الکساندر سولژنیتسین، نویسنده مشهور روسی، در سن هشتاد و نه سالگی و بر اثر نارسائی قلبی فوت کرد. سولژنیتسین که شهرت خود را مدیون مبارزه بی امانش علیه سانسور و سرکوب در اتحاد شوروی سابق بود، در سال ۱۹۷۰ برنده جایزه نوبل ادبیات شد.
الکساندر ایسایویچ سولژنیتسین نویسنده، نمایشنامه نویس و مورخ روسی در ۱۱ دسامبر سال ۱۹۱۸ در شهر کیسلووسک در جنوب اتحاد شوروی آن زمان متولد شد و در سن ۸۹ سالگی در منزل شخصی خود در پایتخت روسیه فوت کرد. سولژنیتسین که در جوانی کمونیستی دو آتشه بود در سال ۱۹۴۴ هنگامی که به عنوان سروان ارتش سرخ در خط اول جبهه مبارزه با آلمان نازی خدمت می کرد، به خاطر نامه ای به یک دوست که در آن از ژوزف استالین رهبر وقت شوروی انتقاد شده بود بازداشت و به مدت هفت سال به یکی از اردوگاه های کار اجباری آن کشور در جلگه های بی آب و علف و دور افتاده در قزاقستان اعزام شد.اولین کتاب او به نام "یک روز از زندگی ایوان دنیسوویچ" روایت افسر سابقی ست که تلاش داشت با حفظ تمامیت اخلاقی خود در یکی از اردوگاه های کار اجباری در سیبری دوام آورد. کتابی که به نوعی سرگذشت شخصی او هنگام اسارت است، در سال ۱۹۶۲ با حمایت شخصی نیکیتا خروشچف رهبر وقت شوروی و به منظور بی اعتبار کردن استالین منتشر شد. اما به نظر می رسید استقبال بی سابقه از آن نوشته به ویژه در اتحاد شوروی سابق نه تنها به جهت نشان دادن نمونه ای از زیاده روی های دوران ۲۸ ساله فرمانروائی خود کامه ژوزف استالین بلکه بخاطر نمایاندن معایب و نقائص کل نظام سیاسی اقتصادی اشتراکی بوده است.
بعد از سقوط نیکیتا خروشچف در سال ۱۹۶۴ یکبار دیگر چاپ آثار سولژنیتسین در شوروی سابق ممنوع شد و با وجودیکه در سال ۱۹۷۰ به عنوان شصت و هفتمین برنده نوبل ادبیات بر گزیده شد، تنها در سال ۱۹۷۳ و بعد از اخراج او از کشور متبوعش موفق به دریافت جایزه خود گردید. سولژنیتسین بعد از اقامت کوتاهی در آلمان غربی آن زمان به همراه همسر و فرزندانش به آمریکا مهاجرت کرد. به مدت ۱۸ سال در شهرک یکهزار و پانصد نفری کاوندیچ در ایالت ورمانت در شمال شرقی این کشور بسر برد و اگر چه از سانسور و سرکوب کمونیسم رهیده بود و اغلب اوقات خود را صرف نگارش کتاب تاریخ روسیه به نام "چرخِ سرخ" می کرد اما به عنوان یک روشنفکر معترض گاه و بیگاه زیاده روی های دنیای غرب در مادی گرائی و دوری از معنویات را نیز به باد انتقاد می گرفت.
سولژنیتسین در سال ۱۹۹۴ یعنی سه سال بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی به روسیه بازگشت. اما عدم استقبال از برنامه ای رادیوئی توسط او نشان داد که به ارتباط او حداقل با نسلِ جوان کشورش خدشه وارد شده است. الکساندر سولژنیتسین شهرت خود را به ویژه در دنیای غرب مدیون کتاب قطور "مجمع الجزایر گولاک" است. کتابی که بین سالهای ۱۹۵۸ تا ۱۹۶۷ به رشته تحریر درآمد. ترجمه آن به زبان فرانسه اول بار در سال ۱۹۷۴ در پاریس منتشر شد و شرح مفصل و دقیق گوشه ای از حوادث رقت باری ست که در اردوگاه های کار اجباری امپراطوری شوروی سابق می گذشت.