همزمان با ادامه اعتصاب و تجمعهای اعتراضی پرستاران در دهها بیمارستان دولتی ایران در روز سهشنبه ۳۰ مرداد، تشکلهای کارگری، معلمان و بازنشستگان حمایت خود را از مطالبات آنان ابراز و از برخوردهای حکومتی با پرستاران معترض انتقاد کردند.
بر اساس فیلمهای منتشر شده در شبکههای اجتماعی، در روز سهشنبه پرستاران بیمارستان «پیمانیه» جهرم، بیمارستان «طالقانی» آبادان، بیمارستان «۲۲ بهمن» نیشابور، دانشگاه علوم پزشکی همدان، و بیمارستانهای «ابن سینا»، «هاشمینژاد» و «امام رضا» در مشهد در جریان اعتصاب و تجمع اعتراضی خود خواستار رسیدگی به مطالبات صنفی خود شدند.
همچنین در مشهد، ماماها نیز در اعتراض به شرایط کاری و معیشتی خود تجمع کردند. علاوه بر این، شماری از نیروهای اورژانس ۱۱۵ در مشهد و نیشابور به شرایط کاری و معیشتی خود اعتراض کردند.
از جمله شعارهایی که پرستاران معترض سر دادند، «مسئول بیکفایت - استعفا استعفا» بود.
اعتراضات پرستاران ابتدا در استان البرز شروع شد و سپس به مناطق مختلف ایران گسترش یافت.
بر اساس فیلمی که در کانال «اعتراض مدنی بازار» منتشر شده است، اعتصاب و اعتراض کادر درمان بیمارستان «امام رضا» در مشهد در شرایطی برای روز چهارم ادامه یافت که حراست به تجمع پرستاران حمله کرد ولی «کاری نتوانست بکند.»
پیشتر به گزارش خبرگزاری مهر، احسان آنقی، معاون فرهنگی و اجتماعی فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی در استان مرکزی، روز دوشنبه ۲۹ مرداد گفته بود: ۲ تن که او آنها را «از اخلالگران» در تجمع پرستاران در اراک نامید، بازداشت شدند.
این مقام انتظامی جمهوری اسلامی مدعی شد که این دو تن «جزو کادر درمان» نبودند. روز دوشنبه فیلمی منتشر شده بود که نشان میداد پرستاران به بازداشت یک شخص از سوی ماموران حکومتی اعتراض کردند.
در این حال، «نظام پرستاری مشهد» در بیانیهای در روز سهشنبه با اشاره به ادامه اعتراضات پرستاران در مشهد، «هر گونه اقدام ایذایی و برخوردهای نامناسب» با آنان را «موجب تشدید اعتراضات» دانست.
در این بیانیه با تاکید بر ادامه خدمات اورژانسی و حیاتی به بیماران توسط پرستاران، از تمامی مطالبات «قانونی» آنها، از جمله «احتساب کارانه به شیوه ثبت اقدامات پرستاری همانند تعرفه سایر همکاران درمانی»، «لزوم شفافیت در تعرفهها» و «افزایش دریافتی حقوق و فوقالعاده خاص و مبلغ اضافه کار هر ساعت بر اساس ساعت موظفی هر شخص طبق قانون ارتقاء بهرهوری و صدور احکام حقوقی جدید» حمایت شده است.
نظام پرستاری مشهد همچنین خواستار «برخورداری عادلانه از تمامی امکانات موجود رفاهی بیمارستانها و مراکز درمانی» و «رفع برخوردهای دو گانه و نگاه بالا به پایین به پرستاران» شد و افزود که در صورت تحقق نیافتن این مطالبات، ناچار به اعلام استعفای دستهجمعی اعضای هیات مدیره نظام پرستاری و قرار گرفتن در کنار پرستاران خواهد شد.
در همین حال، کانال تلگرامی «پست کشیک» (باشگاه دانشجویان علوم پزشکی کشور) نوشت: «اعتراضات اخیر پرستاران به دلیل نارضایتی عمیق از وضعیت نظام سلامت و مشکلات پیدرپی در حوزه پرستاری به سطحی حاد و گسترده رسیده است.»
این کانال تلگرامی با اشاره به اینکه در پی اعتراضات پرستاران در بیمارستانهای مختلف ایران، از جمله بیمارستان امیراعلم تهران، تعدادی از آنها به دلیل شرکت در این اعتراضات اخراج شدهاند، اضافه کرد: «این نحوه برخورد مسئولین با افرادی که اعتراض صنفی مسالمتآمیز داشتند، کار را به تشدید نارضایتیها و اعتراضات گستردهتر در سطح جامعه پرستاری کشاند.»
از سوی دیگر، محمد شریفیمقدم، دبیرکل خانه پرستار، در گفتگو با «خبر آنلاین» با اعلام اینکه مهاجرت یکی از گزینههای پرستاران است، افزود: «گزینه دیگر، تغییر شغل است. خیلی از پرستاران بهشغل آزاد میروند و میگویند راحت شدم از پرستاری.»
آقای شریفیمقدم اشاره کرد که رانندگی در اسنپ دو برابر پرستاری، درآمد دارد و گفت: «بیمارستانهای ما قبل از این اعتصابات هم خالی از پرستار بوده است و برخی بیمارستانها بهخاطر نبود پرستار، باز نمیشوند.»
او تاکید کرد: «پرستاران میدانند وقتی اعتصاب کردهاند و آنها را تهدید میکنند که اخراجتان میکنیم، میگویند باشد، اخراج کنید. یعنی وضعیت بهجایی رسیده است که برای پرستار مهم نیست اگر اعتصاب کند اخراج میشود.»
