و ما دیدیم که در حال حرکت در خیابان هاینانگر چند بار توقف کرد. من گزارش همه این اخبار را در دست داشتم و اخبار حرکت وی به کوهستان های تورا بورا نیز به دستم رسیده بود. به همین دلیل بود که این امر را با اصرار دنبال کردم.»
تیم سیا و نیروی دلتا به مدت ۱۱ روز حرکت بن لادن را با دقت زیر نظر داشتند و دستور بمباران هوایی مناطق کوهستانی را که گمان می رفت در آنها مخفی شده باشد، صادر کردند.
روز ۱۸ دسامبر تیم دلتا دستور عقب نشینی و انصراف از این ماموریت را دریافت کرد. علت آن، تصور مقامات نظامی ایالات متحده مبنی بر کشته شدن بن لادن در یک بمب گذاری عظیم چهار روز پیش از آن در یکی از غارهای کوهستانی بود.
اما حتی زمانی که تیم دلتا برای یافتن بقایای جنازه وی به این غارها سر زد
هیچ اثری از جنازه بن لادن پیدا نشد.
دالتون فری می گوید هنوز تعدای از تکاوران تیم او در ماموریت تورابورا تصور می کنند بن لادن کشته شده است و امیدوارند در کشتن وی نقش ایفا کرده باشند.
اما ارزیابی بسیاری از ماموران اطلاعاتی این است که بن لادن در منطقه ای در قبایل وحشی و بی قانون پاکستان مخفی شده است.
پنجشنبه ۶ اردیبهشت ۱۴۰۳ ایران ۱۰:۳۰
