نویسنده : بیل راجرز، تحلیلگر صدای آمریکا
هجوم نظامی روسیه برای اعمال اقتدار خود بر مناطق انشعابی اوستیای جنوبی و آبخازی، با بازتاب های بین المللی عمیق همراه است و امکان دارد به مناسبات بین واشنگتن و مسکو به شدت آسیب برساند.
دو منطقه در اوائل دهه ١٩٩٠ استقلال خود را از گرجستان اعلام کردند، اما نتوانسته اند شناسائی بین المللی کسب کنند.
در حالی که روسیه و گرجستان یکدیگر را مسئول آغاز خصومت ها می دانند، اقدام روسیه در تسخیر سرزمین های انشعابی و پیشروی نیروهایش در گرجستان از دیدگاه بسیاری از مقامات ارشد در اروپا و ایالات متحده تجاوزی علیه یک کشور دمکراتیک است.
پرزیدنت بوش پشتیبانی آمریکا از گرجستان را اعلام کرده و به مسکو نسبت به پیامدهای خارج نساختن نیروهایش هشدار داده است. او می گوید: «اقدامات جاری روسیه پرسش هایی جدی در باره مقاصد آن در گرجستان و در منطقه مطرح می کند. در سالهای اخیر، روسیه سعی کرده است در ساختارهای دیپلماتیک، سیاسی، اقتصادی و امنیتی قرن بیست و یکم گنجانده شود. ایالات متحده از این کوشش ها پشتیبانی کرده است. اینک روسیه با دست زدن به عملیاتی در گرجستان، که با اصول این نهادها مغایرت دارد، این آرمان ها را به خطر می اندازد. روسیه برای آغاز ترمیم مناسبات با ایالات متحده، اروپا و ملت های دیگر، و آغاز بازیافت جایگاه خود در جهان، باید به آنچه گفته است پای بند بماند و به این بحران پایان دهد.»
کارشناسان روسیه تعبیرهای گوناگونی برای اقدامات نظامی کرملین ارائه می دهند. آریل کوهن، عضو بنیاد پژوهشی هریتیج در واشنگتن، می گوید مسکو به نزدیک شدن غرب به گرجستان و میخاییل ساکاشویلی رییس جمهوری برگزیده آن واکنش نشان می دهد و نیروی نظامی را برای بازسازی حوزه نفوذ خود به کار می برد، با این حال او یادآور می شود حوزه نفوذ، یک تفکر و رویکرد قرن نوزدهم است:«روسیه هنوز ذهنیت قرن ١٩ را دارد و می خواهد قدرت نظامی خود را برای بازسازی این حوزه نفوذ اعمال کند. روس ها گرجستان را بخشی از قلمرو نفوذ امپراتوری روسیه یا سرزمین اتحاد شوروی سابق می بینند. شاید به استثنای کشورهای بالتیک، جائی است که می خواهد به آن چنگ بیاندازد. و اوکراین، احتمالا هدف بعدی خواهد بود.»
گرجستان، اوکراین و دیگر کشورهای مستقل زمانی بخشی از اتحاد شوروی بودند. در دوره جنگ سرد، مسکو همچنین کشورهای اروپای شرقی را در کنترل خود داشت. برای درهم شکستن جنبش های مستقل، در سال ١٩٥٦ در مجارستان و در سال ١٩٦٨ در چکسلواکی به نیروی نظامی متوسل شد.
امروز، برخی از تحلیلگران می گویند روسیه- تحت رهبری ولادیمیر پوتین رییس جمهوری نیرومند سابق و نخست وزیر فعلی - ممکن است در جهت مشابهی حرکت کند.
راث وجوود، کارشناس حقوق بین الملل در دانشگاه حانز هاپکینز، می گوید روسیه از منابع عظیم انرژی و قدرت اقتصادی فزاینده خود برای اعمال نفوذ بر اروپای شرقی استفاده کرده و هجوم مسکو به گرجستان، گامی عمده است:«اینک در بسیاری جهات، این تهدید که به آنچه در مجارستان در سال ١٩٥٦ نمودار بود شباهت دارد، جایگزین قصد آشکار رهبران روسیه برای داشتن نفوذ در اروپای مرکزی، که بیشتر سیاسی و اقتصادی است، شده است. یعنی، اگر شما برخی از خطوط آبی و حدود ننوشته را رعایت نکیند، ما به سراغتان خواهیم آمد. بنابراین، من آنرا بسیار بدشگون می بینم. و روسیه، اگر بخواهد هر شهرتی را به عنوان یک قدرت مسئول در اروپا دوباره بدست آورد، باید به سرعت و کاملا خارج شود.»
بسیاری از تحلیلگران می گویند گزینه های ایالات متحده و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی ( ناتو) برای تغییر وضع در گرجستان محدود است. پرزیدنت بوش و کاندولیزا رایس وزیر امور خارجه آمریکا روشن ساخته اند که مشارکت مسکو در گروه هشتگانه دمکراسی های صنعتی و دیگر مجامع بین المللی در خطر است. رایس در تشویق مسکو به پایان دادن به عملیات نظامی، از کلماتی تند استفاده کرد:« ما در سال ١٩٦٨ و در زمانی نیستیم که روسیه- نظیر کاری که در مورد چکسلواکی انجام داد- بتواند همسایگانش را تهدید کند، پایتختی را به اشغال خود در آورد، دولتی را سرنگون کند و درامان بماند. شرایط عوض شده است.»
با این حال، برخی از کارشناسان می گویند قدرت غرب در وارد آوردن فشار بر مسکو محدود است، زیرا برای حل مسائل مهم بین المللی از جمله مهار بلندپروازی های اتمی ایران به همکاری روسیه نیاز دارد.
چارلز کوپچان، عضو شورای امنیت ملی آمریکا در دوره دولت اول کلینتون که اینک با شورای مناسبات خارجی در واشنگتن همکاری دارد، می گوید:«ایالات متحده برای متوقف ساختن برنامه اتمی ایران، مقابله با قیمت ها و موجودی انرژی، در افغانستان و در روند صلح خاورمیانه، به روسیه نیاز دارد. بنابراین، ما پیش از آن که اجرای چنین برنامه مهمی را در دیگر بخش های جهان متوقف کنیم، برای ثابت کردن این موضوع که روسیه به شیوه های امپریالیستی خود باز می گردد، به دلایل بیشتری نیاز داریم.»
با وجود این، مقامات آمریکائی هشدار می دهند که اگر نیروهای روسیه از گرجستان خارج نشوند، ممکن است آسیبی دیرپا به مناسبات شرق و غرب برسد.