در این حال، به نوشته روزنامه «هممیهن»، علی جعفریان، مسئول کمیتۀ وزارت بهداشت در شورای راهبری دولت، با اشاره به «کمرنگشدن امید در جامعۀ پرستاران»، «وضعیت مهاجرت پرستاران یا ترک کارشان را وحشتناک» توصیف کرد.
او اضافه کرد: «با موج مهاجرت پرستاران به آلمان مواجه هستیم. پرستاران یکیدرمیان، آلمانی یاد میگیرند تا بتوانند از کشور خارج شوند. آنها با یک مدرک زبان آلمانی میتوانند از کشور خارج شوند.»
این مقام جمهوری اسلامی گفت: «در دانشگاه علوم پزشکی تهران، بیمارستانهای جدیدی ساخته شده که خیلی از بخشهای آن بهدلیل نبود نیروی پرستار، فعال نشده است» و افزود: «یک سال است در انتظار جذب نیرو برای بخش جراحی عروق بیمارستان امام خمینی هستیم. دانشگاه علوم پزشکی تلاش میکند، اما متقاضی ندارد.»
حمایت تشکلهای صنفی از اعتراضات پرستاران
شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران نوشت که «این قشر زحمتکش از تبعیض به ستوه آمده و اراده کردهاند حق خود را با توسل به حرکت جمعی از حاکمیت بگیرند.»
در بیانیه این شورا با اشاره به اینکه پرستاران به تحقق نیافتن مطالبات و وعدههای محقق نشده، معترض و خواهان امنیت شغلی هستند، آمده است: پرستاران از اضافهکاری اجباری که موجب فرسودگی شغلی شده، به تنگ آمدهاند و خواستار تبدیل وضعیت استخدامی خود هستند.
این تشکل سراسری معلمان ایران، ریشه مشکلات پرستاران و بحران در ساختار نظام بهداشت و درمان را «سیاستهای کلان حاکمیت در عرصه اقتصادی مبنی بر کالاییسازی گسترده در عرصههای اجتماعی به ویژه در حوزه بهداشت و آموزش» دانست و افزود: این رویکرد «به غایت سودمحور به دنبال نیروی کار ارزان است» و در آن حاکمیت «به جای پاسخ دادن به مطالبات اقشار مختلف، میکوشد با مشت آهنین، معترضان به وضعیت موجود را منکوب و سرکوب» کند.
شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران اشاره کرد که «پرداخت نشدن دستمزد بالای خط فقر تنها مشکل پرستاران نیست، بلکه کارگران، معلمان و بازنشستگان نیز خواهان دستمزد عادلانه هستند« و اضافه کرد: «مطالبه امنیت شغلی و تلاش برای تبدیل وضعیت استخدام از بیمارستان تا کارخانههای پتروشیمی در جریان است و پرستاران همان چیزی را میخواهند که معلمان خریدخدمت و کارگران پروژههای نفت و گاز میخواهند.»
این شورا در بخش دیگری از بیانیه خود تاکید کرد:«مسیر تغییر و تحول بنیادین که تامینکننده حقوق اکثریت جامعه است، در گرو تشکلیابی مستقل» است.
علاوه بر شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران، شماری از کانونهای صنفی معلمان از اعتراضات پرستاران و مطالبات آنها حمایت کردهاند.
سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه نیز با اعلام حمایت از «اعتصابات و اعتراضات پرستاران و کادر درمان در سراسر کشور» تاکید کرد که «چاره کارگران و زحمتکشان، وحدت و تشکیلات است.»
گروه اتحاد بازنشستگان هم اعتراضات اخیر در طول تاریخ پرستاری را «کنشی بیسابقه» نامید و نوشت: «اما پاسخ این امواج اعتراضی، حضور نیروی انتظامی برای سرکوب و برخورد حراست و پروندهسازی برای پرستاران و کادر درمان است تا مانع از ادامه اعتراضات شوند و نیز سکوت وزارت بهداشت و سهامداران بیمارستانهاست.»
اتحاد بازنشستگان با اشاره به این موضوع که «نگاه وزارت بهداشت به پرستاران بهمثابه کالاست» اضافه کرد: بخش بزرگی از پرستاران خواهان تثبیت وضعیت خود از نیروی کار موقت به استخدام دائمی هستند تا امنیت شغلی داشته باشند.
همچنین شورای بازنشستگان ایران در حمایت از اعتراضات پرستاران نوشت: پرستاران به عنوان بخشی از نیروی کار، نقش تعیین کنندهای در سلامت عمومی جامعه دارند و رفاه و رضایتمندی این قشر از طبقه کارگر، ضرورتی اجتناب ناپذیر از سیستم بهداشت و درمان استاندارد و کارآمد است.
این شورا اشاره کرد که هر گونه نقصان ، قصور ، کمبود و نارضایتی و فشار معیشتی برپرستاران، تهدید و آسیب جدی بر سلامت عمومی جامعه است.
علاوه بر این، سندیکای کارگران نیشکر هفتتپه، کانال مستقل کارگران هفتتپه و دانشجویان پیشرو از اعتراضات پرستاران حمایت کردهاند.
در همین حال، بازنشستگان کشوری با همراهی بازنشستگان تامین اجتماعی و مخابرات در کرمانشاه در تجمعی اعتراضی حمایت خود را از اعتراضاتت پرستاران اعلام کردند.
در این تجمع شعارهایی داده شد؛ از جمله «معیشت پرستار - نجات جانِ بیمار»، «بردگی پرستار - خزان عمر بیمار» و «پرستار شب بیدار، یار و همراه بیمار.»